Ağustos 2022 – Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 23 Ağustos 2022 tarihli ve 31932 sayılı Resmî Gazete'de yayımlandı ("Yönetmelik"). Yönetmelik, 27 Kasım 2014 tarihli ve 29188 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde; ön bilgilendirme, cayma hakkının kullanımı, satıcı veya sağlayıcı ile aracı hizmet sağlayıcının ve tüketicinin yükümlülükleri, sözleşmenin ifası ve teslimat, bilgilerin saklanması ve ispat yükümlülüğü gibi hususlar hakkında birtakım değişiklikler getirdi. Öte yandan aracı hizmet sağlayıcı ile platform kavramları tanımlandı. Yazımızda ilgili değişiklikleri özetlemekteyiz.

Kapsam

Değişiklik ile Yönetmelik kapsamı daraltılmış ve kısa mesaj aracılığıyla kurulan ve eş zamanlı olarak tamamen ifa edilen abonelik içermeyen katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri ile 23.6.1983 tarihli ve 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu kapsamındaki bağışlar ve kamu kurumlarınca sunulan katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri kapsam dışına çıkarılmıştır.1

Tanımlar

Yönetmelik'e aracı hizmet sağlayıcı ve platform kavramları eklenerek yan sözleşmenin tanımında değişiklik yapılmıştır. Bunlar özetle aşağıdaki şekildedir:

  • Yan sözleşme, bir mesafeli sözleşme ile ilişkili olarak satıcı, sağlayıcı, aracı hizmet sağlayıcı ya da üçüncü bir kişi tarafından sözleşme konusu mal ya da hizmete ilave olarak tüketiciye sağlanan mal veya hizmete ilişkin sözleşmeyi ifade etmektedir.
  • Aracı hizmet sağlayıcı, oluşturduğu sistem ile uzaktan iletişim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden gerçek veya tüzel kişidir.
  • Platform, kamu hizmetlerinin tek noktadan sunulduğu ortak kamu elektronik platformu hariç olmak üzere, aracı hizmet sağlayıcının mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık etmek üzere oluşturduğu sistem olarak tanımlanmıştır.

Aracı Hizmet Sağlayıcıların Yükümlülüklerine İlişkin Düzenlemeler

Aracı hizmet sağlayıcılar, tüketiciye içerik ve yöntem bakımından mevzuata uygun ön bilgilendirme yapmakla yükümlü satıcı veya sağlayıcı arasına alınmıştır. Ayrıca veri girişinin aracı hizmet sağlayıcı tarafından yapıldığı durumlarda ön bilgilendirme için belirlenen zorunlu unsurlardaki eksikliklerden ve verilerin doğruluğundan aracı hizmet sağlayıcı sorumlu olacaktır.

Yönetmelik kapsamında en dikkat çeken değişikliklerden biri de aracı hizmet sağlayıcının, satıcı veya sağlayıcıyla birlikte sorumluluğunun müteselsil olarak belirlenmiş olmasıdır. Buna göre mesafeli sözleşmenin platform üzerinden kurulduğu durumlarda aracı hizmet sağlayıcı, tüketiciye karşı satıcı veya sağlayıcı ile birlikte ön bilgilendirmenin yapılmasından ve mevzuatta belirtilen ön bilgilendirme yöntemiyle ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmesinden müteselsilen sorumlu olacaktır. Platformlarda veri girişinin satıcı veya sağlayıcı tarafından yapıldığı durumlar hariç olmak üzere, bilgilendirmede zorunlu olarak bulunması gereken unsurlarda bir eksiklik olması halinde yine aracı hizmet sağlayıcıları sorumlu olacaktır. Aşağıda açıkladığımız üzere benzer müteselsil sorumluluk, cayma hakkının kullanılması halinde de söz konusu olmaktadır.

Ön Bilgilendirmenin Kapsamı ve Yöntemindeki Değişiklikler

Aracı hizmet sağlayıcıya ilişkin bilgiler de ön bilgilendirmenin zorunlu içeriğine dahil edilmiştir. Ön bilgilendirmede yer alan teslim ve ifa süresinin, ticari reklam ve tanıtımlarda taahhüt edilen süre ile uyumlu olması gerektiği düzenlenmiştir.

Cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma şartları, süresi, usulü ve satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgilere ek olarak "malın bu taşıyıcıyla iadesi halinde teslim masrafını geçmemek üzere iade masraf tutarına ve hangi tarafça karşılanacağına, öngörülenin dışında bir taşıyıcıyla iadesi halinde ise iade masrafını tüketicinin karşılayacağına ilişkin bilgiler" ön bilgilendirme kapsamına alınmıştır.

Mesafeli sözleşmenin sesli iletişim yoluyla veya siparişe ilişkin bilgilerin sınırlı alanda veya zamanda sunulduğu bir ortam yoluyla kurulduğu durumlarda, ön bilgilendirmenin kalıcı veri saklayıcısı ile gönderilmesine de olanak sağlanmıştır.

Değişiklikle birlikte ön bilgilendirme yapıldığına ilişkin ispat yükü, satıcı ve sağlayıcı ile birlikte, aracı hizmet sağlayıcılarına yüklenmiştir.

