Başvurucunun aleni olmayan bir konuşmasının hukuka aykırı şekilde kaydedilmesine yönelik şikayet üzerine yapılan soruşturmanın devletin pozitif yükümlülüklerine uygun şekilde yürütülmemesi nedeniyle kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkin Anayasa Mahkemesi kararı 1 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

Somut olayda başvurucu borç ilişkisiyle ilgili ve aleni olmayan bir konuşmasının kayıt altına alınması ve bu kaydın şüpheli konumunda bulunduğu bir ceza soruşturmasına delil olarak sunulması sebebiyle suç duyurusunda bulunmuştur. Soruşturma neticesinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı (“Başsavcılık") tarafından söz konusu kayıtta başvurucunun özel hayatına dahil olan ve özel hayatının gizliliğini ihlal eden bir hususun konuşulmadığına ve bu yönde Yargıtay kararları da bulunduğuna dayanılarak suçun meydana gelmediğinden hareketle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir. Anayasa Mahkemesi tarafından somut olayın özel hayata saygı hakkının güvencelerinden olan kişisel verilerin korunmasını isteme hakkı kapsamında incelenmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Söz konusu değerlendirmeler kapsamında:

  • başvurucunun gizliliğinin korunacağı konusundaki haklı beklentisine dayalı olarak aleni olmayan bir ortamda diğer kişilerle yaptığı konuşmaların rızasına aykırı şekilde kayıt altına alınmasının ve söz konusu kaydın yine rızasına aykırı olarak kullanılmasının özel hayat kapsamında olan kişisel verilerine saldırı teşkil ettiği,
  • başvurucunun rızasına aykırı olarak elde edilen ve kullanılan ses kaydının alınma usulünün başvurucunun temel haklarının korunması konusundaki haklı beklentisine aykırı olmadığına ilişkin olarak Başsavcılık tarafından ikna edici bir yaklaşım ortaya konmadığı ve söz konusu eylemlerin başvurucunun kişisel verilerini ve özel hayat alanını ne suretle etkilediği hususunda herhangi bir değerlendirme yapılmadığı,
  • başvuruya konu süreçte özel hayat alanına ve kişisel verilere saldırı teşkil eden bazı eylemlerde belirli şartlarda hukuka uygunluk sebebinin bulunduğunu kabul eden bir Yargıtay kararına atıf yapılmakla birlikte, söz konusu kararda ortaya konulan şartların sınırlarının özel hayat alanını korumasız bırakmaya neden olacak şekilde belirsiz olduğu ve söz konusu şartların somut olay özelinde ne şekilde gerçekleştiğinin tartışılmadığı,
  • başvurucunun özel hayat alanı ile kişisel verilerine saldırı teşkil eden eylemlerin ölçülü olup olmadığı ve amaçlananın farklı yöntemlerle elde edilip edilemeyeceği hususlarında açık ve anayasal güvenceleri dikkate alan bir değerlendirmenin yapılmadığı
  • çatışan menfaatler arasında hangi tarafa üstünlük tanınacağı konusunda sınırları kesin olmayan ve uygulanması olaya göre değişebilen bir karara atıf yapılmakla yetinildiği ve somut olay özelinde var olan çatışma halindeki menfaatlerin adil biçimde dengelenmesi çabasına girilmediği,
  • delil elde etme amacına kesin şekilde üstünlük veren bu türden bir yaklaşımın kategorik olarak böylesi saldırıların hukuk karşısında himaye edilmesine neden olacağı ve anayasal düzeyde teminat altında olan kişisel veriler ile özel hayat alanını korumasız bırakacağı ve
  • konuşmaların içeriğinin özel hayata ilişkin olup olmadığı bakımından değerlendirmeler yapılarak sonuca gidilmesinin ve aleni olmayan konuşmaların T.C. Anayasası'nın 20. maddesinin koruma alanının tamamen dışında tutulduğu anlamına gelecek şekilde gerekçeler oluşturulmasının anayasal güvencelerle bağdaşmayacağı ve söz konusu yaklaşımın aleni olmayan ortamda yapılan konuşmaları bütün halinde özel hayat alanının dışında bırakacağı ve başvuruya konu süreçte verilen kararların başvurucunun kişisel verilerinin korunmasını isteme hakkının içerdiği güvenceleri koruyacak şekilde ve ilgili ve yeterli gerekçeleri içermedi

ifadelerine yer verilmiş olup, T.C. Anayasası'nın 20. maddesinde düzenlenen özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğine ve bu ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere kararın bir örneğinin Başsavcılık'a gönderilmesine karar verilmiştir.

Söz konusu kararın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.