MGC Legal ekibinin kaleme aldığı işbu "Kripto Paralar Hacze Konu Edilebilir mi?" başlıklı makalemizi okumanıza sunarız.

Kripto Para Nedir?

Kripto paraların hacze konu olup olmadığını belirlemeden önce kripto paraların tam olarak ne olduğunu anlamamız gerekmektedir. Kripto paralar herhangi bir fiziki kimlik bulundurmazlar, herhangi bir ülkeye bağlı değildirler. Üreticileri özel girişimcilerdir. Bu paralar tamamıyla sanal ortamda üretilmekte ve saklanmaktadır.

Kripto paraların en önemli özelliklerinden biri ise herhangi bir değerli madene ve bir ülke parasına endeksli olmamasıdır. Kripto paraların değerleri sanal ortamda ilgili kripto paraya gelen arz ve talep dengesine göre belirlenmekte ve kripto paralar bu değere göre işlem görmektedir.

Kripto paralar tamamen sanal ortamda konuşlanmış olmasına rağmen bu paraları fiziki şekilde alım satım yapmak ve üzerlerinde işlem yapmak mümkündür. Hatta, son dönemde Dünya'da 15.000'den fazla Bitcoin ATM'si kurulduğu ve bu ATM'lerin ülkemizde de bulunduğu bilinmektedir.

Bu, artık kripto paraların hayatımızın içinde olduğuna ve belki de gelecek dönemde kullanımı yaygınlaşarak hayatımıza tamamen entegre olacağına bir işaret niteliğindedir. Kripto paraların sahibinin kim olduğu veya kullanıcısının tespiti bir hayli zordur. Bu sebeple, takip edilebilirliği çok zordur ama kripto para kullanıcıları gelişen teknoloji, bağımsız bir borsa ve öznel olarak sağladığı yararlar neticesiyle her geçen gün artmaktadır.

Kripto Paralar Haczedilebilir mi?

Kripto paralar hacze konu olup olamayacağını anlamak için öncelikle niteliğini belirlemek gereklidir. Kripto paraları genel hukuk ilkeleri kapsamında bir taşınır şeklinde değer göreceğini söyleyebiliriz, fakat kripto paraların para mı yoksa menkul kıymet mı, yoksa emtia mı olduğu konusunda henüz bir fikir birliği yoktur. Bu ayrılığa rağmen, şunu söyleyebiliriz ki; emtia da olsa para da olsa, menkul kıymette olsa bu üçünün de hukukumuzca haczi mümkündür. Bu durumda, teorik açıdan kripto paralar hacze konu edilebilir.

Hukukumuz düzenlemelerinde hangi malların haczedilip edilemeyeceği, ne şartlarda haczedileceği, usulleri açıkça bellidir ve sınırları çizilidir. Kripto paralar bu sınırların içinde kalmakta ve hacizlerini engelleyen yasal bir düzenlemeye takılmamaktadırlar.

Uygulamada da ülkemizde daha önce kripto paraların haczedilip edilemeyeceği daha önce gündeme gelmiştir. İstanbul 14. İcra Müdürlüğüne ait bir dosyada alacaklı vekili tarafından borçlunun kripto para borsalarındaki hesabına haciz konulması talep edilmiştir. Bunun neticesinde, borçlunun kripto para borsalarına haciz ihbarnamesi gönderilmiş ve kripto para borsalarındaki hesaplarına haciz konulmuştur.

Borçlu haczedilememezlik üzere şikayette bulunmuş, fakat bu şikayet İstanbul İcra Hukuk Mahkemesi tarafından reddedilmiştir. Mahkeme "Her ne kadar davacı, kripto paraların haczedilmeyeceğini iddia ederek şikayetçi olmuş ise de bu tür paraların da emtia ve menkul kıymetler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bir çeşit dijital döviz veya sanal para olarak kabul edildiği, dolayısıyla haczedilebileceği anlaşıldığından şikâyetin reddine dair karar verilmiştir." şeklinde bir açıklama yapmış ve kripto paraların haczedilebilirliği açısından belirleyici bir karar vermiştir. Bu da, kripto paraların bir çeşit dijital döviz veya sanal para olarak kabul edildiğini ifade eden bir açıklama niteliğindedir.

Bu açıklamada belirtilen ifade ''Sanal Para veya dijital döviz'' doğru ve kripto paraların niteliğini tam karşılayan bir ifade olmasa dahi haczedilebilirliği konusundaki görüşü güçlendirici niteliğindedir.

Sonuç

Sonuç olarak, kripto paralar hakkında hukukumuzda net bir düzenleme yapılmamış olsa dahi haczedilmesine karşı yasal bir engel bulunmadığı açıktır. Henüz doktrinde net bir şekilde kripto para varlıklarının sınıflandırılması yapılamamış bu konuda bir görüş birliğine varılamamış dahi olsa sınıflandırılması muhtemel üç (emtia, para ve menkul değer) grubunda haczinin ilgili kanunlarda mümkün olduğu aşikardır.

Burada, kripto para haczi ile ilgili asıl önemli olan nokta kripto para hesabının bulunduğu borsalara ulaşımın olup olmaması, bu borsaların Türk menşeili firmalar olup olmadığı veyahut kişilerin kripto para varlıklarının tespitidir.

Kaynakça

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.