Σε ισχύ τέθηκε ηΥπουργική Απόφαση 46982/18.06.2025, η οποία καθορίζει το ρυθμιστικό πλαίσιο επιβολής διοικητικών κυρώσεων από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.). Η εν λόγω απόφαση προσδιορίζει τις παραβάσεις που επισύρουν κυρώσεις, τα κριτήρια επιμέτρησης των προστίμων, τη διαδικασία επιβολής τους, καθώς και το ύψος των επιβαλλόμενων ποσών, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της κανονιστικής συμμόρφωσης και της εμπορικής δημοσιότητας.
Το νέο καθεστώς εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις που υπάγονται στην υποχρέωση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ., μεταξύ των οποίων Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε., συνεταιρισμοί, αστικές εταιρείες, κοινοπραξίες, καθώς και υποκαταστήματα αλλοδαπών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Ακολουθούν οι βασικές κατηγορίες παραβάσεων που επιφέρουν κυρώσεις, καθώς και τα αντίστοιχα πρόστιμα, τα οποία διαφοροποιούνται ανάλογα με τη νομική μορφή και το μέγεθος της επιχείρησης.
- Παράλειψη δημοσίευσης οικονομικών καταστάσεων
Ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο προβλέπεται για τις επιχειρήσεις που παραλείπουν να δημοσιεύσουν εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας τις ετήσιες οικονομικές τους καταστάσεις και τις σχετικές συνοδευτικές εκθέσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. Η υποχρέωση αυτή αφορά τις κεφαλαιουχικές εταιρείες, τους συνεταιρισμούς, τα υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιρειών, καθώς και τις Ο.Ε. και Ε.Ε. που εμπίπτουν στις διατάξεις του ν. 4308/2014. Από την υποχρέωση εξαιρούνται ο ισολογισμός έναρξης και πέρατος εκκαθάρισης, καθώς και οι ενδιάμεσες οικονομικές καταστάσεις.
Το ύψος των προστίμων που επιβάλλονται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προσδιορίζεται βάσει του νομικού τύπου, της κατηγορίας οντότητας και του μεγέθους της επιχείρησης. Στις οντότητες που τηρούνται στην Υ.Γ.Ε.ΜΗ. της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, το πρόστιμο κυμαίνεται από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Στις υπόλοιπες, δηλαδή αυτές που καταχωρίζονται στην Υ.Γ.Ε.ΜΗ. των Επιμελητηρίων, τα πρόστιμα κυμαίνονται από 1.000 έως 10.000 ευρώ.
- Παραβάσεις κατά τη σύσταση εταιρείας μέσω e-Υ.Μ.Σ.
Διοικητικά πρόστιμα επιβάλλονται και σε περιπτώσεις σύστασης εταιρείας μέσω της ηλεκτρονικής Υπηρεσίας μιας Στάσης (e-Υ.Μ.Σ.), όταν η διαδικασία ολοκληρώνεται χωρίς να προηγηθεί έλεγχος νομιμότητας των υποβαλλόμενων στοιχείων. Οι παραβάσεις που εντοπίζονται σε αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την καταχώριση ανακριβών ή εσφαλμένων πληροφοριών στο πληροφοριακό σύστημα (όπως στοιχεία ταυτότητας, έδρας ή άδειας διαμονής), καθώς και την παράλειψη προσκόμισης των απαιτούμενων νομιμοποιητικών εγγράφων. Το ύψος των διοικητικών προστίμων κυμαίνεται από 500 ευρώ (για προσωπικές εταιρείες, κοινοπραξίες, αστικές εταιρείες και ΕΟΟΣ) έως 5.000 ευρώ (για ΑΕ, Ευρωπαϊκές Εταιρείες, ΕΕ κατά Μετοχές).
- Παράλειψη εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ.
