Turkey: Türkiye'de Çalişma Izin Süreci

ÖZET

"Yabancı" kavramı farklı hukuk sistemlerinde çeşitlenen yaklaşımlar barındırmakta ve bu doğrultuda değişik nitelikler kazanabilmektedir. Yabancı kategorisi içerisinde birçok alt dal bulunmakta olup bu kategorilerin Türk hukuk sisteminde değerlendirilmesi yer yer uluslararası hukuk düzeninden farklılıklar gösterebilmektedir.

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yabancıların çalışması çeşitli prosedürlere tabiidir. Özellikle 2003 yılında 4817 Sayılı Kanun (mülga) ile yapılan düzenlemelerle sistemli hâle getirilen yabancıların çalışma izinleri hâlen bu kanunda geçerli olan maddelere binaen, istisnai durumlar hariç olmak üzere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilmektedir.

2022 yılında ise bu konuda yenilik ve iyileştirmeler getirilmesi maksadıyla 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu kapsamında yapılan düzenlemeleri içeren Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği 02.02.2022 tarih ve 31738 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. İşbu makalede, yapılan düzenlemeler doğrultusunda, Türk hukuku ekseninde yabancıların çalışma izin prosedürleri irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler: Çalışma İzni, Yabancı, 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı.

GİRİŞ

Yabancıların hakları, uluslararası hukukun en temel konularından biri olarak kabul görmektedir. Yabancılara tanınan haklar uluslararası arenada ülkeden ülkeye değişiklikler göstermekle birlikte genelde temel hak ve özgürlükler hem vatandaşlara hem de yabancılara eşit biçimde tanınmaktadır. Bununla beraber çalışma hakkı gibi birtakım haklar, yabancı kişilere verilmekle birlikte çoğunlukla önemli ölçüde kısıtlanmaktadır.

Yabancıların çalışma izinleri rejimi, yabancıların çalışma hak ve özgürlüklerinin hangi metotlar çerçevesinde ve nasıl kullanılabileceğini gösteren ve bu açıdan, çalışma hak ve özgürlüğünün hayata geçirilmesini temin eden önemli bir araçtır. Yabancıların çalışmasına izin verilmesi bir hak olarak öngörülmekle birlikte direkt yabancı yatırımları arttırmak ve yabancı kaçak işçiliği azaltmak amaçlı olarak da düşünülmektedir.

6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu'nun 6. maddesi ve Uluslararası İşgücü Uygulama Yönetmeliği'nin 12. maddesinde belirtildiği üzere Türkiye'de çalışacak yabancılarla ilgili olarak çalışmaya başlamadan önce çalışma izni alınması zorunludur. Türkiye Cumhuriyeti'nde yabancılara çalışma izni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ("ÇSGB") tarafından verilir. Bu Kanun kapsamında yer alan yabancıların ise, çalışma izni olmaksızın Türkiye'de çalışmaları veya çalıştırılmaları yasak olup diğer kanunlarda ya da Türkiye'nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni almadan çalışabileceği belirtilen yabancılar, bu Kanun'a göre çalışma izni almadan çalışabilir veya çalıştırılabilirler.

Çalışma İzni

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye'de çalışma ve ikâmet hakkı veren izin belgesidir. 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu'na göre, yabancıların Türkiye'de bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce (Kanunlarda veya Türkiye'nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni almadan çalışabileceği belirtilen yabancılar çalışma izni almadan çalışabilirler. Bu kapsamdaki yabancıların Türkiye'de çalışmaya başlamaları yabancı çalışmaya başlamadan en geç bir gün önce ve çalışmalarının sona ermesi bu tarihten itibaren en geç on beş gün içinde Bakanlığa bildirilir) izin alması gerekmektedir. Ülke menfaatlerinin gerekli kıldığı hâllerde veya mücbir nedenlere bağlı olarak, çalışmaya başlamadan önce ilgili makama bilgi vermek koşuluyla, çalışma süresi bir ayı geçmemek ve Bakanlık onayı alınmak suretiyle çalışma izni işe başladıktan sonra da verilebilir. Milli güvenlik kapsamında faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen yabancılar için ise, çalışma izni ve bildirim hükümleri uygulanmamaktadır.

