07 Kasım 2010 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan İnternet Alan Adları Yönetmeliği (“Yönetmelik”) ile birlikte, 1991 yılından beri Orta Doğu Teknik Üniversitesi bünyesinde bulunan Nic.tr tarafından gerçekleştirilmekte olan .tr uzantılı alan adlarının tahsisi işlemleri Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) tarafından bizzat kurulacak olan veya BTK'nın belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde üçüncü bir tarafa kurdurulacak olan .tr Ağ Bilgi Sistemi'ne (“TRABİS”) devredilmiştir.

Yönetmelik'te yer alan Geçici Madde 1'in ikinci fıkrasında TRABİS'in Yönetmelik'in yayımlandığı tarihten itibaren en geç iki yıl içerisinde faaliyete geçirilmesi öngörülmüş ise de TRABİS halen faaliyete geçmemiştir. Bununla birlikte BTK tarafından 22 Temmuz 2022 tarihinde düzenlenen toplantıda TRABİS'in 29 Eylül 2022 tarihinde devreye alınacağı ilan edilmiştir.

TRABİS'in faaliyete alınmasının ardından .tr uzantılı alan adlarına yönelik başvurularda yaşanabilecek yoğunlukların önüne geçmek amacıyla METUnic tarafından başlatılan TRABİS Ön Sipariş (Backorder) Hizmeti ile TRABİS'in faaliyete geçmesiyle birlikte en hızlı şekilde alan adı başvurularının gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır. Ön Sipariş Hizmeti ile belgesiz olarak “com.tr”, “net.tr” ve “org.tr” alan adları üzerine işlem yapılabilmektedir. Ön Sipariş Hizmeti ile TRABİS'in yürürlüğe girmesi üzerine başlayacağı düşünülen yoğun başvuru süreci hızlandırılmak istenmektedir.

METUnic TRABİS Ön Sipariş Hizmetinin başlıca aşamaları şu şekildedir:

  1. Herhangi bir gerçek veya tüzel kişi adına tahsis edilmiş olmayan .tr uzantılı alan adının seçilmesi,
  2. Uygunluğu kontrol edilen alan adı için ön sipariş başvurusunun yapılması,
  3. Ön sipariş oluşturulacak olan alan adı için en fazla bir yıllık ödemenin gerçekleştirilmesi,
  4. TRABİS'in faaliyete başlamasının ardından METUnic'in alan adı tahsis başvurusunu gerçekleştirmesi.

METUnic tarafından Ön Sipariş Hizmeti'nin alınmasının alan adı tahsisinin mutlaka gerçekleşeceği anlamına gelmediği, alan adı tahsisinin gerçekleşmediği hallerde ön sipariş aşamasında yapılan ödemelerin iade edileceği belirtilmiştir. METUnic tarafından ön sipariş oluşturulmasını engelleyen durumlar; ilgili alan adı için halihazırda açık bir ön sipariş olması, ilgili alan adı için halihazırda açık bir başvuru olması ve ilgili alan adının, daha önceden tahsis edilmiş olması durumları olarak sayılmıştır.

Ön Sipariş Hizmeti sırasında yapılacak olan ödemelere ilişkin ücretlerin belirlenmesi METUnic tarafından yapılan kategorizasyon sistemi çerçevesinde gerçekleştirilecektir. Kategorizasyon sistemine göre alan adının bulunduğu kategori, harf sayısı ve sözlükteki geçerliliği üzerinden bir kıymet takdiri yapılmaktadır.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.