A. Giriş
06.03.2025 tarihli ve 32833 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İş Yerlerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Önlenmesine İlişkin 2025/3 Sayılı Genelge ("Genelge") ile çalışanların psikolojik tacize karşı korunarak daha sağlıklı, güvenli ve barışçıl bir çalışma ortamının oluşturulmasına yönelik birtakım düzenlemeler getirilmiştir.
B. Genelge ile Getirilen Düzenlemeler
Çalışanların iş yerlerinde kasıtlı ve sistematik olarak belirli bir süre aşağılanması, küçümsenmesi, dışlanması, kişiliğinin ve saygınlığının zedelenmesi, kötü muameleye tabi tutulması, yıldırılması ve benzeri şekillerde ortaya çıkan psikolojik tacizin önlenmesinin önemine vurgu yapılan Genelge'de; işverenlere ve yöneticilere getirilen çeşitli yükümlülüklerin yanında, psikolojik tacizle mücadele kapsamında çeşitli kurumlara düşen görevlere de yer verilmiştir.
İş yerinde psikolojik tacize maruz kalan çalışanlar, çalıştıkları kurum ya da kuruluşa, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezine, TBMM Dilekçe Komisyonuna; Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi (ALO 170) aracılığıyla veya doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ya da Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumuna ve Kamu Denetçiliği Kurumuna başvurularını iletebilecektir.
İş yerlerinde psikolojik tacizle mücadele kapsamında öngörülen tedbirler ise Genelge'de yedi maddede şu şekilde belirlenmiştir:
- 19.03.2011 tarihli ve 27879 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2011/2 sayılı Başbakanlık Genelgesi'nde öngörülen ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde kurulan Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu'nun ("Kurul") yeniden faaliyete geçirilmesine karar verilmiştir. Kurul'un başlıca görevleri; psikolojik tacizle mücadeleye yönelik politikaların belirlenmesi, eğitim faaliyetlerinin koordine edilmesi, araştırma ve inceleme yapılması, rapor, rehber ve bilgilendirme belgelerinin hazırlanması ile kamuoyu bilinçlendirme çalışmalarının yürütülmesi olacaktır.
- İşveren, yönetici ve tüm çalışanlar psikolojik taciz niteliğindeki her türlü eylem ve davranıştan kaçınacaklardır.
- İş yerlerinde psikolojik tacizle mücadele öncelikle işveren ve yöneticilerin sorumluluğunda olup işveren ve yöneticiler iş yerlerinde psikolojik taciz olarak değerlendirilebilecek veya buna bağlı olarak ortaya çıkabilecek her türlü riski gözeterek, önleyici ve koruyucu politikalar geliştireceklerdir.
- İş yerlerinde psikolojik tacize yönelik farkındalığın artırılması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerinin düzenlenmesi ve yaygınlaştırılmasına özen gösterilecek, eğitim programlarında psikolojik taciz konusuna yer verilerek tüm çalışanlara çalışan hakları ile başvuru mekanizmaları hususlarında gerekli bilgilendirmeler yapılacaktır.
- İş yerlerinde psikolojik taciz iddialarının araştırılması ve soruşturulmasında gizliliğin ve şahısların özel hayatlarının korunmasına ve gerçeğe aykırı psikolojik taciz iddialarıyla kurum ve kuruluşların itibar ve saygınlıklarına zarar verilmemesine azami itina ve hassasiyet gösterilerek süreç ivedilikle yürütülecektir.
- Toplu iş sözleşmelerine ve toplu sözleşmelere psikolojik taciz hususunda önleyici ve koruyucu nitelikte hükümlerin konulmasına özen gösterilecektir.
- ALO 170 hattında görevli psikologlar vasıtasıyla psikolojik tacize maruz kalan çalışanlara bilgilendirme yapılmasına, yardım ve destek sağlanmasına titizlikle devam edilecektir.
C. Sonuç
İş yerlerinde psikolojik tacizin önlenmesine yönelik önemli bir düzenleme niteliği taşıyan bu Genelge ile alınacak somut tedbirler sayesinde çalışanların psikolojik tacize karşı daha etkin bir şekilde korunması amaçlanmaktadır.
Son olarak, 2025/3 sayılı Genelge ile 2011/2 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
