Türkiye'ye çeşitli sebeplerle gelen ve ikamet etmek isteyen yabancılar; bazı haklara sahiptir ve çeşitli yükümlülüklerden sorumludur. Türkiye'de ikamet izni (oturma izni), hak ve yükümlülükler kapsamında yabancıların Türkiye'de ikametleri için yasal zemine oluşturmaktadır. Türkiye'de ikamet izni başvurusu bazı sebeplerle reddedilebilir. Peki, Türkiye'de ikamet izni başvurusu reddi sebepleri nelerdir? Türkiye'de ikamet izni başvurusu için nelere dikkat edilmelidir? Bu soruların cevapları ile birlikte Türkiye'de ikamet izni başvurularında reddedilme sebepleri hakkında bilmek istediklerinizi makalemiz sizler için derledik.
Türkiye, belirli sürelerde yabancılara ikamet izni verir. Vize ya da vize muafiyetinin öngördüğü süre sonrası için ikamet izni alınması gerekir. Bununla birlikte, Türkiye'de 90 günden fazla kalması gereken yabancıların Türkiye'de ikamet izni başvurusu yaparak; yasal ikamet izni alması gerekir. Oturma izni başvuruları İl Göç İdaresi Müdürlüğü'nün resmi internet sitesi üzerinden yapılır. Başvuru sırasında açılan formda istenen bilgiler eksiksiz doldurulmalıdır. Bu aşamadan sonra Türkiye'de oturma izni başvurusu yapan yabancının verdiği bilgiler ışığında İl Göç İdaresi değerlendirme yapar, gerekli şartları sağlayan ve Türkiye'de ikamet izni başvurusu belgelerini eksiksiz teslim eden yabancılara Türkiye'de oturma izni verilebilir. Bununla birlikte, ikamet (oturma izni) başvurusu reddi de söz konusu olabilir. Bu durumda, ikamet izni başvuru reddine yol açan sebeplerin ortadan kaldırılması gerekir.
İkamet İzni (Oturum izni) Başvurusu Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Türkiye'de ikamet izni, 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'na göre verilir. Oturma izni, Türkiye'de kalmak isteyen yabancılar için bir "izin belgesi"dir. Bu belge, yabancıya belli bir süre Türkiye'de ikamet etme izni ya da Türkiye'de oturma izni verir. Bu iznin temel amacı Türkiye'de kamusal düzeni sağlamak ve korumaktır. Peki, Türkiye'de ikamet izni başvurusunda dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? İşte ikamet izni başvurusunda dikkat edilmesi gerekenler;
- İlk olarak oturma izni için yabancının online (çevrim içi) sisteminden başvuru yapması gerekir.
- Bu başvuruda bir form doldurulur ve ikamet izni belgeleri istenir.
- İkamet izni çeşitleri vardır. Başvuru sırasında ikamet izni çeşidine dikkat edilmelidir. Aksi halde, ikamet izni başvurusu red ile karşılaşılabilir.
- İkamet izni formunu eksiksiz dolduran, oturma izni belgelerini eksiksiz teslim eden ve ikamet izni çeşidine göre gerekli şartları ve kriterleri sağlayan yabancılar Türkiye'de oturma izni alabilir.
- Yabancıların, online ikamet sistemi üzerinden başvurusu zorunludur.
- Başvuru yapan yabancılar, ikamet sistemi tarafından belirlenen randevu günü ve saatine yaşamak istedikleri ildeki Göç İdaresi Müdürlüğü'nde hazır bulunmalıdırlar.
- Oturma izni başvurusu yapan yabancı, randevu saatinde Göç İdaresi Müdürlüğü'nde bulunmazsa başvurusu iptal edilir ve hiç başvuru yapmamış sayılır.
- Yabancı geçerli bir mazeret bildirirse Göç İdaresi bazı bilgiler ve belgeler talep edebilir.
- Türkiye'de oturma iznini uzatmak isteyen yabancıların başvuruları da, ilk başvuru prosedürleri ile aynı usulle gerçekleştirilir.
- Başvuru sonrası Göç İdaresi Müdürlüğü'nün ilgili birimleri tarafından inceleme ve değerlendirme süreci başlar. Bu süreç 90 gün içinde tamamlanır. Değerlendirme sonucu ikamet izni başvurusu reddi ya da kabulü söz konusu olabilir.
İkamet İzni (Oturum İzni) Başvurusunda Reddedilme Sebepleri Nelerdir?