Doğumla Türk vatandaşı olup da İçişleri Bakanlığından çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoylarından Mavi Kart sahibi olanlar veya Mavi Kart Kütüğüne kaydı olduğunu belgeleyenler Türkiye'de çalışma izni almadan çalışabilmektedir.

Çalışma izni başvuruları yetkili Kurum aracılığı ile de yürütülebileceği gibi yurt içinde doğrudan Bakanlığa, yurt dışında ise yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarına yapılmaktadır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapılacak başvuruların elektronik ortamda yapılması gerekmekle birlikte sistem üzerinden onaylanarak tamamlanan çalışma izni başvuruları için Bakanlığa ayrıca kağıt ortamında bir evrak gönderilmemektedir.

Usulüne uygun olarak tamamlanan başvuruların değerlendirilmesi, bilgi ve belgelerin tam olması kaydıyla otuz gün içinde tamamlanmaktadır. Otuz günlük süre başvurunun sistem üzerinden tamamlandığı veya ek bilgi ve belge talebi olması hâlinde talep edilen bilgi ve belgelerin sistem üzerinden yüklendiği tarihten itibaren başlamaktadır.

Çalışma İzni Verilmesi ve Yükümlülükler

Çalışma izin başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde, yabancıya çalışma izni verilmektedir. Yurt içinden yapılan başvurularda yabancının, çalışma izninin başlangıç tarihinden itibaren bir ay içerisinde ilgili mevzuat kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle çalışmaya başlaması zorunludur.

Yurt dışından yapılan başvurularda ise, yabancının yurda giriş tarihinden itibaren bir ay içerisinde ve her hâlükârda çalışma izninin başlangıç tarihinden itibaren altı ay içerisinde ilgili mevzuat kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle çalışmaya başlaması zorunludur.

Çalışma izin belgesinin işverene tebliğ tarihi ile çalışma izni başlangıç tarihinin farklı olması hâlinde çalışma izin belgesinin işverene tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan bildirimler süresinde yapılmış sayılmaktadır.

Çalışma İzni Başvurusunda Eksik Evrak Hususu

Başvuruda eksik bilgi veya belgelerin olması hâlinde, bu eksiklikler tamamlanıncaya kadar başvurunun değerlendirilmesi ertelenmektedir. Erteleme süresi, bilgi veya belge eksikliklerinin tamamlanmasını geciktiren mücbir bir sebebin varlığının resmî bir makamdan belgelendirildiği hâller dışında otuz günü aşamamakta ve erteleme süresi sonunda eksiklikleri tamamlanmayan başvurular reddedilmektedir.

Çalışma İzni Reddi

Çalışma izni başvurusunun değerlendirilmesi neticesinde, Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği uyarınca belirlenen aşağıda belirtilen hükümlere uyulmaması hâlinde Bakanlıkça ret verilmektedir.