Η μη εγγραφή υπόχρεων νομικών προσώπων ή υποκαταστημάτων στο Γ.Ε.ΜΗ., ανεξαρτήτως αν βρίσκονται σε κατάσταση ενεργή ή υπό εκκαθάριση, συνιστά παράβαση που επισύρει κυρώσεις. Τα πρόστιμα κυμαίνονται από 1.000 ευρώ για Ο.Ε., Ε.Ε., ΕΟΟΣ και Κοινοπραξίες (που υπάγονται στο Υ.Γ.Ε.ΜΗ. των Επιμελητηρίων), έως και 10.000 ευρώ για εταιρείες κάθε μορφής που τηρούνται στο Υ.Γ.Ε.ΜΗ. της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου.
- Μη αναγραφή προβλεπόμενων στοιχείων σε εταιρικά έγγραφα
Κυρώσεις προβλέπονται και για την παράλειψη αναγραφής βασικών πληροφοριών σε εταιρικά έντυπα, όπως αριθμός Γ.Ε.ΜΗ., νομική μορφή, επωνυμία, έδρα, κατάσταση εκκαθάρισης ή αναφορά σε καταβληθέν κεφάλαιο. Η υποχρέωση αφορά κάθε έντυπο ή ηλεκτρονικό έγγραφο που απευθύνεται προς τρίτους (επιστολές, διαφημιστικά έντυπα, παραγγελίες, διαφημιστικά κ.λπ.), εξαιρουμένων των εσωτερικών εγγράφων και των παραστατικών λιανικής. Τα πρόστιμα κυμαίνονται από 100 έως 500 ευρώ, ανάλογα με τον νομικό τύπο και την κατηγορία της οντότητας.
- Εκπρόθεσμη υποβολή αίτησης για καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ.
Η υποβολή αίτησης πέραν της προθεσμίας των είκοσι (20) ημερών για τις ημεδαπές εταιρείες (από την ημερομηνία λήψης της σχετικής απόφασης) ή των τριών μηνών για υποκαταστήματα αλλοδαπών (από την αντίστοιχη καταχώριση στο εθνικό μητρώο της έδρας της μητρικής εταιρείας), επιφέρει διοικητική κύρωση. Τα πρόστιμα κυμαίνονται από 100 ευρώ έως 500 ευρώ, ανάλογα με τον εταιρικό τύπο.
- Παραβάσεις σχετικά με αυτόματες καταχωρίσεις στο Γ.Ε.ΜΗ.
Σε περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται ανακρίβεια, ελλιπή στοιχεία ή ψευδείς δηλώσεις σε πράξεις που καταχωρίζονται αυτόματα στο Γ.Ε.ΜΗ., προβλέπονται πρόστιμα από 200 έως 2.000 ευρώ, ανάλογα με τη μορφή και το μέγεθος της επιχείρησης.
- Λοιπές παραλείψεις υποχρεωτικής καταχώρισης και δημοσίευσης στοιχείων στο Γ.Ε.ΜΗ.
Για κάθε άλλη περίπτωση παράλειψης, σφάλματος ή υποβολής μη σύννομων πληροφοριών, που δεν καλύπτεται από ειδική ρύθμιση, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους από 200 έως 2.000 ευρώ, ανάλογα με τη νομική μορφή της επιχείρησης, την κατηγορία της οντότητας και, και για τις κεφαλαιουχικές εταιρείες, το μέγεθός τους.
- Παραβάσεις σχετικά με επωνυμία και διακριτικό τίτλο
Η μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις για τον σχηματισμό επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου, όπως η χρήση όρων που παραπέμπουν σε δημόσιες αρχές χωρίς έγκριση, η υιοθέτηση προσβλητικών εκφράσεων, η δέσμευση πανομοιότυπης επωνυμίας χωρίς σχετική συγκατάθεση ή μη συμμόρφωση με δικαστικές αποφάσεις, τιμωρείται με πρόστιμο από 200 έως 2.000 ευρώ, ανάλογα με τον νομικό τύπο και το μέγεθος της επιχείρησης.
