Willie Groves, 1893 yılında, 100 sterlin karşılığında West Bromwich Albion'dan ayrılıp Aston Villa'ya katıldı. Futbol tarihinin ilk transferi olarak kabul edilen bu olaydan 124 yıl sonra, 2017'de, Mbappe için 180 milyon avro ve Neymar için 222 milyon avro transfer bedeli ödendi.

Futbolun büyüyen ve karmaşıklaşan yapısı, daha sofistike kurallara olan ihtiyacı da arttırdı. Futbolun en üst düzeydeki düzenleyicisi FIFA, bu ihtiyaçlara karşılık vermek için oyunun kurallarını sürekli yenilemekte. Son olarak, FIFA'nın 21 Mayıs 2021 tarihinde gerçekleşen 71. Kongresi'nde alınan kararlar doğrultusunda, 10 Eylül 2021 tarihli ve 1769 no'lu FIFA sirküleriyle (“Sirküler”) aşağıdaki değişikler getirildi:

  • Uyuşmazlıkların çözümünde görevli kurullar, FIFA Futbol Divanı (Football Tribunal; “Futbol Divanı”) bünyesinde tek çatı altında toplandı.
  • FIFA Oyuncuların Statü ve Transferleri Talimatı'na (Regulations on the Status and Transfer of Players; “RSTP”) ve Futbol Divanı'na İlişkin Usul Kuralları'na (Procedural Rules Governing Football Tribunal; “PR”) önemli değişiklikler getirildi.

Bu değişiklikler 1 Ekim 2021 itibariyle yürürlüğe girdi. Futbol Divanı da 1 Ekim 2021 tarihinde faaliyetlerine başladı.

Futbol Divanı

FIFA, ilk olarak 1991 yılında uluslararası transferleri düzenleyen bir dizi kural getirdi ve bu kuralların uygulanmasını sağlamak amacıyla Oyuncuların Statüsü Komitesi'ni (Players' Status Committee; “PSCo”) kurdu. Futbol Divanı'nın kurulmasından önceki süreçte, PSCo hem kural koyma hem uyuşmazlıkları çözüme kavuşturma işlevlerini yerine getiriyordu.

FIFA 21 Mayıs 2021 tarihli kongresinde aşağıdaki kararları aldı:

  • PSCo'nun lağvedilmesi;
  • PSCo'nun üstlendiği kural koyma yetkisinin tamamen (zaten bu yetkiyi fiilen daha çok kullanan) Paydaşlar Komistesi'ne (Stakeholders Committee) bırakılması;
  • Uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin görev dağılımının yeniden belirlenmesi ve bu görevlerin Futbol Divanı bünyesindeki şu kurullar tarafından üstlenilmesi:
    • Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, oyuncular ve kulüpler arasındaki iş hukuku uyuşmazlıkları ile yetiştirme tazminatı ve dayanışma katkı payına ilişkin uyuşmazlıklara bakacaktır.
    • Oyuncuların Statüsü Kurulu (Players' Status Chamber) şu konularda yetkili olacaktır: (i) antrenörler, kulüpler veya federasyonlar arasındaki iş hukuku uyuşmazlıkları; (ii) kulüpler arası transferlerden kaynaklanan uyuşmazlıkları; (iii) uluslararası transfer sistemine dair lisans başvuruları; ve (iv) oyuncuların ulusal takımlarda görev alabilme yeterliliklerine dair uyuşmazlıklar.
    • Temsilciler Kurulu (Agents Chamber), futbol temsilcilerinin (menajerlerinin) dahil olduğu uyuşmazlıklara bakacaktır. Bu kurul, futbol temsilcilerine ilişkin yönetmeliğin (FIFA Football Agent Regulations) onaylanmasını takiben faaliyetlerine başlayacaktır.

RSTP ve PR'deki değişiklikler

Sirküler ile RTSP ve PR'de yapılan ve 1 Ekim 2021'de yürürlüğe giren önemli değişiklikler şunlardır:

  • Taraflardan birinin gerçek kişi (oyuncu, antrenör, temsilci vs.) olması halinde herhangi bir yargılama masrafı doğmayacaktır. Değişikliklerden önce yalnızca oyuncu ile kulüp arasında doğan ve sözleşme istikrarını korumaya (maintenance of contractual stability) yönelik ve uluslararası unsurlu iş uyuşmazlıklarında yargılama masrafı ödenmiyordu.
  • Doğması halinde, yargılama masraflarını ödemek için gereken 20 günlük süre 10 güne düşürülmüştür.
  • Doğması halinde, yargılama masrafları artık Amerikan doları cinsinden ödenecektir.
  • Taraflarca delil ve dilekçelerde FIFA'nın resmi dillerinden (İngilizce, Fransızca, Almanca, İspanyolca) biri kullanılırsa, yargılamaya bu dilde devam edilecektir. Taraflarca birden fazla resmi dilde dilekçe veya delil sunulması halinde, yargılama İngilizce dilinde yürütülecek ve karar da İngilizce kaleme alınacaktır. Değişikliklerden önce bu konuda açık bir hüküm bulunmuyordu.
  • FIFA Genel Sekreterliği, bir kurulun yargılama yetkisinin bulunmadığı ya da talebe ilişkin hak düşürücü sürenin geçtiği hususlarının bariz olması halinde, yargılamaya devam etmeden bu ön meseleler hakkında karar vermesi için konuyu ilgili birime havale edebilecektir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.