1. Uluslararası işgücü politikasına uygun olmayan,
2. Sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapıldığı tespit edilen,
3. Yabancı istihdam edilmesine ilişkin gerekçesi yeterli görülmeyen,
4. Özel kanunlarda Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler için yapılan,
5. Gerekli nitelik ve uzmanlığı taşımadığı anlaşılan yabancılara ilişkin olan,
6. Genel Müdürlükçe belirlenen değerlendirme kriterlerini karşılamayan,
7. Türkiye'ye girmelerine izin verilmeyecek, vize verilmeyecek veya sınır dışı etme kararı alınmış yabancılardan olduğu İçişleri Bakanlığınca bildirilen yabancılara ilişkin olan,
8. Milli güvenlik, kamu düzeni veya kamu sağlığı açısından Türkiye'de çalışmasında sakınca görülen yabancılara ilişkin olan,
9. Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması durumu hariç, Türkiye Cumhuriyeti'nin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke vatandaşları için yapılan,
10. maddenin ikinci fıkrası uyarınca ("Çalışma izni başvurusunun çalışma vize başvurusundan itibaren otuz gün içinde sistem üzerinden işveren tarafından onaylanarak tamamlanması zorunludur.") süresi içerisinde tamamlanmayan, 19. maddenin ikinci fıkrası uyarınca ("Bilgi veya belge eksikliklerinin tamamlanması, mücbir bir sebebin varlığının resmî bir makamdan belgelendirildiği hâller dışında otuz günü aşamaz. Otuz günlük süre bilgi ve belge talebinin yapıldığı tarihten itibaren başlar.") süresi içerisinde eksiklikleri giderilmeyen ve 27. maddenin birinci fıkrası ("Çalışma izni süre uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her hâlükârda çalışma izni süresi dolmadan sistem üzerinden yapılır.") uyarınca süresi içinde uzatma başvurusu yapılmayan,
11. maddenin birinci fıkrası ("Başvuruda eksik bilgi veya belgelerin tespit edilmesi hâlinde başvurunun değerlendirilmesi ertelenir. Eksikliklerin tamamlanması için başvuru sahibinden sistem üzerinden ve elektronik tebligat adresi aracılığıyla bilgi veya belge talep edilir.") kapsamında ek bilgi veya belge talebinin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı,
12. maddenin birinci fıkrasının (ö) bendi kapsamında ("Yabancı ülkelerin Türkiye'deki diplomatik ve konsüler temsilciliklerinde diplomatik kadro üyesi, konsolosluk memuru, idari ve teknik kadro üyesi ve konsolosluk hizmetlisi, Türkiye'deki uluslararası kuruluşlarda uluslararası memur ve idari ve teknik personel olarak görev yapan kişilerin özel hizmetinde çalışan yabancılar iş veya hizmet sözleşmeleri süresince çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilir.") çalışma izni muafiyeti alarak çalışan yabancıların yurt içinden aynı statüde olmayan bir işverene bağlı çalışmak üzere yaptıkları,
13. Çalışma izni harcı ve değerli kâğıt bedeli yatırılması bildirimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde harç ve değerli kâğıt bedeli yatırılmayan,
14. Kanun ve bu Yönetmelik'te düzenlenen hükümlere aykırı olarak yapılan

Çalışma İzni Türleri

Çalışma izinleri üç temel başlık altında ele alınmakta; süreli çalışma izni, bağımsız çalışma izni ve süresiz çalışma izni bir işverene bağlı olmaksızın yabancı adına düzenlenmektedir.

1. Süreli Çalışma İzni

Çalışma izin başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir işyerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl geçerli süreli çalışma izni verilmektedir. Yapılacak çalışma izni uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilmektedir. Farklı bir işverene bağlı çalışmak üzere süre uzatma başvurusu yapılması hâlinde ise bu başvuru, ilk başvuru usul ve esaslarına tabi tutulmaktadır.

2. Süresiz Çalışma İzni

Türkiye'de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak yabancının başvuru şartlarını taşıması, süresiz çalışma izni verilmesi hususunda yabancıya mutlak hak sağlamamaktadır. Süresiz çalışma izni, ilgili mevzuat hükümlerine uyulması ve yeni işyerinde çalışmaya başlamadan en geç on gün önce Bakanlığa bildirim yapılması kaydıyla yabancıya bağımsız veya bir ya da birden fazla işverene bağlı olarak çalışma hakkı vermektedir. Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikâmet izninin sağladığı tüm haklardan yararlanmaktadır. Özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanmaktadır. Süresiz çalışma izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü yoktur.