Türkiye'de ikamet izni, ilgili Kanunda da belirtildiği gibi Türkiye'de belirli bir süre kalmak için alınan bir izindir. İkamet izni reddi ya da kabulü Göç İdaresi'nin tasarrufundadır. İkamet izni başvuruları genelde usul hatalarından reddedilir. Peki, ikamet izni başvurunun reddi sebepleri nelerdir? Türkiye'de ikamet izni başvurum reddedildi, ne yapmam gerekir? İşte Yabancıları Uluslararası Koruma Kanunu çerçevesinde Türkiye'de oturma izni başvurusu reddi sebepleri;
- İkamet izni türünün yanlış seçilmesi ya da başvuru yapan kişinin ikamet izni türüne uygun olmaması,
- İkamet izni başvurusunun vize muafiyet süresi dolduktan sonra yapılması,
- İkamet izni talep eden yabancı hakkında daha önce sınır dışı ya da Türkiye'ye giriş yasağı kararı verilmiş olması,
- İkamet izni çeşidi çerçevesinde yabancının gerekli şartları sağlamaması,
- İkamet izni başvurusunda yabancının ibraz ettiği pasaport, pasaport yerine geçen belge veya vizenin gayrimeşru yollarla edinilmiş olması ya da sahte olması,
- Oturma izni isteyen yabancının Türkiye'de ikamet etmek için gerekli, yeterli ve düzenli olanaklara sahip olmaması,
- Sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma imkanı bulunmaması,
- Yabancının, kamu sağlığını tehdit eden sağlık sorunu ya da hastalığının bulunması,
- Türkiye'de ikamet etme izni amacının geçerli bir sebebe ve amaca dayandırılmaması,
- Vize, vize muafiyeti veya ikamet izni süresi biten yabancının, bu süreden itibaren en az 60 gün süreli pasaport veya pasaport yerine geçebilen belgesi olmaması,
- Türkiye'de kalmak istediği süre içinde kullanabileceği geçerli sağlık sigortası bulunmaması,
- Vize ihlali, önceki ikamet izninden doğan alacaklar, Amme Alacaklarının Tahsili Hakkındaki Kanun kapsamında borçlar gibi gerekli ödemelerin kabul edilmemesi,
- Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında muhtemel borç, harç ve cezaları ödemenin kabul edilmemesi,
- Yabancının vatandaşı olduğu ülkeden resmi makamlarca düzenlenmiş adli sicil belgesi ibraz etmemesi,
- Önceki ikamet (oturma) izninin amacı dışında kullanılması,
- Türkiye'de ikamet için adres beyan edilmemesi,
Yukarıda bahsedilen Türkiye'de ikamet izni reddedilme sebeplerinden biri veya bazılarını taşıyan yabancıların ikamet izni başvurusu reddedilebilir. Bu sebeple, ikamet izni başvurusunun, hukuki bir zeminde uzmanlar eşliğinde yapılması önerilmektedir.
İkamet İzni (Oturum İzni) Başvurusunda Reddedilme Riskini Azaltma Stratejileri
Türkiye'de ikamet izni almak isteyen yabancıların oturma izni başvuruları, başvuru aşamasında dikkat edilmeyen basit hatalar sebebiyle reddedilebilmektedir. İkamet izni başvurusunda dikkat edilmesi gereken birçok husus vardır. Bu hususlar 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nda detaylıca açıklanmıştır. Başvuru sırasında Kanun'da belirtilen hükümlere ve başvuru şartlarına dikkat edilmelidir. İkamet izni reddi ile karşılaşmamak için oturma izni başvurusu alanında uzman bir hukuk bürosundan destek almak önemlidir. Hukuk bürolarında görev yapan göç uzmanı avukat ve uzmanlar, Kanun'un öngördüğü tüm hükümleri ve ikamet izni şartlarını dikkate alarak yabancıların ikamet izni başvurusunda karşılaşabileceği muhtemel sorunları önleyecektir. Böylece, oturma izni almak isteyen yabancılar zaman ve maliyet tasarruf sağlayabilir; sorunsuz ikamet (oturum) izni alabilir.
