02/12/2024 tarihinde yayımlamış olduğumuz sirkülerimizde de değinmiş olduğumuz üzere Danıştay Onuncu Dairesinin 08/05/2024 tarihli ve E.:2023/170; K.:2024/1853 sayılı kararı ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 11/11/2022 tarihli ve 32010 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1 inci maddesi ile değiştirilen 97 nci maddesinin 7 nci fıkrasının (a) bendi ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 02/12/2022 tarihli ve 2022/22 sayılı "Yemek Bedeli" konulu Genelgenin işverenlerce sigortalılar için üçüncü kişilere nakden yapılan ödemelerinde uygulama ve sigortalılar için üçüncü kişilere yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb. araçlarla fatura karşılığı ödenen yemek bedellerine ilişkin uygulama başlıklı 2.1.2 ve 2.1.4 maddeleri iptal edilmiştir.
Danıştay'ın iptal kararı sonrasında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 2024/17 sayılı Genelge ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde değişiklik yapılmıştır.
Genelgede bahsedilen hususlar;
- İşverenlerce sigortalılara yemek bedeli adı altında nakit olarak yapılan ödemelerin 2025 yılı için günlük 158,00 TL'ye kadar olan tutarı prime esas kazançtan muaftır.
- İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında kendi imkanlarıyla yemek verilmesi amacıyla işverenler tarafından sigortalılara sağlanan bu menfaat sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir.
- İşverenlerce sigortalılara yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatin üçüncü kişilere ait restoran ve bunun gibi yerlerde sağlanması halinde ödenen yemek bedelinin tamamı sigortalıların prime esas kazancına dahil edilmeyecektir.
- Yemek bedelinin yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb. araçlarla karşılanması halinde yemek kartlarının sigorta priminden tamamen muaf tutulması için yalnızca gıda alışverişinde kullanılması gerekmektedir. Yemek kartının gıda alışverişi dışındaki kullanım alanlarına açık olması halinde yine 158,00 TL'lik kısmı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
06/03/2025 tarihinde oyçokluğu ile karara
çıkan Danıştay İdari Dava Daireleri
Kurulu tarafından 2024/2809 E., 2025/539 K. sayılı
temyiz kararı ile Danıştay Onuncu Hukuk Dairesinin
2023/170 E., 2024/1853 K. sayılı kararı onanarak
kesinleşmiştir.
Danıştay Kararının onanması ile yemek
bedelinin yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb.
araçlarla karşılanması halinde uygulanacak
istisna tutarlarına ve uygulamaya ilişkin herhangi bir
değişiklik söz konusu olmaması nedeniyle konuya
ilişkin son genelge olan 2024/17 sayılı Genelge
hükümleri uygulanmaya devam edilecektir.
Ayrıca temyiz kararında yer alan "Olayda, yemek
kartının; çalışanların beslenme
ihtiyaçlarının iş yeri ve
müştemilatında karşılanamaması
nedeniyle yemek yardımını aynî yardım
tanımı ve kapsamında iş yerinde ve/veya iş
yeri dışında kapalı devre bir elektronik
mutabakat sistemi içerisinde organize eden davacı
Dernek üyeleri tarafından sunulan, davacı Dernek
üyeleri ile işverenler ve üye iş
yerleri arasında imzalanan sözleşmelere dayalı
olarak yemek verme hizmeti sunan lokanta vb. üye iş
yerleri ile beslenme amacına yönelik besin maddesi
harcamaları için diğer üye iş yerlerinde
de kullanılabilen, bankaların aracılık
ettiği ödeme sistemi ve uygulamaları ile entegre
olmayan ve bankacılık sisteminden bağımsız
olarak özerk POS altyapısı ağında
işlem görebilen, nakit ve/veya nakit yerine
kullanılamayan, iş günü esas alınarak
aylık yemek yardımı yüklemelerinin
yapıldığı, faturalı isleyiş ve
elektronik kayıt düzeni içerisinde denetlenebilir
niteliği olan özel bir kart olduğu
anlaşılmaktadır" ifadeleri oldukça
önemlidir.
Bu doğrultudan hareketle yemek kartlarının beslenme amacıyla marketlerde gıda alışverişlerinde kullanımının bir sorun teşkil etmediği tekrardan anlaşılmaktadır. Nitekim yemek kartlarının marketlerde gıda dışındaki temizlik, kırtasiye, tekstil hatta elektronik eşyalar gibi farklı kullanım alanlarına kapatılarak beslenme için kullanımı bir sakınca teşkil etmemektedir.
Bize göre, bu tür değişikliklerin normlar hiyerarşisi kapsamında kanunla düzenlenmesi gerekir. Söz konusu kararın uygulanmasında ikincil mevzuat düzenlemesi yerine 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun ilgili maddesi değiştirilmeli veya ek bir madde ile hüküm konulmalıdır.
Mevcut durumda gelinen nokta değerlendirildiğinde; yemek kartlarının kullanım alanları ve amaçları gözetilerek işlem yapılması en sağlıklı yöntemdir. Konuyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından farklı bir düzenleme yapılması halinde yeni bir sirküler ile ayrıca duyurulacaktır.
Originally Published 22 June 2025
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