Süresiz çalışma izni belgeleri çalışma izni başlangıç tarihi itibarıyla her beş yılın sonunda yenilenmektedir. Belge yenileme başvurusu süresiz çalışma izni başlangıç tarihinden itibaren beş yıllık sürenin dolmasından önceki altı ay içerisinde ve her hâlükârda süre dolmadan yapılmaktadır.

3. Bağımsız Çalışma İzni

Bağımsız çalışma izni kapsamında belirlenen gruplar:

1. Genel Müdürlükçe belirlenecek profesyonel meslek mensupları,
2. Türkiye'de gerçekleştireceği faaliyetleri, Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği'nin 48'inci maddesi kapsamında öngörülen süreleri aşacak şekilde hizmet sunumunda bulunacak bağımsız veya yurt dışında kurulu bir işverene bağlı çalışan sınır ötesi hizmet sunucuları,
3. 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'na göre kurulmuş olan;

Bağımsız çalışma izni, bu maddede yer alan süre sınırlamalarına tabi olmaksızın süreli olarak düzenlenmektedir.

Genel Müdürlükçe belirlenecek profesyonel meslek mensuplarından bağımsız çalışma izni olanlar, mesleğiyle uyumlu olmayan işleri yapamazlar. Bu kişilere, ilgili mevzuat hükümlerine uyulması ve sistem üzerinden başvuru yapılması kaydıyla birden fazla işyerinde çalışma hakkı verilebilmektedir.

Bağımsız çalışma izni başvurularının uluslararası işgücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye'deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ve diğer benzeri hususlar dikkate alınmaktadır.

Turkuaz Kart

Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye'deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilmektedir.

Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilmektedir. Bakanlık, geçiş süresi içinde işveren veya yabancıdan yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilmektedir. Geçiş süresi içinde 15'inci madde uyarınca iptal edilmeyen ("Turkuaz Kart sahibi olması hâlinde yurt dışında kalış süresinin Bakanlıkça belirlenen 87 süreyi aşması, durumlarında iptal edilir.") Turkuaz Kartta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu hâlinde kaldırılmakta ve süresiz Turkuaz Kart verilmektedir. Bu başvuru, geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kalmasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılmaktadır. Bu süre dolduktan sonra geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilmekte ve Turkuaz Kart geçersiz hâle gelmektedir.

Turkuaz Kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına Turkuaz Kart sahibi yakını olduğunu gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge verilmektedir.

Turkuaz Kart sahibi yabancı, süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanabilmektedir. Turkuaz Kart uygulamasında; akademik alanda uluslararası kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide ülkemiz bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilmektedir. Geçici koruma sağlanan yabancılara ise, bu madde hükümleri uygulanmamaktadır.

Çalışma İzninde İstisnalar

Bakanlıkça belirlenen uluslararası işgücü politikasına uygun olarak kümelenen yabancılarda; çalışma izin başvuru, değerlendirme ve ret süreçleri ayrım göstermekte ve çalışma izin süresi, yetkili mercilerin görüş talebi veya uzatma başvuru isteminde bulunamama gibi çeşitli istisnalar tanınabilmektedir.

Belirli Süreli Projelerde İstihdam Edilecek Yabancılar, Türk Soylu Yabancılar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Avrupa Birliği Üyesi Ülke Vatandaşları, Türk Vatandaşı İle Evli Olan Yabancılar, Yabancı Devletlerin ve Uluslararası Kuruluşların Türkiye'deki Temsilciliklerinde Diplomatik Dokunulmazlığı Olmadan Çalışan Yabancılar, Bilimsel, Kültürel, Sanatsal Veya Sportif Başarısı İle Uluslararası Düzeyde Temayüz Etmiş Yabancılar, Yabancı Öğretim Elemanları, Ar-Ge, Yenilik Veya Tasarım Personeli Olarak Çalışacak Yabancılar, Kültür ve Turizm Bakanlığında Çalışacak Yabancı Uzmanlar, Yabancı Mühendis ve Mimarlar, Yabancı Öğrenciler, Dış İşleri Bakanlığınca Bildirilecek Çalışma İzni Başvuruları ve Sınır Ötesi Hizmet Sunucuları bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Çalışma İzni Olmaksızın Çalışan/ Çalıştırılan Yabancılara İlişkin İdari Para Cezaları

