Esin Avukatlık Ortaklığı İş Hukuku Ekibi Departmanı olarak aylık bültenimizi sizlerle paylaşmaktan memnuniyet duyuyoruz.
Bu bültende, son dönemde Türkiye'de iş hukuku alanında yaşanan gelişmeler özetlenmektedir.
İşgücü Uyum Programı Yönetmeliğinde Değişiklik
Yönetmelik Yayımlanma Tarihi: 2 Kasım 2024
Özet:
2 Kasım 2024 tarihli ve 32710 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan “İşgücü Uyum Programının Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (“Yönetmelik”) ile İşgücü Uyum Programı'nda değişiklikler yapılmıştır.
Önemli Detaylar:
- Programdan haftalık yararlanma süresi en fazla 22,5 saat olarak belirlenmiştir
- Üniversiteler ile düzenlenen programlarda haftalık yararlanma süresi açısından, mevcut düzenlemede “programın ilk dört haftasında yararlanma süresi” olarak düzenlenen haftalık 37,5 saat ve 5 günlük yararlanma yerine en fazla 22,5 saat ve üç gün sınırının uygulanabileceği düzenlenmiştir.
- Eski düzenlemede katılımcılara ödenecek günlük cep harçlığı tutarı asgari ücretin üstünde olamazken Yönetmelik uyarınca cep harçlığı asgari ücretin 1,25 katını geçemeyecektir.
Sağlık Uygulaması Bulunan Sözleşmeli Ülkelerde İkamet Eden Gelir/Aylık Sahiplerine Sağlık Yardım Belgesi Düzenleme Şartlarında Değişiklik
Genelge Yayımlanma Tarihi: 7 Kasım 2024
Özet
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (“SGK”) 7 Kasım 2024 tarihli ve 2024/13 sayılı Genelgesi (“Genelge”) ile sağlık uygulaması bulunan sözleşmeli ülkelerde ikamet eden gelir/aylık sahiplerinin ikamet ettikleri ülkede SGK adına sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için gerekli belgeler ve şartlar değiştirilmiştir.
Önemli Detaylar
- Genelge'de Avusturya, Arnavutluk, Belçika, Bosna-Hersek, Fransa, Hollanda, Hırvatistan, Karadağ, KKTC, Kuzey Makedonya, Lüksemburg, Macaristan, Romanya ve Sırbistan ile yapılan sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında, bu ülkelerde ikamet eden gelir/aylık sahiplerinin SGK adına sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için gerekli belgeler ve şartlar düzenlenmiştir.
- Genelge ile önceden gerekli olan “Gelir/aylıkların ikamet edilen sözleşmeli ülkeye transfer ettirilmesi” şartı, 7 Kasım 2024 tarihinden itibaren kaldırılmıştır.
- 7 Kasım 2024 tarihinden itibaren, ikamet belgesi ve/veya oturum izin belgesinin SGK'ya ibraz edilmesi ve Kimlik Paylaşım Sistemi'ndeki adresin ikamet edilen sözleşmeli ülke olarak güncellenmesi yeterli olacaktır. Bu şartların sağlanması halinde, sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.
2/2717 Esas numaralı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi
Teklifin Sunulma Tarihi: 25 Kasım 2024
Özet
25 Kasım 2024 tarihinde TBMM Başkanlığı'na sunulan 2/2717 Esas numaralı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (“Kanun Teklifi”) ile sosyal güvenlik ve çalışma hayatı alanlarında çeşitli düzenlemeler yapılması amaçlanmaktadır.
Önemli Detaylar
A. SGK Prim İndirimi
- Kanun Teklifi ile özel sektör işverenlerinin SGK'ya ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primlerinde sağlanan beş puanlık sigorta primi indiriminin dört puan olarak uygulanması planlanmaktadır. Fakat imalat sektöründe faaliyet gösteren işyerleri için bu değişikliğin 31 Aralık 2026 tarihine kadar uygulanmaması öngörülmektedir. Ayrıca Kanun Teklifi'ne göre bu süre Cumhurbaşkanı tarafından 31 Aralık 2027 tarihine kadar uzatılabilecektir
B. Geçici İş Göremezlik Ödeneği
- 15 Nisan 2021 tarihli ve 7316 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanun'un 17. maddesinde yapılan değişiklikle, hastalık ve analık halinde ödenecek geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazancın hesabında dikkate alınan üç aylık dönemin oniki aya çıkarılması öngörülmüş; ancak, Anayasa Mahkemesi 21 Mart 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 1 Şubat 2024 tarihli ve 2021/61 E., 2024/31 K. sayılı kararıyla, hastalık ve analık halinde yapılacak geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabına esas alınacak dönemin iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle yapılacak ödenek hesabına esas dönemden farklılaştırılmasında hukuka aykırılık tespit etmiş ve bu değişikliği iptal etmişti.
