Vorige week stond er in een artikel in de krant:
“EU Commissie wil uitstel omstreden
ontbossingswet”.
In deze alert leggen we uit wat met de ontbossingswet wordt
bedoeld.
Regulation on Deforestation-free products (EUDR)
Vanaf 29 juni 2023 is de EUDR van kracht, ook wel de ontbossingswet. Deze verordening heeft tot doel ontbossing en bosdegradatie veroorzaakt door consumptie en productie in de EU tegen te gaan. Kortweg heeft de EU met de EUDR drie doelen:
- het voorkomen dat bepaalde producten, die in verband staan met de ontbossing de EU-markt binnenkomen of verlaten,
- de consumptie van producten die in verband staan met ontbossing verlagen en
- de vraag in legale en ontbossingsvrije producten en grondstoffen vergroten.
Vanaf 30 december 2024 (en waarschijnlijk later, waarover hieronder meer) moeten marktdeelnemers en handelaren die producten op de EU-markt brengen, aanbieden of exporteren, voldoen aan zorgvuldigheidseisen voor producten die bepaalde grondstoffen bevatten, ermee zijn gevoed of ermee zijn geproduceerd.
Deze grondstoffen zijn:
- oliepalm,
- soja,
- hout,
- cacao,
- koffie,
- runderen of
- rubber.
Voor micro- en kleine marktdeelnemers of handelaren gelden deze verplichtingen vanaf 30 juni 2025.
Op grond van de EUDR mogen de genoemde producten alleen op de EU-markt worden gebracht, aangeboden of geëxporteerd als ze:
- Sinds 31 december 2020 ontbossingsvrij zijn,
- Zijn geproduceerd in overeenstemming met de relevante wetgeving van het land van productie en
- Zijn gedekt door een zorgvuldigheidsverklaring (Due Dilligence System).
Indien de producten niet aan deze eisen voldoen, mogen ze niet op de EU-markt worden gebracht, aangeboden of geëxporteerd. De invoering van de verplichtingen hangt af van de grootte van de marktdeelnemer of handelaar, waardoor de regelgeving geleidelijk wordt ingevoerd.
Verplichtingen voor Marktdeelnemers en Handelaren
De verordening is van toepassing op marktdeelnemers en handelaren.
- Marktdeelnemers zijn alle natuurlijke personen of rechtspersonen, die in het kader van hun commerciële activiteit, relevante producten ‘voor het eerst' op de EU-markt brengen of exporteren. Denk aan, distributeurs, fabrikanten, producenten etc.
- Handelaren zijn alle personen anders dan de marktdeelnemers die ook in het kader van hun commerciële activiteit relevante producten op de EU-markt aanbieden. Denk aan groothandelaren, detailhandelaren etc.
De Zorgvuldigheidsverklaring
Bedrijven die vallen onder de EUDR dienen een zorgvuldigheidsverklaring te hebben. Deze verklaring bestaat uit:
- Vereiste informatie:
Marktdeelnemers en handelaren moeten de relevante informatie verzamelen waaruit blijkt dat de producten en grondstoffen niet zijn geproduceerd op land dat na 31 december 2020 is ontbost of aangetast en dat deze producten zijn vervaardigd in overeenstemming met de relevante wetgeving van het betreffende land. - Risicobeoordeling:
Marktdeelnemers en handelaren moeten de informatie die ze hebben verzameld zorgvuldig verifiëren en analyseren. Bij het uitvoeren van een risicobeoordeling dienen zij vast te stellen of er een risico bestaat dat de relevante producten en of grondstoffen, die op de EU-markt worden aangeboden of uitgevoerd, aan de voorschriften van de verordening voldoen. - Risicobeperking:
Mocht uit de risicobeoordeling blijken dat er een risico bestaat van niet-naleving van de voorschriften, zijn de marktdeelnemers en handelaren verplicht passende risicobeperkende procedures en maatregelen te implementeren voordat de relevante producten op de markt worden gebracht, beschikbaar worden gesteld of uit worden gevoerd. Denk bijvoorbeeld aan het uitvoeren van een onafhankelijk onderzoek.
Nadere achtergrond
- Marktdeelnemers en handelaren moeten een zorgvuldigheidsverklaring bijhouden en hun zorgvuldigheidssysteem onderhouden om aan de regelgeving te voldoen. Dit omvat jaarlijkse evaluaties en updates, waarbij wijzigingen gedurende 5 jaar worden vastgelegd.
- Een openbaar EU-informatiesysteem biedt geanonimiseerde toegang tot zorgvuldigheidsverklaringen en faciliteert informatie-uitwisseling in de toeleveringsketen.
- De EU beoordeelt het ontbossingsrisico door landen te classificeren als standaard, laag of hoog risico.
- Marktdeelnemers en handelaren kunnen vereenvoudigde zorgvuldigheid toepassen als producten afkomstig zijn uit laagrisicogebieden, waarbij risicobeoordeling en -mitigatie kunnen worden weggelaten.
Handhaving van EUDR
- De naleving van de EU-ontbossingsregelgeving wordt gecontroleerd door de bevoegde autoriteiten van de lidstaten, in Nederland de NVWA.
- Natuurlijke of rechtspersonen kunnen gegronde zorgen melden als zij vermoeden dat marktdeelnemers of handelaren niet voldoen aan de regelgeving. De bevoegde autoriteit kan de situatie beoordelen en indien nodig tussentijdse maatregelen nemen om te voorkomen dat relevante producten op de EU-markt worden gebracht of geëxporteerd.
- De sancties voor niet-naleving, zoals het niet verstrekken van een zorgvuldigheidsverklaring of het verhandelen van producten die met ontbossing verband houden, worden vastgesteld door de individuele lidstaten.
Aanvraag uitstel EUDR door Europese Commissie
Op 2 oktober 2024 heeft de Europese Commissie een voorstel gepubliceerd voor een latere inwerkingtreding van de EUDR. Door uitstel wil de commissie bedrijven zekerheid bieden. Mocht het Europees Parlement en de Raad hiermee instemmen, gaat de EUDR pas op 30 december 2025 gelden voor grote ondernemingen en op 30 juni 2026 voor micro- en kleine ondernemingen. De doelstellingen en de inhoud van de verordening blijven ongewijzigd.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
