Bu yazimizda (i) is arama izni ve (ii) ihbar süresi içerisinde yillik ücretli izin kullandirilmamasi gerekliliginden bahsedecegiz:
- Is Arama Izni
Is Kanunu uyarinca, ihbar süresi kullanan çalisanlara isverenler tarafindan is saatleri içinde, yeni bir is bulmalari amaciyla, herhangi bir ücret kesintisi yapilmaksizin, günde 2 (iki) saatten az olmamak üzere is arama izni verilmesi zorunludur.
Is arama izninin çalisanlara toplu kullandirilmasi, yalnizca çalisanin bu yönde bir talebi bulunmasi halinde söz konusu olabilmektedir; bu sekilde bir talep halinde ise isverenin bu talebi reddetme hakki bulunmamaktadir. Çalisan bu talebini önceden isverene bildirir ise, is arama izninin toplamini isten ayrilacagi günden önceki günlere karsilik gelecek sekilde kullanabilecektir1.
Resmi tatiller ve hafta tatilleri is arama süresine eklenmemektedir. Yargitay da bu kapsamda vermis oldugu kararlarinda, "yeni is arama izni, isçinin ihbar öneli içinde çalistirildigi günler için geçerli olur. Isçinin hafta tatili, bayram ve genel tatil izinlerini kullandigi günler için is arama izni verme zorunlulugu bulunmamaktadir" ifadesine yer vererek bu hususu hüküm altina almistir.
Ancak belirtmek isteriz ki bu durumda da çalisan ihbar süresi sonuna kadar isveren nezdinde istihdam edilmeye ve isveren tarafindan çalisanin ücreti ödenmeye devam edilecektir.
Isveren tarafindan çalisana is arama izni verilmez veya eksik kullandirilir ise, söz konusu süreye iliskin ücretin isveren tarafindan çalisana ödenmesi gerekmektedir.
Eger is arama izni esnasinda isveren çalisani çalistirir ise, çalisanin izin kullanarak bir çalisma karsiligi olmaksizin alacagi ücrete ek olarak, isveren tarafindan kendisine çalistirildigi sürenin ücreti %100 zamli olarak ödenmelidir.
- Yillik Ücretli Izin Süresinin Ihbar Süresinden Düsülmesi Yasagi
Çalisanlar ihbar süresinde iken çalisanlara yillik izin kullandirilamaz. Bu husus Yargitay kararlarinda2 da bu sekilde düzenlenmektedir.
Bu kapsamda isverenler talep ederlerse, çalisanlara ihbar süresinden önce yillik ücretli izin günlerini, sonrasinda da ihbar sürelerini kullandirabilirler. Ancak eger çalisan ihbar süresi içinde yillik ücretli izin kullanir ise, olasi bir ihtilaf halinde ihbar süresi geçersiz sayilabilecektir.
Eger isverenler çalisanlarin ihbar süresi içinde çalismasini istemiyor ise, çalisanlar ile bu sekilde anlasilabilir ve çalisanlarin ihbar süresinde bahçe izninde (garden leave) olacagi, bu kapsamda isyerine gelmeyecegi ve görevlerini ifa etmeyecegi, ancak isverenden ücretini almaya devam edecegi düzenlenebilir. Bu sekilde, çalisanlar ihbar sürelerini kullanirken isyerine gelmek durumunda kalmayacaktir.
Yukarida belirtilen hususlar çerçevesinde, çalisanlarin ihbar süresinde tatile gitmek istemesi veya özel isleri için yillik izin kullanmasi söz konusu olmamalidir. Bu durumda eger isveren söz konusu çalisana izin vermek istiyorsa, bunu ihbar süresini bölmeyecek sekilde ve yillik izin olarak degerlendirilmemek üzere, ücretli idari izin olarak kullandirabilir.
Footnotes
1. Bu kapsamda hesaplamanin su sekilde yapilmasi gerektigi görüsündeyiz: çalisanin isyerinde haftanin 5 günü çalismasi durumunda, günlük 2 saatten toplamda 1 haftada 10 saat is arama izni bulunacak ve 8 haftalik ihbar süresi bulunan çalisanin toplam is arama izin saati 80 saat olacaktir. Bu durumda çalisanin ihbar süresinin son 10 is günü (eger mevcutsa resmi tatiller ve hafta tatilleri bu sürenin disinda birakilarak) is arama izni olarak kullanilacaktir.
2. Örnek bir Yargitay karari: "Davaciya isverence 19/09/2013 tarihinde ihbar öneli verilerek sözlesmesinin 30/11/2013 tarihinde sona erecegi bildirilmistir. Ancak isveren diger taraftan davaciya ihbar önelinin son kismina denk gelecek sekilde 15/11/2013-30/11/2013 tarihleri arasinda yillik izin kullandirmistir. Yillik izin ile ihbar öneli iç içe geçemeyeceginden yillik izinin ihbar önelinden önce kullandirilmasi asil olup hiçbir sekilde ihbar öneli ile yillik izin iç içe girmemelidir. Davalinin ihbar önelinin son iki haftalik kisminda yillik izin kullandirmasi sebebiyle ihbar önelinin bölünmezligi ilkesi ihlal edildiginden ihbar tazminati talebinin kabulü yerindedir. Ancak bilirkisi ihbar öneli ve yillik izin içiçe geçemeyeceginden 14 günlük yillik izin süresini kullanilmamis sayarak hesaplamaya dahil etmistir. Yillik izin ile ihbar önelinin iç içe girmesi yillik izini degil ihbar önelini geçersiz kilar. Yillik izin hesabinda 15/11/2013-30/11/2013 tarihleri arasinda kullanilan süre düsülmeden yapilan hesaplamaya itibarla fazla yillik izin alacagina hükmedilmesi hatali olup kararin bozulmasi gerekmistir."
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
