Doğrudan satış, yönetmelikteki tanım uyarınca “Tüketicinin, doğrudan satıcıdan ya da aracılık ettiği doğrudan satış şirketinden mal veya hizmet satın alması neticesinde doğrudan satıcının menfaat elde ettiği satış” anlamına gelmektedir.
Yeni Yönetmelik, doğrudan satış sisteminin piramit şemasına evrilmesini engellemek için doğrudan satıcılar bakımından çeşitli yasaklar ve zorunluluklar öngörüyor. Ayrıca tüketiciyi koruma bakımından tüketiciye tanınan cayma hakkının yanında, doğrudan satış yapan satıcıya çeşitli yükümlülükler getirerek sorumluluk kapsamlarını genişletiyor.
Genel İlke ve Esaslar
- Sermaye piyasası araçları ve kripto varlıkların doğrudan satış yoluyla satılması yasaklanmıştır.
- Doğrudan satış sisteminden elde edilecek kazancın sisteme yeni üyeler kazandırılmasına değil; mal ve hizmetin tüketiciye satışına dayandırılması gerekmektedir.
- Perakende satış kârı hariç olmak üzere, doğrudan satış şirketi tarafından, doğrudan satıcılara sağlanan menfaatlerin toplamı, satışa konu mal ve hizmetin net satışlarının yüzde ellisini geçmesi yasaklanmıştır.
- Perakende satış kârı ayrı hariç olmak üzere doğrudan satış şirketi tarafından sisteme yeni katıldıkları için doğrudan satıcılara sağlanan menfaat, ilgili takvim yılında dağıtılan tüm menfaatin en fazla yüzde otuzu kadar olabilir.
Doğrudan satış şirketine ilişkin düzenleme
- Doğrudan satış şirketinin ödenmiş sermayesi en az 10 milyon TL olan bir sermaye şirketi olması zorunludur.
- Doğrudan satış şirketi en az 3 milyon TL tutarındaki meblağı bankaya yatırmak zorundadır.
- Doğrudan satış şirketinin Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü'nden doğrudan satış yetki belgesi alması zorunludur.
Yeni satıcının sisteme dahil olmasına yönelik düzenleme
- Yeni bir satıcının sisteme dahil olması ya da sistemde kalması için bu satıcıdan ilgili mal ve hizmet ile bağlantısı olmayan bir menfaat elde edilmesi yasaklanmıştır.
- Satın alınması zorunlu olan giriş paketine göre satıcının sistemdeki yerinin belirlenmesi yasaklanmıştır.
- Doğrudan satıcı herhangi bir yükümlülük altına girmeden sistemden ayrılma hakkına sahiptir.
Doğrudan satıcının sorumlulukları
- Doğrudan satıcı tüketiciye karşı yükümlülüklerin yerine getirilmesi bakımından doğrudan satış şirketine karşı sorumludur.
- Doğrudan satış şirketleri ve doğrudan satıcılar tüketiciye karşı yükümlülüklerin yerine getirilmesinden müteselsil sorumludurlar.
Cayma hakkı
- Satıcının yönetmelikte belirlenen hususlarla alakalı tüketiciye bildirimde bulunma yükümlülüğü bulunmaktadır.
- Tüketici herhangi bir gerekçe göstermeksizin 30 gün içinde cezai şart ödemeksizin cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının bulunduğu istisnası olan mal ve hizmetler yönetmeliğin 18. maddesinde sayılmıştır.
Yürürlük
- Doğrudan satıcıya sağlanan menfaatlerin yüzde elli ve yüzde otuzluk sınırına ilişkin maddeler 1 Ocak 2026 tarihi itibari ile yürürlüğe girecektir.
- Diğer hükümler yayım tarihi olan 8 Ağustos 2025 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Yönetmeliğin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