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu uyarınca izinsiz çalıştırılan her bir yabancı için 2022 yılında işverenlere uygulanan idari para cezası 16.066 TL iken, 24.11.2022 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 542 sıra numaralı VUK genel tebliği gereğince %122,93 olan yeniden değerleme oranında artırılarak 2023 yılı için idari para cezaları;

• Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işverenlere her bir yabancı için 815 TL
• Çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan yabancıya 423 TL iken 14.318 TL
• Çalışma izni olmaksızın bağımsız çalışan yabancıya 854 TL iken 28.655 TL

olarak belirlenmiştir.

6735 sayılı Kanun'un 23. maddesi uyarınca; yukarıda sayılan fiillerin tekrarı hâlinde idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanmaktadır.

Çalışma izni bulunmadan çalıştığı tespit edilen yabancılar sınır dışı edilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir.

İşveren veya işveren vekili, çalışma izni bulunmayan yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorundadır. Bu gider, masraf ve harcamaların Göç İdaresi Genel Müdürlüğü bütçesinden karşılanması hâlinde, bu madde gereğince ödenen tutarlar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca işveren veya işveren vekilinden tahsil edilir.

SONUÇ

Türkiye'de olduğu gibi dünyada birçok ülkede de yabancı çalışanlar için ilgili ülke vatandaşlarından ayrı olarak talep edilen ve değerlendirmeye tabi tutulan kriterler bulunmaktadır. Burada global olarak önem arz eden husus yabancı istihdamın gereksinimi ve katkılarıdır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının en son yayımladığı 2021 yılı istatistiklerine bakıldığında; 2011 yılında 17.466, 2021 yılında ise 168.103 çalışma izni alınmıştır. Mevzuat ile düzenlenen izin prosedürleri ve çalışma hayatına yönelik gerçekleştirilen denetimler ile Türkiye'nin jeopolitik konumu nedeniyle aldığı göç dolayısıyla oluşan kayıt dışı istihdamın önüne geçilmesi amaçlanmakta, bu minvalde işverenlere de caydırıcı yaptırımlar uygulanmaktadır.

4857 sayılı İş Kanunu'nda, Türk vatandaşlığı bulunan işçiler ile yabancı işçiler arasında bir ayrım yapılmamakta, bu kapsamda çalışma izni veya muafiyeti almış bir yabancının İş Kanunu'nun 4. maddesine tabi istisnalar¹ hariç tutularak, İş Kanunu'na binaen çalışması mümkün tutulmaktadır. Anayasa'da belirlenen birçok madde ile de çalışma hürriyeti açısından yabancı ve Türk vatandaşları arasında herhangi bir ayrım yapılmama yoluna gidilmiş ve bu düzenlemeler ışığında çalışma hayatında murakabeye tabi tutulmak şartıyla inovatif bir güven ortamı yaratılması amaçlanmıştır.

Footnotes

1 Aşağıda belirtilen işlerde ve iş ilişkilerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz;

a) Deniz ve hava taşıma işlerinde,

b) 50'den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,

c) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,

d) Bir ailenin üyeleri ve 3. Dereceye kadar (3. Derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,

e) Ev hizmetlerinde,

f) (...)4 çıraklar hakkında,(4)

g) Sporcular hakkında,

h) Rehabilite edilenler hakkında,

ı) 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun

2. maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde. Şu kadar ki;

a) Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işleri,

b) Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işler,

c) Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işler,

d) Tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri,

e) Halkın faydalanmasına açık veya işyerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri,

f) Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen ve tarım işlerinden sayılmayan, denizlerde çalışan su ürünleri üreticileri ile ilgili işler Bu Kanun hükümlerine tabidir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.