Kişisel Verileri Koruma Kurulu'nun 01.10.2025 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 04.09.2025 tarihli ve 2025/1572 sayılı kararı ile Veri Sorumluları Sicili'ne (VERBİS) kayıt yükümlülüğünden istisna olan veri sorumlularının kapsamında değişiklik yapılmıştır.
Ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işlemek olan veri sorumluları, değişiklik öncesinde VERBİS kayıt yükümlülüğü kapsamında iken yapılan değişiklik ile yıllık çalışan sayısı 10'dan az ve yıllık mali bilanço toplamı 10 milyon Türk Lirasının altında olan veri sorumluları VERBİS kayıt yükümlülüğünden istisna kapsamında dahil edilmiştir.
Böylelikle, ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işlemek olan, ancak küçük-orta ölçekli işletme niteliğinde olan özellikle eczacılar, psikologlar, muayenehaneler, diş hekimliği muayenehaneleri, laboratuvarlar veya diyetisyenler vb. serbest meslek icrasında bulunan sağlık meslek mensupları ya da ana faaliyet konusu özel nitelikli veri işlemek olan diğer veri sorumluları, çalışan sayısı ve yıllık mali bilanço toplamı bakımından belirlenen eşiklerin her ikisinin de altında kalmaları halinde VERBİS kaydından muaf olacaklardır. Ancak, eşiklerden herhangi birinin aşılması durumunda kayıt yükümlülüğü devam edecektir.
İstisna kararının yürürlüğe girdiği itibariyle ilgili kriterlerin altında kalan veri sorumluları için VERBİS kayıt yükümlülüğü sona ermiş olacağından, halihazırda VERBİS'e kayıtlı olanlar, zorunlu olmamakla birlikte sicilden terkinlerini talep edebileceklerdir.
Yeni Kriterler Çerçevesinde VERBİS Kayıt Zorunluluğu Olan Veri Sorumluları
Anılan karar çerçevesinde, Türkiye'de bulunan ve ilgili kanunlara göre faaliyet gösteren noterler, siyasi partiler, avukatlar, serbest muhasebeci mali müşavirler, yeminli mali müşavirler, gümrük müşavirleri, dernek, vakıf ve sendikalardan kendisine bağlı herhangi bir iktisadi işletmesi bulunmayanlar, köy kamu tüzel kişilikleri hariç, bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla herhangi bir otomatik yolla kişisel veri işleyen aşağıdaki veri sorumluları VERBİS'e kayıt olma yükümlülüğüne tabi olacaktır:
- Türkiye'de bulunan, yıllık çalışan sayısı 50'den çok veya yıllık mali bilanço toplamı 100 milyon Türk lirasından çok olan gerçek veya tüzel kişi veri sorumluları,
- Türkiye'de bulunan, ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olan, yıllık çalışan sayısı 10'dan çok veya yıllık mali bilanço toplamı 10 milyon Türk Lirasından çok olan gerçek veya tüzel kişi veri sorumluları ve
- Türkiye'de yerleşik kişilerin kişisel verilerini işleyen tüm yabancı veri sorumluları (bir başka deyişle Türkiye'de yerleşik kişilerin verilerini işleyen ve yurt dışında bulunan tüm veri sorumluları).
Türkiye'de yerleşik tüm veri sorumlularının kamu kurum ve kuruluşlarına aylık verilmekte olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerini ve yıllık olarak verilmekte olan gelir veya kurumlar vergisi beyanname ekindeki mali tablolarını düzenli şekilde takip etmesi gerekmektedir. Bu beyannameler kapsamında kamu kurumlarına verilen bilgiler uyarınca;
- Tamamlanmış bir yıl içerisindeki 12 aydan en az 7'sinin her birinde bildirilen çalışan sayısı belirlenen kriterden (ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işlemek olanlar bakımından 10, diğer veri sorumluları bakımından 50'den) çok ise kayıt yükümlülüğü başlamış olacaktır. Yıllık çalışan sayısı bu kritere göre hesaplanacaktır. İlgili 7 ayın ardışık aylar olması da zorunlu değildir. Aynı yıl içerisindeki herhangi 7 veya daha fazla ayda 50'den fazla çalışan bildiren tüm gerçek ve tüzel kişilerin kaydolması gerekmektedir.
- Tamamlanmış bir yıla ilişkin beyanname ekinde sunulan/sunulacak bilançoda yer alan “aktif” ya da “pasif” bölümünde yer alan değerin belirlenen kriterden (ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işlemek olanlar bakımından 10 milyon Türk Lirası, diğer veri sorumluları bakımından 100 milyon Türk Lirasından) yüksek olması halinde kayıt yükümlülüğü başlamış olacaktır.
Yurtdışında bulunan veri sorumluları açısından ise herhangi bir kriter bulunmamaktadır. Yurt dışında yerleşik veri sorumlularının Türkiye'de yerleşik kişisel verilerini veri sorumlusu olarak işledikleri tüm durumlarda Türkiye'de bir veri sorumlusu temsilcisi ataması ve VERBİS'e kaydolması gerekmektedir.
VERBİS Kaydı için Neler Yapılmalıdır?
VERBİS kaydı için özetle ve öncelikle aşağıdakilerin yapılması gerekmektedir:
- Veri işleme amacı, veri kategorisi, veri alıcıları, veri işlemek için gerekli olan maksimum süreyi, yurtdışına aktarılacak verileri ve veri koruması için alınacak güvenlik önlemlerini içerecek şekilde açık, güncel ve doğru bir veri envanteri hazırlanmalıdır.
- Türkiye'de yerleşik olmayan veri sorumluları, Türkiye'de yerleşik bir veri sorumlu temsilcisi atamalıdır.
- Türkiye'de yerleşik veri sorumluları ve veri sorumlusu temsilcileri, VERBİS kayıtlarını tamamlamak üzere gerçek kişi bir irtibat kişisi belirlemelidir. Bu kişi Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve Türkiye'de mukim olmalıdır. Bir gerçek kişi, yurtiçinde yerleşik birden fazla veri sorumlusu bakımından irtibat kişisi olamamaktadır. Bu sınırlama yurtdışında yerleşik veri sorumluları bakımından uygulanmaz.
Yaptırımlar
VERBİS'e kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen veri sorumluları hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından re'sen inceleme yapılmaktadır.
Bu kapsamda, Sicile kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunduğu tespit edilen pek çok veri sorumlusu hakkında Kurul tarafından inceleme yapılmasına ve yapılan inceleme sonucunda yıllık mali bilanço aktif toplamı tutarlarına göre hazırlanan algoritma tablosu temel alınarak idari para cezası uygulanmıştır ve uygulanmaya devam etmektedir. Bu çerçevede, 2025 yılı için 272.380 Türk Lirasından 13.620.402 Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanabilir. İdari para cezaları, yıllık olarak belirlenen yeniden değerleme oranına göre artırılacaktır.
Katkılarından dolayı Ufuk Ege Uçar'a teşekkürler.
bu içeriği 03 Ekim 2025 tarihinde yayınlamıştır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
