HIV Virüsü kiside eger evlilikten önce mevcutsa ve bunu sadece tasiyici kisi biliyorsa: Eger evlilik öncesinde yapilan testlerde de HIV testi istenmediyse ve es adayi bunu bilmiyorsa, es adayinin öncelikle bilgilendirilmesi gerekmektedir. Evlilik öncesinde istenen testler, Evlendirme Yönetmeligi'nin atfiyla Evlenme Muayenesi Hakkinda Nizamname'ye göre belirlenmektedir. Ilgili nizamnamede HIV testi yapilmasi zorunlu testler arasinda sayilmamistir. Yani HIV testinin zorunlu olarak istenmesi hukuka aykiri olarak görülebilir. Fakat uygulamada, evlenmek için basvurulan belediyelerin uygulamalarinda birlik olmamasiyla beraber, HIV testi de genel olarak yapilmasi istenen testler arasinda sayilmaktadir ve evlilik öncesinde asagidaki testler istenmektedir:
- HIV Enfeksiyonlari (AIDS): Anti HIV Testi,
- Hepatit B taramasi için: HbsAg Testi,
- Hepatit C taramasi için: Anti HCV Testi,
- Sfilis (Frengi) için: VDRL Testi
- Kan Grubu Analizi (Kan Uyusmazligi Arastirmasi) ve Hemogram (Tam Kan Sayimi) Testleri,
- Akdeniz Anemisi (Talasemi) için: Hemoglobin Elektroforezi Testi,
- Saglik Raporu.
Evlilik öncesinde kisi HIV Virüsünü tasidigini biliyorsa ve bunu es adayina söylemediyse, bulasici hastaligin ese söylenmemesi sebebiyle evliligin iptali söz konusu olabilmektedir. Türk Medeni Kanunu (TMK) 150/2. maddesinde "davacinin ya da altsoyunun sagligi için agir tehlike olusturan bir hastaligin gizlenmesi" hususu ve eger saglikli es için önemli bir yanilma sonucunda gerçeklestirilen bir evlilik mevcutsa bu evliligin iptalinin yapilabilecegi kanun tarafindan düzenlenmistir.
Kisi eger HIV Virüsü tasidigini es adayina söylediyse: Es adayindan, kisinin hastaliginin bilindigine ve evlenmeyi kendi rizasiyla kabul ettigine dair bir onay alinmaktadir. Es adayinin evlilik öncesinde bu hastaligi bildigine dair onay alindigindan, evlilik sirasinda HIV Virüsünün varligi tek basina bosanma sebebi olarak ileri sürülememektedir. Ancak, hastalik sebebiyle aile içi huzurun ve mutlulugun kaybolmasi, akabinde evlilik düzenin bozulmasiyla, evlilik birliginin temelden sarsilmasi bosanma davasina gerekçe olarak ileri sürülebilmektedir.
HIV Virüsü, evlilik sirasinda aldatma fiilinden ötürü kapildiysa ve bunu sadece aldatan kisi biliyorsa ve fakat aldatma fiili es tarafindan affedildiyse: Kanunda sinirli sayida sayilmis olan özel bosanma sebeplerinden TMK 161'de düzenlenmis olan zina sebebiyle bosanma yoluna gidilemeyecektir. Çünkü, TMK 161/3'e göre affeden tarafin dava hakki yoktur, kisi bu durumda aldatmayi kabul etmis, bu konuda bir çekisme kalmamistir. Fakat, burada es için bir yanilgi söz konusudur. Zira aldatan es, HIV Virüsü kaptigini ese söylememistir, burada bir güven sarsici durum söz konusudur. Bu sebeple, sadece HIV Virüsü öne sürülerek bosanma talep edilemeyeceginden, aldatma sebebiyle HIV Virüsünün kapildigini ve kisinin esine aldatma fiilini söylemesine ragmen, virüsü kaptigini söylememesi bu sebeple güven sarsici davranis dolayisiyla evlilik birliginin temelden sarsilmasi öne sürülerek bosanma davasi açilabilir.
HIV Virüsü, evlilik sonrasi kapildiysa ve bu durum es tarafindan affedilerek sorun edilmemisse: Yukarida da bahsedildigi üzere TMK 161'de belirtilen zina sebebine dayanarak bosanma basvurusunda bulunulmasi beklenemez, zira bu durum affedenin dava hakki olmamasi durumuyla çelisebilecek bir durumdur. HIV Virüsü konusunda da, bunu iki tarafin da bilmesi sebebiyle güven sarsici davranisa dayanilarak bosanma basvurusunda bulunulmasi da kuvvetli bir iddia degildir. Evlilik birligiyle alakali baska durumlar söz konusuysa sadece bunlar ileri sürülebilir.
Kaynakça
- (https://ilkayuyarkaba.av.tr/bulasici-hastalik-bosanma-ve-tazminat/)
- (https://www.pozitifiz.org/post/hiv-ve-evlilik)
- (https://www.apexcerrahi.com.tr/evlilik-oncesi-testler/)
- (https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/2.3.11682.pdf)
- (https://www.mondaq.com/turkey/divorce/1157362/hivaids-evlilik-iin-engel-te351kil-eder-mi)
- (https://www.lexpera.com.tr/)
Ilginizi Çekebilir:
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
