E-Para Ve Ödeme Kuruluşları Bakımından 25.12.2024 Tarihli MASAK Mevzuatı Değişiklikleri

25.12.2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan düzenlemeler ile;

birçok değişikliğe ("Değişiklik") gerçekleştirilmiştir.

Bu bilgi notumuzda, Değişiklikleri elektronik para ve ödeme kuruluşları çerçevesinde ele aldık.

1. Ön Ödemeli Kartların Fonksiyonlarını Değiştirecek Düzenlemelere Gidilmiştir.

2. Elektronik Para Kuruluşları Kademeli Basitleştirilmiş KYC Kaldırılmıştır.

Bilindiği üzere ticari faaliyetlerinin tamamını fiziki bir işyeri bulunmaksızın ve müşteri ile yüz yüze olmaksızın münhasıran elektronik ortamda gerçekleştiren elektronik para kuruluşları 2.750 TL parasal sınırı üzerindeki işlemler için;

Gerçek kişi müşterilerde
– Kimlik bilgileri, NVİ kimlik paylaşım sistemi aracılığıyla teyit edilmesi,
Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişi müşterilerin;
– temsile yetkili kişinin kimlik bilgileri, NVİ kimlik paylaşım sistemi aracılığıyla teyit edilmesi,
– tüzel kişiye ilişkin bilgilerin ise Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Gelir İdaresi Başkanlığı veya bu bilgilere ilişkin merkezi kayıt tutan diğer kurumların veri tabanları üzerinden tescil belgeleri ve kayıtların sorgulanması suretiyle teyit edilmesi,
Tüm tahsilat ve ödemelerin, kimlik bilgileri teyit edilerek üyeliği kabul edilmiş kişinin kimlik bilgileri ile uyumlu bir banka hesabı veya kredi kartı hesabı vasıtasıyla yapılması,

halinde müşterinin kimlik bilgilerinin Yönetmeliğin 6 ncı maddesindeki usul çerçevesinde teyidi ile imza örneği alınması zorunlu değildi.

Düzenleme ile bu basitleştirilmiş kimlik tespit yöntemi kaldırılmış olup,madde 2.2.11'a dayanarak yapılmış kimlik tespitlerinin 25.03.2025 tarihine kadar;

Yönetmeliğin 6 ncı veya 7 nci maddeleri ile diğer ilgili maddelerine
ya da MASAK Tebliğ Sıra No:19'a

uygun hale getirilmesi gerekmektedir.

Bu süre içerisinde işlem talep etmeyen müşterilere ulaşılamaması halinde, uygun hale getirme işlemi, müşterinin ilk işlem talep tarihinde ve işlem gerçekleştirilmeden önce yapılması ön görülmüştür.

Madde 2.2.10'un başlığı ve içeriğinde yapılan değişiklik ile yalnızca Şans ve Bahis oyunları düzenleme yetkisine sahip kuruluşlara yönelik istisna haline gelmiş olup, dolaylı olarak elektronik para kuruluşları tarafından faydalanılabilme ihtimali ortadan kaldırılmıştır.

Madde 2.2.10'a dayanarak yapılmış kimlik tespitlerinin ise 25.04.2025 tarihine kadar Yönetmeliğin 6 ncı veya 7 nci maddeleri ile diğer ilgili maddelerine ya da MASAK Tebliğ Sıra No:19'a uygun hale getirmesi gerekmektedir.

3. Basitleştirilmiş Kimlik Tespiti ile Edinilen Elektronik Para Cüzdanlarının Fonksiyonlarında Kısıtlamaya Gidilmiştir.

4. Basitleştirilmiş Tedbirlerin Uygulanacağı Mobil Ödemelerde Mal ve Hizmet Alımına Ek Olarak Fatura Ödeme İşlemleri Eklenmiştir.

5. Sanal POS KYC Süreçlerine İlişkin Tutar Gözetmeksizin Uygulanan Basitleştirilmiş Tedbir Uygulaması Kaldırılmıştır.

Bilindiği üzere ticari faaliyetlerinin tamamını fiziki bir işyeri bulunmaksızın ve müşteri ile yüz yüze olmaksızın münhasıran elektronik ortamda gerçekleştiren sanal POS sağlayan ödeme kuruluşları;

