Macaristan, yatırım yoluyla uzun süreli oturma izni sağlayan Macaristan Golden Visa (Misafir Yatırımcı) Programı ile Avrupa Birliği üyesi olmayan yatırımcıların ülkeye sermaye getirmelerini teşvik etmektedir. 1 Temmuz 2024 tarihinde yürürlüğe giren düzenlemeyle birlikte, belirli yatırım türlerini gerçekleştiren başvuru sahipleri, 10 yıllık oturma izni alma hakkı kazanmaktadır. Programın sunduğu hukuki güvenceler ve oturma izni rejimi, Macaristan Göçmenlik ve Yabancılar Hukuku, Macaristan Ulusal Bankası düzenlemeleri ve ilgili diğer yasal çerçeveler kapsamında şekillendirilmiştir.
Golden Visa, yalnızca oturma izni almakla sınırlı olmayan geniş kapsamlı haklar sağlamaktadır. Başvuru sahipleri, Schengen bölgesinde serbest dolaşım hakkına sahip olurken, Macaristan'da iş kurma, taşınmaz edinme ve uzun süreli ikamet etme gibi haklardan da yararlanabilmektedir. Bununla birlikte, yatırımcıların yatırımlarını belirli bir süre elde tutma zorunluluğu, yasal kaynak bildirme yükümlülüğü ve Macaristan'da asgari ikamet gereklilikleri gibi bir dizi hukuki yükümlülüğü de bulunmaktadır.
I. Macaristan Golden Visa Programı Genel Değerlendirmesi
Golden Visa programı, Macaristan İçişleri Bakanlığı ve Macaristan Göçmenlik ve Yabancılar Polisi Genel Müdürlüğü (OIF – Országos Idegenrendészeti Főigazgatóság) tarafından yürütülmektedir. Bu otoriteler, başvuruların değerlendirilmesi, yatırımın doğrulanması ve oturma izni süreçlerinin denetiminden sorumludur.
Macaristan'da yatırım bazlı oturma izni süreci, AB hukuku ile uyumlu ancak ulusal olarak düzenlenmiş bir çerçeveye sahiptir. Yani, Golden Visa programı Macaristan'a özgü olup, doğrudan AB mevzuatıyla bağlantılı bir hak sağlamamakta, ancak Schengen bölgesinde serbest dolaşım gibi geniş kapsamlı avantajlar sunmaktadır.
Golden Visa sahibi yatırımcılar, Macaristan'da 10 yıl süreyle geçerli oturma izni alma hakkına sahiptir. Bu izin, belirli koşulları sağlayan yatırımcıların aile üyelerini de kapsamaktadır. Eş ve 18 yaş altındaki çocuklar, ana başvuru sahibiyle birlikte oturma izni alabilirken, 18 yaş üstü çocuklar için ek prosedürler gerekmektedir.
Golden Visa programına başvuruda bulunabilmek için yatırımcıların belirli kriterleri karşılaması gerekmektedir. Başvuru sahibinin Avrupa Birliği veya Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) vatandaşı olmaması, 18 yaşından büyük olması ve Macaristan hükümeti tarafından tanınan yatırım türlerinden birini gerçekleştirmesi zorunludur. Ayrıca, yatırımcının uluslararası güvenlik açısından risk teşkil etmeyen bir geçmişe sahip olması, sabıka kaydının temiz olması ve yatırımın kaynağının yasal olduğuna dair belgeler sunması gerekmektedir.
II. Golden Visa Yatırım Türleri
Yatırımcıların, Macaristan Golden Visa programı kapsamında oturma izni alabilmeleri için belirlenmiş yatırım seçeneklerinden birini gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Program kapsamında iki temel yatırım türü bulunmaktadır:
- Gayrimenkul Fonu yatırımı,
- Eğitim veya kültürel kurumlara bağış.
Yatırımcıların, hangi yatırım seçeneğinin kendileri için en uygun olduğunu belirlerken, hukuki yükümlülükleri, vergi avantajlarını, yatırımın geri dönüş potansiyelini ve programın sunduğu diğer uzun vadeli avantajları dikkate alması gerekmektedir.
2.1. Macaristan Golden Visa Gayrimenkul Fonu Yatırımı - €250.000
Macaristan hükümeti tarafından kabul edilen yatırım seçeneklerinden biri, gayrimenkul fonlarına yatırım yapılmasıdır. Bu seçenek, yatırımcıların Macaristan Ulusal Bankası tarafından denetlenen ve onaylanan yatırım fonlarına en az €250.000 değerinde yatırım yapmasını gerektirir. Gayrimenkul fonları, Macaristan'daki ticari ve konut projelerine yatırım yapan portföy yönetim şirketleri tarafından yönetilir ve düzenli olarak denetlenir.