Cayma Hakkına İlişkin Düzenlemeler

Aracı hizmet sağlayıcılar da cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle satıcı veya sağlayıcı ile birlikte yükümlü olacaktır. Ek olarak cayma bildiriminin satıcı veya sağlayıcının yanı sıra aracı hizmet sağlayıcısına da yapılabilmesine de olanak sağlanmıştır. Cayma bildiriminin aracı hizmet sağlayıcısına yapılabilmesi için aracı hizmet sağlayıcısı açısından platform üzerinde gerekli sistemi kurma ve cayma beyanlarını kendisine ve satıcı veya sağlayıcıya ulaştığına dair teyit bilgisini derhal tüketiciye iletme yükümlülüğü öngörülmüştür.

Cayma hakkının kullanıldığı durumlarda ödemelerin iade süresinin başlangıç tarihine ilişkin bir değişiklik yapılmıştır. Buna göre, on dört günlük iade süresi, malın tüketiciye teslim edildiği hallerde tüketicinin malı ön bilgilendirme formunda belirtilen taşıcıya teslim ettiği tarihte veya malı ön bilgilendirme formunda belirlenenden farklı bir taşıyıcıya teslim etmesi durumunda malın satıcıya ulaştığı tarihte başlayacaktır. Aracı hizmet sağlayıcılar, platform üzerinden kurulan ve bedelin tahsiline aracılık ettiği mesafeli sözleşmelerden cayma durumunda ödemelerin tüketiciye iade edilmesinden satıcı ile birlikte müteselsil olarak sorumlu tutulacaktır. Bununla birlikte aynı sorumluluk, bedelin satıcıya aktarıldığı durumlarda geçerli olmayacaktır.

Malın tesliminden önce cayma hakkının kullanılması hâlinde aracı hizmet sağlayıcılar, cayma hakkının kullanıldığına ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, varsa malın tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlü olacaktır.

Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi hâlinde, mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar hariç olmak üzere, aracı hizmet sağlayıcı da tüketiciye ödeme yükümlülüğünden satıcı veya sağlayıcı ile birlikte sorumlu olacaktır.

Cayma Hakkının İstisnaları

Cayma hakkının istisnalarına eklemeler yapılmıştır. Buna göre Karayolları Trafik Kanunu uyarınca tescili zorunlu olan taşınırlar ile kayıt veya tescil zorunluluğu bulunan insansız hava araçları, tüketiciye teslimi yapılmış cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlar, canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla satın alınan mallar, tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum veya montajı yapılan mallar bakımından cayma hakkı kullanılamayacaktır.

Tüketicinin Yükümlülükleri

Tüketiciler, ön bilgilendirme formunda belirtilmek ve teslim masrafını geçmemek şartıyla iade masraf tutarından sorumlu tutulabilecektir. Ancak tüketici tarafından teslim alınan malın ayıplı çıkması durumunda, tüketicinin iade masraflarından sorumluluğu söz konusu olmayacaktır.

Tüketicilerin cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimi yönelttiği tarihten itibaren malı satıcı veya sağlayıcıya ya da yetkilendirmiş olduğu kişiye geri göndermek için artık on yerine on dört gün süresi olacaktır. On dört gün içinde malı satıcı veya sağlayıcıya ya da yetkilendirmiş olduğu kişiye geri göndermek zorundadır.

Sözleşmenin İfası ve Teslimata İlişkin Düzenlemeler

Mal satışlarında satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin siparişinin kendisine ulaştığı tarihten itibaren taahhüt ettiği süre içinde ve her halükarda otuz gün içerisinde edimini yerine getirmek zorundadır. Yönetmelik ile birlikte istek veya kişisel ihtiyaç doğrultusunda hazırlanan malların teslimat süresinin otuz günden daha uzun olabileceği düzenlenmiştir.

Bilgilerin Saklanması ve İspat Yükümlülüğü

Aracı hizmet sağlayıcı, satıcı veya sağlayıcı ile yapılan işlemlere ilişkin kayıtları üç yıl boyunca tutmak ve istenilmesi halinde bu bilgileri ilgili kurum, kuruluş ve tüketicilere vermekle yükümlü tutulmuştur. Bununla birlikte abonelik sözleşmesinin kamu hizmetlerinin tek noktadan sunulduğu ortak kamu elektronik platformu üzerinden kurulması halinde, kayıtların tutulması ve bilgilerin sunulmasına ilişkin yükümlülük satıcı veya sağlayıcıya aittir.

Yürürlük Tarihi

Yönetmelik'in, (i) tüketicilerin cayma hakkının olduğu durumlarda malın iade usulüne ve tüketicilerin yükümlülüklerine, (ii) cayma hakkıyla ilgili aracı hizmet sağlayıcılara getirilen yükümlülüklere ve (iii) cayma hakkının istisnalarına eklenen sözleşme tiplerine ilişkin hükümlerinin 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe gireceği öngörülürken diğer hükümlerin 1 Ekim 2022 tarihinde yürürlüğe gireceği öngörülmektedir.

Footnote

1. Kısa mesaj aracılığıyla kurulan ve eş zamanlı olarak tamamen ifa edilen abonelik içermeyen katma değerli elektronik haberleşme hizmetlerine ise yarışma programlarında kullanılan SMS oyları gibi kullanım şekilleri örnek verilebilecektir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.