Başvuru Yapılacak veya Yapılmayacak Bölgeler
Türkiye'de oturma izni başvurularında başvuru yapılabilecek ya da yapılamayacak il, ilçe veya mahalleler vardır. İkamet izni başvurusu için yasaklı il, ilçe ve mahallelerin 2023 yılına ait güncel listesi, Göç İdaresi tarafından açıklanmamıştır. Bu sebeple, Göç İdaresi'nden bizzat bilgi alınması gerekir. MGC Legal Hukuk Bürosu olarak, göç uzmanlarımız ve avukatlarımız ile ikamet izni başvurusu yapılabilecek konumlarla ilgili uzman desteği sağlıyoruz. Bu çerçevede, yabancının ikamet edeceği il, ilçe ve mahalledeki evin adresini Göç İdaresi'ni bizzat ziyaret ederek sorguluyoruz. Buna göre, ikamet izni almak isteyen yabancıya ikamet edeceği adresin kayda uygun olup olmadığını bildiriyoruz.
İkamet İzni (Oturum İzni) Başvurusu Reddedildiğinde Neler Yapılabilir?
İkamet izni başvurusunun reddedilme sebeplerini yukarıda açıklamıştık. Bu sebeplerden biri veya birkaçı ortaya çıktığında Göç İdaresi oturma izni başvurusunu reddedebilir. Peki, ikamet izni başvurusu reddedildiğinde neler yapılabilir? İkamet izni başvuru reddedilirse altı ay içinde yeni bir başvuru yapılabilir. İkamet izni başvurusunun reddi kararı sonrası yabancının on (10) gün içinde ülkeden çıkış yapması gerekir. İkamet izni reddi halinde ortaya çıkan durum şöyle özetlenebilir;
- Göç İdaresi ikamet izni başvurusunu inceledikten sonra reddederse bunu uygun bir şekilde yabancıya tebliğ eder.
- Ret kararına karşı 60 gün içinde iptal davası açılabilir.
- Bu aşamada başvurucu yabancının 10 gün içinde ülkeyi terk etmesi istenir.
- Ülkeyi terke davet edilen yabancı Türkiye'de kalmaya devam ederse yasal olarak sınır dışı edilme kararı verilir ve bu yabancının tekrar ülkeye girememesi için idari işlemler yapılır. Ayrıca, idari para cezası gibi yaptırımlar uygulanabilir.
- İptal davası açılması, yabancının 10 gün içinde ülkeyi terk etmesi gereğini değiştirmez. Yani, ikamet izni başvurusu reddedilen kişi iptal davası açsa bile dava sonuçlanıncaya kadar ülkeyi terk etmelidir.
İkamet izni reddi sonrası 60 günlük süre ile kısıtlı olan ret kararı için İdare Mahkemesi'nde iptali davası açılabilir. Bu dava çok hassas bir davadır ve son derece dikkat ve özen gerektirir. Bu sebeple, ikamet izni başvurusu reddi halinde ilk olarak göç uzmanı bir danışman veya avukattan ya da ikamet izni alanında hizmet veren hukuk bürolarından destek alınması önerilmektedir.
İkamet İzni Talebinin Reddi Üzerine Tekrar Başvuru Süreci
İkamet izni talebinin reddi üzerine tekrar başvuru yapılabilir. Oturma izni veya oturma izni uzatma başvurusu reddi durumunda altı ay içinde yeni bir başvuru yapma imkanı vardır. Bu durumda, ikamet izni talebinin amacı, farklı bir gerekçeye dayandırılmalıdır. İkamet izni reddi üzerine tekrar başvuru yapacak yabancılar, reddedilen gerekçelerle başvuruyu yinelerse ikamet izni başvurusu tekrar reddedilecektir. Bununla birlikte, aynı gerekçe ile ikamet izni başvurusu da altı ay sonra yapılabilir. Altı aylık süre, oturma izni başvurusu reddi kararının tebliğ edildiği günden sonraki ilk gün başlar.
İkamet İzni Reddine Karşı İptal Davası
İkamet izni reddine karşı iptal davası açılabilir. İptal davası, yetkili makama itiraz etmeden doğrudan açılabilir. Ayrıca, itiraz süreci sonrası da açılabilir. İkamet izni iptal davalarında yetkili mahkeme, ret kararı veren kurumun bulunduğu il veya ilçedeki İdare Mahkemeleri'dir. İkamet izni iptal davası açma süresi, ret kararı tebliği yapıldığı günden itibaren 60 gündür. İkamet izni başvurusu reddi sonrası iptal davası açmak için iptali itirazı içeren bilgilerin açıkça beyan edildiği bir dilekçe hazırlamak gerekir. İptal davası dilekçesinde, ikamet izni talebinin haklı olduğunu belirten belge ve bilgiler yer almalıdır.