Fon yatırımı yapmayı tercih eden yatırımcıların dikkat etmesi gereken hukuki hususlar şunlardır:
- Yatırım yapılacak fonun Macaristan Merkez Bankası tarafından onaylanmış olması gerekmektedir.
- Yatırımın asgari 5 yıl boyunca fon bünyesinde tutulması zorunludur.
- Fonun yönetim politikaları, risk profili ve likidite süreci yatırımcı tarafından detaylı şekilde incelenmelidir.
- Yatırımcı, fon paylarının satışı veya devri konusunda kısıtlamalarla karşılaşabilir, bu nedenle fon yönetimiyle yapılacak sözleşmeler hukuki açıdan detaylıca değerlendirilmeli ve noter tasdiki sağlanmalıdır.
Bu yatırım seçeneği, doğrudan taşınmaz satın almak istemeyen ancak Macaristan emlak sektörüne yatırım yapmayı tercih eden yatırımcılar için daha esnek bir alternatif sunmaktadır. Bununla birlikte, fon yönetim ücretleri ve yatırımın getiri garantisi gibi faktörlerin dikkatlice analiz edilmesi gerekmektedir.
2.2. Eğitim veya Kültürel Kurumlara Bağış - €1.000.000
Macaristan Golden Visa programı kapsamında sunulan üçüncü yatırım seçeneği ise, eğitim veya kültürel faaliyetleri destekleyen kuruluşlara bağış yapılmasıdır. Bu yatırım modelinde, yatırımcıların Macar hükümeti tarafından belirlenen eğitim veya kültürel kuruluşlara en az €1.000.000 bağışta bulunması gerekmektedir.
Bağış yöntemi, diğer yatırım türlerine kıyasla daha hızlı sonuç alınmasını sağlayan bir seçenek olarak öne çıkmaktadır. Ancak, yatırımcının bağış olarak aktardığı tutarın geri dönüşü bulunmamaktadır, dolayısıyla bu seçenek yalnızca karşılıksız yatırım yapmaya hazır olan kişiler için uygun bir alternatiftir.
2.3. Yatırım Seçeneklerinin Karşılaştırması
Her bir yatırım seçeneği, yatırımcılara farklı avantajlar ve yükümlülükler sunmaktadır. Aşağıdaki tabloda, Macaristan Golden Visa programı kapsamında sunulan temel yatırım seçenekleri hukuki, finansal ve idari açılardan karşılaştırılmıştır. Yatırımcıların, yatırım süresi, oturma izni koşulları, ekonomik geri dönüş ve vergisel yükümlülükler gibi kriterleri dikkate alarak kendileri için en uygun seçeneği belirlemeleri gerekmektedir.
|
Yatırım Seçeneği |
Minimum Yatırım Miktarı (€) |
Oturma İzni Süresi |
Ekonomik Getiri |
Satış veya Çekilme Kısıtlamaları |
Başvuru Süreci |
|
Gayrimenkul Fonu Yatırımı |
250.000 |
10 yıl |
Fon getirisine bağlı |
5 yıl boyunca fon yatırımı zorunluluğu |
Uzun (Fon seçimi, yatırım ve noter onayı gerekli) |
|
Eğitim veya Kültürel Kurumlara Bağış |
1.000.000 |
10 yıl |
Yok |
Bağış olduğu için geri dönüşü yok |
Kısa (Bağış onayı sonrası hızlı başvuru) |
III. Oturma İzni Başvuru Süreci
Golden Visa kapsamında yatırım yapan bireyler, yatırımın tamamlanmasının ardından oturma izni başvurusu yaparak, 10 yıl süreyle geçerli bir oturma izni almaya hak kazanmaktadır. Başvuru süreci, Macaristan Göçmenlik ve Yabancılar Polisi Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olup, başvuruların eksiksiz tamamlanması gerekmektedir.
Oturma izni başvurusu, üç temel aşamadan oluşur: (i) Macaristan dış temsilciliklerinden Misafir Yatırımcı Vizesi alması, (ii) Macaristan'a giriş yaparak yatırımını tamamlaması ve (iii) tamamlanmış yatırımın belgelenmesiyle birlikte oturma izni başvurusunun yapılması gerekmektedir. Sürecin olumlu sonuçlanabilmesi için, başvuruların eksiksiz belgelerle ve hukuki prosedürlere uygun şekilde sunulması büyük önem taşımaktadır.
Başvurunun kabul edilmesi için, yatırımın usulüne uygun tamamlandığını gösteren belgelerin eksiksiz olarak sunulması gerekmektedir. Oturma izni başvurusunda pasaport, yatırımın resmî belgeleri, finansal yeterlilik kanıtları ve sağlık sigortası poliçesi gibi evraklar talep edilmektedir.
Oturma izni aldıktan sonra ise, yatırımcıların belirli yükümlülüklere uyması gerekmektedir. Yatırım en az 5 yıl boyunca korunmalıdır ve yatırımcı yılda en az bir kez Macaristan'a giriş yapmalıdır. Bu süre dolmadan yatırımın devredilmesi veya iptali, oturma izninin iptal edilmesine neden olabilir.
