Bölge Adliye Mahkemesi Tenfiz Yargılamasında New York Sözleşmesi Uygulamasını Ve Révision Au Fond Yasağını Teyit Etti

Yabancı hakem kararlarının Türkiye'de tenfizi sürecinde hangi usul kurallarının uygulanacağı, kararın esasının denetlenmesinin mümkün olup olmadığı (révision au fond yasağı), yargılamanın kapsamını ve sınırlarını belirleyen başlıca unsurlardır.

Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi ("İstinaf Mahkemesi"), 21.04.2025 tarihli kararı ile hakem kararının tenfizine ilişkin yargılamada 1958 tarihli Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında 1958 Tarihli Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (New York Sözleşmesi, "Sözleşme") hükümleri uyarınca "işin esasına girmek suretiyle esasa ilişkin karar verilemeyeceğine ilişkin esasa girme yasağı (révision au fond) bulunduğu"ndan bahisle, tenfiz mahkemesince hakem kararının içeriğinin denetlenemeyeceğini hüküm altına almıştır.

Somut olayda, yabancı bir banka lehine Çek Cumhuriyeti Ekonomi ve Ziraat Odası'na Bağlı Tahkim Divanı Tahkim Kurallarına göre yürütülen yargılama neticesinde verilen hakem kararının Türkiye'de tenfizi talep edilmiştir. Davalı taraf, imzalanan sözleşmenin geçersiz olduğunu ve her halükarda yetkisiz kişi tarafından imzalandığını, tahkim yargılamasında adil yargılanma ilkesinin ihlal edildiğini ileri sürerek tenfize karşı çıkmıştır. İlk derece mahkemesi, davalı tarafından Sözleşme ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 62. maddesi kapsamındaki red nedenlerine ilişkin somut bir delil sunulmadığını belirterek kararın tenfizine hükmetmiştir.

İstinaf başvurusunda davalı, tahkime konu sözleşmenin tarafı olmadığını, tahkim anlaşmasının geçerli olmadığını, hakem heyetinin usulsüz teşkil ettiğini ve savunma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüş; bu gerekçelerle tenfizi istenen kararın ayrıca kamu düzenine aykırı olduğu savunmuştur.

İstinaf mahkemesi yaptığı değerlendirmede uyuşmazlığın Sözleşme'ye taraf ülkeler arasında doğan, ticari nitelikte bir ilişkiden kaynaklandığını ve Sözleşme hükümlerinin uygulanabilirlik şartlarını taşıdığını belirterek tenfiz incelemesini yalnızca Sözleşme kapsamında düzenlenen sınırlı sebeplerle gerçekleştirmiştir.

Mahkeme gerekçesinde Sözleşme'nin V. maddesinde düzenlenen tenfiz engelleri kapsamında bir inceleme yapılabileceğini ve bu gerekçeyle hakem kararının esastan incelenmesinin; eş deyişle maddi doğruluğun yeniden değerlendirilmesinin mümkün olmadığını vurgulamıştır. Davalının ileri sürdüğü iddiaların tamamı hakem kararının içeriğine ve bu sebeple esasa ilişkin olduğundan, bu iddiaların tenfiz incelemesi kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirtmiştir.

Karar, yabancı hakem kararlarının tenfizi istemli davalarda, tenfiz incelemesi yapan mahkemelerin hakem kararının içeriğini denetleyemeyeceğini açık biçimde ortaya koyması bakımından önem taşımaktadır.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.