- Bu nedenle, Kanun Teklifi ile;
- Geçici iş göremezlik ödeneklerinin hesabında iş kazası veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son 12 aydaki kazanç ve prim ödeme gün sayısının dikkate alınması,
- ş kazası ve meslek hastalığı halinde bağlanacak gelirin hesabında iş göremezliğin başladığı tarihten önce 12 ayda son üç aydaki kazanç ve prim ödeme gün sayısının dikkate alınması,
- Son 12 ayda 180 günden az hizmeti olanların geçici iş göremezlik ödeneklerine esas tutulacak günlük kazanç tutarının ise iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmemesi öngörülmektedir.
C. İş Sağlığı ve Güvenliği Düzenlemeleri
- Kanun Teklifi ile Sağlık Bakanlığı'na bağlı Çalışan Sağlığı Merkezleri (“ÇASMER”) açıkça tanımlanmaktadır. Buna göre, ondan az çalışanı bulunan, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin bağlı oldukları kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından hizmet alarak iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi olmaksızın iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilmeleri öngörülmektedir
- Ayrıca elliden az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri bakımından, sağlık raporlarının; aile hekimleri ve kamu sağlık kuruluşlarına ek olarak ÇASMER aracılığıyla da alınabilmesi planlanmaktadır.
D. Engelli Çalışanların Emekliliği
- Kanun Teklifi ile, 2009 yılından önce sigortalı olan engelli çalışanların yaşlılık aylığından yararlanma şartlarının değiştirilmesi planlanmaktadır. Buna göre;
- Çalışma gücü kayıp oranı %40 ila %49 arasında olan çalışanların; 18 yıl sigortalılık süresi olması şartıyla, 4680 gün yerine 4100 gün prim ödemesi yeterli olacaktır.
- Çalışma gücü kayıp oranı %50 ila %59 arasında olanlar çalışanların; 16 yıl sigortalılık süresi olması şartıyla, 4320 gün yerine 3700 gün prim ödemesi yeterli olacaktır.
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'na Getirilen Değişiklikler
Kanun'un Yayımlanma Tarihi: 30 Kasım 2024
Özet
Dahiliye Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) ile 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nda kısa dönem ikamet izni, kısa dönem ikamet iznine başvuru süreci ve sınır dışı etme kararına karşı başvurulabilecek hukuki çarelere ilişkin değişiklikler yapılmıştır.
Önemli Detaylar
A. Taşınmaz Sahiplerinin Kısa Dönem İkamet İzni
- Kanun ile kısa dönem ikamet izni verilmesine esas olabilecek taşınmazların niteliği ve değerinin İç İşleri Bakanlığı'nca belirleneceği öngörülmüştür.
B. Kısa Dönem İkamet İzni Başvurusunun Reddi veya İptali Kararları
- Kanun ile getirilen düzenlemeye göre, yabancıların veya yasal temsilcilerinin kısa dönem ikamet izni başvurusunun reddi ya da iptali kararlarına karşı mahkemeye başvurularında, savunmanın verilmesi veya savunma verme süresinin geçmesiyle dosyanın karar verilecek aşamaya geçeceği kabul edilmiştir.
- Yabancının adresine tebligat yapılamaması durumunda, dosya işlemden kaldırılacak ve iki ay içinde yeni adres bildirilmek suretiyle yeniden işleme konulması istenmediği takdirde, dava açılmamış sayılacaktır.
- Hükme göre davada duruşma yapılması mahkemenin takdirine bağlıdır.
- Bu düzenlemeler 30 Kasım 2024 tarihinden sonra açılan davalar bakımından geçerli olacaktır
C. Sınır Dışı Etme Kararları
- Kanun ile getirilen bir diğer düzenlemeye göre, yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde idare mahkemesine başvurabilmektedir.
- Ayrıca mahkemeye başvuran kişi, sınır dışı etme kararını veren makama da başvurusunu bildirmelidir.
- Kanun'da savunmanın verilmesi veya savunma verme süresinin geçmesiyle dosyanın karar verilecek aşamaya geçeceği kabul edilmiştir. Başvuruların dosyanın karar verilecek aşamaya geçmesinden veya ara karar ya da duruşma yapılması gereken hâllerde bunların tamamlanmasından itibaren on beş gün içinde sonuçlanacağı öngörülmüştür.
- Yabancının adresine tebligat yapılamaması durumunda, dosya işlemden kaldırılacak ve iki ay içinde yeni adres bildirilmek suretiyle yeniden işleme konulması istenmediği takdirde, dava açılmamış sayılacaktır
- Ayrıca Kanun'a göre mahkemenin sınır dışı etme kararına ilişkin vermiş olduğu karar kesindir
- Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması hâlinde yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilemeyecektir.
- Bu düzenlemeler 30 Kasım 2024 tarihinden sonra açılan davalar bakımından geçerli olacaktır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.