Διαδικασία επιβολής και μείωση προστίμων
Η διαπίστωση των παραβάσεων μπορεί να γίνει αυτεπάγγελτα από τις αρμόδιες αρχές (μέσω αυτοματισμών του Γ.Ε.ΜΗ. ή ελέγχων), κατόπιν γνωστοποίησης από άλλη δημόσια υπηρεσία, δειγματοληπτικού ελέγχου ή ακόμα και κατόπιν καταγγελίας από φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
Σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης, η Υ.Γ.Ε.ΜΗ. καλεί τον υπόχρεο να συμμορφωθεί εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών. Εάν δεν ανταποκριθεί, εκδίδεται ηλεκτρονική ειδοποίηση προστίμου που αποστέλλεται μέσω της θυρίδας ηλεκτρονικών μηνυμάτων του Γ.Ε.ΜΗ. και μέσω email. Ο υπόχρεος διαθέτει δεκαπέντε (15) ημέρες για να υποβάλει τεκμηριωμένες αντιρρήσεις. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία ή τα υποβληθέντα στοιχεία κριθούν ανεπαρκή, κοινοποιείται ψηφιακά η πράξη επιβολής προστίμου, ή, αν δεν είναι εφικτό, ταχυδρομικά στην έδρα ή την εγκατάσταση του υπόχρεου.
Το πρόστιμο μειώνεται στο ήμισυ, αν ο υπόχρεος, εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση, το καταβάλει και παράλληλα προβεί στην καταχώριση, μεταβολή ή διαγραφή της παράβασης. Η ίδια μείωση εφαρμόζεται και σε νομικά πρόσωπα που τελούν σε καθεστώς εκκαθάρισης ή ειδικής εκκαθάρισης.
Σε περίπτωση μη καταβολής, το πρόστιμο βεβαιώνεται και εισπράττεται μέσω της Α.Α.Δ.Ε., σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
Σε περίπτωση υποτροπής για την ίδια παράβαση εντός τριετίας, το πρόστιμο διπλασιάζεται, ενώ σε περίπτωση επανειλημμένης υποτροπής τριπλασιάζεται.
Τέλος, εάν κατά τον χρόνο διαπίστωσης της παράβασης, ο υπόχρεος έχει αλλάξει κατηγορία οντότητας ή εταιρική νομική μορφή ή κατηγορία μεγέθους, το ύψος του προστίμου υπολογίζεται βάσει των κριτηρίων που ίσχυαν κατά την τέλεση της παράβασης.
Μεταβατική περίοδος για την εφαρμογή προστίμων – Χωρίς πρόστιμα έως 31.12.2025
Η πλήρης εφαρμογή του νέου πλαισίου τίθεται σε ισχύ από1η Ιανουαρίου 2026. Έως τότε, προβλέπεται μεταβατική περίοδος, κατά την οποία γίνονται οι απαραίτητες τεχνικές και οργανωτικές προσαρμογές, δίνοντας τη δυνατότητα στους υπόχρεους να συμμορφωθούν χωρίς επιβολή προστίμων.
Ειδικότερα, έως τις30 Σεπτεμβρίου 2025, η αρμόδια Υπηρεσία Πληροφοριακών Συστημάτων Γ.Ε.ΜΗ. και Υ.Μ.Σ. αναλαμβάνει την ολοκλήρωση κρίσιμων έργων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η ανάπτυξη ηλεκτρονικού συστήματος διαχείρισης προστίμων, η διασύνδεση με το μητρώο της Α.Α.Δ.Ε. για τον εντοπισμό μη εγγεγραμμένων επιχειρήσεων και η ενίσχυση της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων, ώστε να καταστεί δυνατή η αυτόματη επιβολή προστίμων.
Μέχρι τις31 Δεκεμβρίου 2025, οι υπόχρεοι καλούνται να προβούν σε εγγραφές, διορθώσεις ή συμπληρώσεις στοιχείων στο Γ.Ε.ΜΗ., ώστε να αποφύγουν μελλοντικές κυρώσεις.
Συνοψίζοντας, η μεταβατική περίοδος παρέχει στις επιχειρήσεις τον αναγκαίο χρόνο για ομαλή προσαρμογή στο νέο, ψηφιακά υποστηριζόμενο και αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχου, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