İkamet İzni Reddi Davası Ne Kadar Sürer?
Türkiye'de ikamet etmek isteyen yabancıların oturma izni başvuruları reddedilirse ikamet izni reddi davası açabilirler. Peki, ikamet izni reddi davası ne kadar sürer? İkamet izni reddi iptal davası, ikamet izni çeşidine ve iptal davası açan yabancının sunduğu gerekçelere göre değişebilmektedir. Ret kararı sonrası 60 gün içinde ikamet izni talebinin reddinin iptali davası açılabilir. Dava süreci, İdare Mahkemesi'nin takvimi çerçevesinde ortaya çıkacaktır.
İkamet İzni Başvurusunun Reddi Kararına Karşı İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
İkamet izni başvurusu reddine karşı iptal davasında, ret kararı veren makamın bulunduğu ile veya ilçedeki idare mahkemeleri görevli ve yetkilidir. İptal davasına karşı idare mahkemesinin kararına istinaf yolu açıktır; iptal davası kararına itiraz edilebilir. İstinaf yolunu kullanmak isteyen yabancılar, kararın tebliğ edildiği günü izleyen günden itibaren 30 gün içinde, kararı veren mahkemeye istinaf dilekçesi vermelidir. Bu başvuru sonrası bölge idare mahkemesi istinaf dilekçesini inceleyecektir. Son aşamada bölge idare mahkemesinin vereceği karar kesindir, temyiz imkanı yoktur. Bu sebeple ikamet izni reddine karşı iptal davası açmak isteyen yabancıların ikamet izinlerinde uzman hukuk bürolarından destek alması önerilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)
İkamet İzni Başvurusu Reddedilen Yabancı Ülkeden Hemen Çıkmalı mıdır?
İkamet izni başvurusu reddedilen yabancıya ülkeyi terk etmesi için 10 gün süre verilir. Bu süre, kararın tebliğ edildiği günü izleyen gün başlar. Bu süre içinde çıkış yapmayan yabancılar sınır dışı edilmesi, ülkeye giriş yasağı ya da idari para cezası ile karşı karşıya kalabilir.
İkamet İzni Başvurusu Reddedilen Yabancı Ülkeden Çıkış Yapmazsa Ne Olur?
İkamet izni reddedilen yabancı, belirtilen süre içinde ülkeden çıkış yapmak zorundadır. Çıkış yapmazsa hakkında sınır dışı edilme kararı verilir. Bununla birlikte, çıkış yapmayan yabancı kanunda belirtilen bazı hukuki durumlarla karşılaşabilir.
Danışman, Uzman veya Avukatla Çalışmanın Faydaları
Yabancıların ikamet izni başvurusu, resmi ve hukuki prosedürler içerir. İkamet izni başvurusu reddedilmemesi için Göç Hukuku alanında uzman hukuk bürosu, danışman, uzman ya da avukat ile çalışmak önem arz etmektedir. İkamet başvurusu reddi sebepleri nelerdir? İkamet başvurusu gerekçesi reddedilirse ne yapmak gerekir? İkamet izni başvurum reddedildi, ne yapmalıyım? İkamet izni başvurusu reddi durumunda ne yapmalıyım? Bu ve benzeri soruların cevapları için uzmanlardan destek almak önemlidir. Aksi durumda, sınır dışı edilme ya da ülkeye giriş yasağı gibi durumlarla karşılaşılabilir.
Sonuç
Türkiye'de oturma izni almak ve ikamet etmek isteyen yabancılar, ikamet izni başvurusu için bazı prosedürleri göz ardı edebilmektedir. İkamet izni başvurusu prosedürleri ve oturma izni başvurusunda istenen belgeler eksik olursa ikamet izni başvurusu reddi ile karşılaşmak olasıdır. Bu durumda, başvurucu yabancının kısa süre içinde ülkeyi terk etmesi ve isterse yeniden başvuru sürecini başlatması gerekir. Yabancıların ikamet izni başvurusu reddedilirse sürece baştan başlamak zaman ve iş kaybına yol açabilir. Bu sebeple, ikamet izni başvurusu prosedürleri için uzman bir Göç Hukuku avukatından destek alınmalıdır. MGC Legal, Göç Hukuku uzmanı avukatlarla hukuki hizmet vermektedir. İkamet izni başvurusu yapmak ve ikamet izni başvurusu reddi durumunda yapılması gerekenler ve ilgili tüm süreçler için MGC Legal'den profesyonel hukuki destek alabilirsiniz.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