Gerçek kişi müşterinin elektronik ortamda alınan başvurusunda, kimliğe ilişkin bilgilerin NVİ kimlik paylaşım sistemi veri tabanı kullanılarak sorgulanması yoluyla teyit edilmesi,
Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişi müşterinin elektronik ortamda alınan başvurusunda, tüzel kişiyi temsile yetkili kişinin kimliğe ilişkin bilgilerinin gerçek kişilerdeki usule göre teyit edilmesi, tüzel kişiye ilişkin bilgilerin ise (tüzel kişinin unvanı, ticaret sicil numarası, vergi kimlik numarası, faaliyet konusu, açık adresi) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Gelir İdaresi Başkanlığı veya bu bilgilere ilişkin merkezi kayıt tutan diğer kurumların veri tabanları üzerinden tescil belgeleri ve kayıtların sorgulanması suretiyle teyit edilmesi,
Tüm tahsilat ve ödemelerin, kimlik bilgileri teyit edilerek üyeliği kabul edilmiş kişinin kimlik bilgileri ile uyumlu bir banka hesabı veya kredi kartı hesabı vasıtasıyla yapılması,

halinde müşterinin kimlik bilgilerinin Yönetmeliğin 6 ncı maddesindeki usul çerçevesinde teyidi ile imza örneği alma zorunluluğu bulunmamaktaydı.

Düzenleme ile bu basitleştirilmiş kimlik tespit yöntemi kaldırılmış olup, madde 2.2.11'a dayanarak yapılmış kimlik tespitlerinin 25.03.2025 tarihine kadar Yönetmeliğin 6 ncı veya 7 nci maddeleri ile diğer ilgili maddelerine ya da MASAK Tebliğ Sıra No:19'a uygun hale getirmesi gerekmektedir. Bu süre içerisinde işlem talep etmeyen müşterilere ulaşılamaması halinde, uygun hale getirme işlemi, müşterinin ilk işlem talep tarihinde ve işlem gerçekleştirilmeden önce yapılması ön görülmüştür.

6. Tebliğ No 19'a Uygun Olarak Kimlik Tespiti Sürecine Geçen Kuruluşların Geçiş Tarihinden İtibaren 2.2.10 ve 2.2.11 inci Maddeler Kapsamında Yeni İş İlişkisi Tesis Edemeyeceği Düzenlenmiştir.

7. Gerçek Kişilerde (Tüzel Kişiliği, Sendikayı, Siyasi Partiyi, Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekkülleri, Konfederasyonu, Derneği ve Vakfı Temsile Yetkili Kişiler Dahil) Kimlik Tespitinde Alınacak Bilgilerde Değişikliğe Gidilmiştir.

8. Uzaktan Kimlik Tespiti ile Üçüncü Tarafa Güven İlkesinin Uygulamasında Belirsizlik Ortadan Kaldırılmıştır.

Üçüncü tarafa güven ilkesi ile gerçekleştirilecek kimlik tespitinde güvenilen kuruluş tarafından uzaktan kimlik tespiti yoluyla sürekli iş ilişkisi tesis edilmesi halinde, kimlik tespitine ilişkin belgelerin dijital ortamdaki görüntülerinin talep edildiğinde üçüncü taraftan derhal temin edileceğinden emin olunması gerektiği belirtilerek, uzaktan kimlik tespitine ilişkin bilgi belge teminine ilişkin belirsizlik giderilmiştir.

9. Kimlik Belgesi ile Doğrulamada Asgari Unsur Sayısı 4 Olarak Belirlenmiştir.

Bilindiği üzere kimlik belgesinde yer alan ve beyaz ışık altında görsel olarak ayırt edilebilen güvenlik ögeleri olan giyoş, gökkuşağı baskı, optik değişken mürekkep, gizli görüntü, hologram ve mikro yazı ile fotoğraf ve imzadan oluşan görsel güvenlik unsurları bulunmakta ve kimlik belgesinin doğrulanmasında yakın alan iletişimi (NFC) kullanılarak doğrulanamayan hallerde bu güvenlik unsurlar kullanılmaktadır.

Düzenleme ile bu güvenlik unsurlarından asgari olarak doğrulanması gerekenlerin sayısı netleştirilmiş olup, 25.12.2024 tarihi itibariyle kimlik belgesinin yakın alan iletişimi kullanılarak doğrulanamaması halinde kimlik belgesinde yer alan güvenlik unsurlarının en az dört adedinin şekil ve içerik bakımından doğrulanması gerekecektir.

10. Basitleştirilmiş Tedbirler ile Üçüncü Tarafa Güven İlkesinin Uygulanamayacağı Düzenlenmiştir.

Resmi Gazete: https://www.resmigazete.gov.tr/25.12.2024

Originally published December 27, 2024

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.