IV. Aile Bireylerinin Yatırım Kapsamına Dahil Edilmesi
Yatırım kapsamında, yalnızca yatırımcıya değil, aynı zamanda belirli koşulları sağlayan aile bireylerine de uzun vadeli oturma izni hakkı tanımaktadır. Bu kapsamda, yatırımcı ile birlikte eş ve 18 yaş altındaki çocuklar da oturma izni başvurusu yapabilir. Ancak, 18 yaş üstü çocuklar ve diğer akrabalar için özel prosedürler uygulanmakta olup, aile birleşimi çerçevesinde ayrı başvurular gerekebilir.
Aile bireylerinin oturma izni alabilmesi için, ana yatırımcının yatırım yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olması ve Macaristan'da düzenli ikamet etmeye uygun bir finansal ve hukuki statüye sahip olması gerekmektedir. Oturma izni başvurusu sırasında, ailenin yatırımcıya bağımlılığı kanıtlanmalı ve yatırımcının aile bireylerinin geçimini sağlayabileceğine dair finansal yeterlilik belgeleri sunulmalıdır.
V. Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar
Yatırımcıların en sık karşılaştığı sorunlar, yatırım sürecinde karşılaşılan hukuki engeller, oturma izni başvurularındaki idari gecikmeler ve aile bireylerinin başvuru sürecinde yaşanan ek prosedürlerden kaynaklanmaktadır. Bu sorunların önceden bilinmesi ve bu doğrultuda gerekli önlemlerin alınarak başvuruların hatasız ve eksiksiz sunulması, başvuru sürecinin daha verimli bir şekilde ilerlemesini sağlayacaktır.
5.1. Yatırım Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar
Gayrimenkul fonuna yatırım yapan bireyler açısından, fonun Macaristan Merkez Bankası tarafından onaylanmış olması gerekmektedir. Yatırımcıların, yatırım yapmadan önce fonun yapısını, likidite şartlarını ve yatırım getirisi beklentilerini titizlikle incelemeleri gerekmektedir. Fon yatırımlarında, yatırımcıların fon yöneticileriyle yapacakları sözleşmelerin tüm detaylarını anlamaları ve çıkış koşullarını net bir şekilde değerlendirmeleri önemlidir.
5.2. Oturma İzni Başvurularındaki İdari Gecikmeler
Oturma izni başvurularında Macaristan Göçmenlik ve Yabancılar Polisi Genel Müdürlüğü'nün değerlendirme süreçleri belirli süreleri aşabilmektedir. Özellikle yatırımcıların sunduğu belgelerin eksik veya hatalı olması durumunda, değerlendirme süreci uzamakta ve başvurular reddedilebilmektedir.
Başvuru sahiplerinin belgeleri eksiksiz ve doğru bir şekilde sunmaları, değerlendirme sürecinin hızlandırılması açısından büyük önem taşımaktadır. Macaristan makamları, yatırımcının mali yeterliliğini ve yatırımın tamamlandığını kanıtlayan belgeleri detaylı bir şekilde incelemekte, ayrıca yatırımcının sabıka kaydını ve uluslararası güvenlik durumunu da değerlendirmektedir.
VI. Sonuç
Macaristan Golden Visa Programı, yatırımcılar için uzun vadeli oturma izni, Schengen bölgesinde serbest dolaşım ve Avrupa'da yatırım yapma imkânı sunan prestijli bir programdır. Yatırım fonlarına katılım veya eğitim/kültürel kurumlara bağış gibi farklı yatırım seçenekleriyle esneklik sağlanırken, her yatırım türü farklı hukuki, idari ve ekonomik yükümlülükler içermektedir.
Golden Visa programının sunduğu avantajlar, yalnızca yatırımcıya değil, aynı zamanda eş ve 18 yaş altındaki çocuklarına da uzun vadeli oturma izni imkânı sağlamaktadır. Ancak, aile birleşimi sürecinde özel prosedürler ve ek belgeler talep edilebilmekte, özellikle 18 yaş üstü çocuklar için özel değerlendirmeler yapılmaktadır.
Başvuru süreci ve oturma izni alındıktan sonraki yükümlülükler açısından, yatırımcıların karşılaşabileceği olası hukuki ve idari engellerin önceden bilinmesi ve süreç boyunca tüm belgelerin eksiksiz sunulması büyük önem taşımaktadır. Fon yatırımları tercih edenler için, fonun likidite şartları ve getirisi detaylıca incelenmeli, çıkış stratejileri önceden planlanmalıdır. Bağış seçeneğini tercih eden yatırımcılar açısından, geri dönüşü olmayan bir yatırım yöntemi olması nedeniyle uzun vadeli etkileri göz önünde bulundurulmalıdır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
