Elektronik haberleşme sektöründe tüketici hak ve menfaatlerini korumaya yönelik usul ve esaslar Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliği ile belirlenmektir. Tüketici hakları mevzuatında gerçekleştirilen değişiklikler ve elektronik haberleşme sektöründe yaşanan gelişmeler sonucu ortaya çıkan güncel ihtiyaçlar sonucunda tüketici haklarının ve işletmeci yükümlülüklerinin yeniden düzenlemesi gerekmiştir. Bu amaçla Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (“BTK”) “Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı” (“Taslak Yönetmelik”) yayınlamıştır.
Taslak Yönetmelik ile işletmecilerin uyması gereken ek yükümlülükler ve elektronik haberleşme hizmetinin sunumuna yönelik olarak yapılan bir sözleşmeye taraf olan gerçek ya da tüzel kişilere yeni haklar düzenlenmiştir. Yapılan düzenlemeler şu yenilikleri getirmektedir:
Şeffaflık ve bilgilendirme yükümlülüğü altında, işletmeci, abonenin hizmetini etkileyen trafik yönetimi uygulamalarına da abonenin kolayca ulaşabilmesine sağlamakla yükümlü olacaktır. Ayrıca, e-Devlet sistemi üzerinden, elektronik haberleşme hizmetinden faydalanmak isteyen kişilerin sorgulama yaparak işletmeci tekliflerini karşılaştırabilmelerine imkân sağlanacaktır. Kayıtlı olduğu tarife dışında ücret yansıtılabilecek bir arama gerçekleştirilmesi halinde, ücret ve hizmetin kapsamı hakkında ücretsiz bilgilendirme anonsu verilmesi gerekecektir. Abone tarafından söz konusu anonsun kaldırılması yönünde talep, işletmeciye iletilebilir.
Abonelik sözleşmelerinin kuruluşu ve içeriğine ilişkin olarak ise; sözleşmelerin, yazılı olarak veya elektronik ortamda Kimlik Doğrulama Yönetmeliği hükümlerine göre kimlik doğrulaması yapılarak kurulması gerektiği ifade edilmektedir. Abonelik sözleşmesinin kurulması için gerekli kimlik belgesi veya muadili belgelerin aslının ibrazı istenmekle birlikte ilgili belgelerin sureti de istenecektir. İstenen suretler, doğrudan işletmecinin kendi bilişim sistemlerine, üzerine kalıcı olarak tarih ve saat bilgisi ve gerçekleştirilen işlem ile ilişkilendirilecek şekilde kaydedilecektir.
Aynı zamanda, işletmeci, sözleşme kurulmadan önce ayrı bir sayfa şeklinde tüketiciye kolay ve anlaşılabilir bir sözleşme özeti sunacak ve onayını alacaktır. Sözleşme özetine ilişkin belgenin bir nüshası işletmeci tarafından tüketiciye kâğıt üzerinde ya da elektronik ortamda sözleşmenin kurulumu ile geçerli olacak şekilde iletilecektir.
Taslak Yönetmelikte belirtildiği üzere, abonelik sözleşmesinin kurulmasını müteakip, hizmete ilişkin ücretlendirme, hizmetin aboneye fiilen sunulmasıyla başlayacaktır. Aynı zamanda, abone hatlarının, uluslararası dolaşım hizmetine kapalı olması esas olup, abonelerin ispatlanabilir irade beyanı ile hatları bu hizmetlere açık hale getirilecektir.
Taahhütlü abonelere ilişkin olarak ise taahhüdün geçerlilik süresi ile taahhüt konusu hizmet ve cihaz nitelikleri, tarifenin taahhütsüz aylık fiyatı, indirimli aylık fiyatı, cihazın bedeli ve aylık cihaz ücreti, cayma bedeline konu olabilecek diğer tüm tutarlar ve taahhüdün süresinden önce sonlandırılması durumunda abonenin ödeyeceği bedelin hesaplanma yöntemi aboneye sunulmalıdır. Ayrıca, işletmeci ile abone arasında belirlenen taahhüt süresi yirmi dört (24) ayı geçemez. Yeni taahhüde ilişkin teklifler mevcut taahhüdün bitiş tarihinden azami kırk (40) gün önce sunulabilir.
Hizmetin sunumuna ilişkin olarak; işletmecilerin mücbir sebepler dışında hizmeti kesintisiz olarak sürdürmesi esastır. Buna karşılık, hizmetin kısıtlanabileceği veya durdurulabileceği haller ayrıca düzenlenmiştir. Hizmet kısıtlanmadan veya durdurulmadan makul bir süre öncesinde aboneler kısa mesaj, arama veya sesli yanıt sistemi yöntemlerinden biri ile abonenin bilgilendirilmesi gerekmektedir.
Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesi nedeni ile hizmetin durdurulması durumunda, hizmetin durdurulduğu tarihten itibaren aboneye cihaz ücreti ve telsiz kullanım/ruhsatname ücreti hariç herhangi bir hizmet bedeli yansıtılamayacaktır. Ödeme yapıldıktan sonra en geç yirmi dört saat içinde hizmetin sunumuna devam edilmelidir. Hizmetin durdurulması halinde, abone tarafından aksi talep edilmedikçe, sözleşmenin feshi, durdurmayı müteakip asgari 3 ay sonra gerçekleştirilebilecektir.
Bununla birlikte, açıkça belirtilmiştir ki taahhütlü abonelik dışında abonelik sözleşmeleri her zaman ücretsiz olarak sona erdirebilecektir. Fesih işleminden sonra işletmeci geri kalan alacakları için borcu olan abonelere abonenin fesih talep tarihinden sonra en geç iki ay içinde son fatura gönderebilecektir.
Taslak Yönetmelik'e ilişkin kamuoyunu görüşlerinin alınması süreci tamamlanmış olup, Taslak Yönetmelik'in son halini alması için BTK tarafında çalışmalar devam etmektedir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
