Mustafa KAYHAN

Avukat

KAYHAN HUKUK/BDO DENET

ANONİM ŞİRKETLERİN HAKLI NEDENLE FESHİ DAVASINDA MAHKEMENİN TAM VEYA KISMİ BÖLÜNMEYE KARAR VERİP VEREMEYECEĞİ

Öz

Anonim şirketlerin haklı nedenle feshi davası pozitif hukukumuza 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile girmiş ve önemli bir uygulama alanı bulmuştur. Bu dava türünde şirketin haklı nedenle feshi mahkemeden talep edilmektedir.

Anonim şirketin haklı nedenle feshi davasında, dava sonunda davanın tamamen ya da kısmen kabulüne ve ortaklığın feshine veya ortaklıktan çıkarma dâhil alternatif bir çözüme ya da davanın reddine karar verilebilmektedir.

Dava sonucu alternatif karar verilebilmesi davanın ayırt edici özelliklerinden biridir. Bu kapsamda haklı nedenle fesih davasında dava taraflarının kısmi bölünmeyi veya tam bölünmeyi talep edip edemeyeceği ya da mahkemenin alternatif çözüm olarak bu yönde karar verip veremeyeceği öğretide ve uygulamada tartışmalıdır.

Konunun önemi çerçevesinde yazımızda kısmi ve tam bölünmenin anonim şirketlerin haklı nedenle feshi davası açısından alternatif bir çözüm modeli olup olamayacağı değerlendirilmeye çalışılacaktır. İnceleme anonim şirketler esas alınarak hazırlanmıştır. Aksi belirtilmediği sürece anlatılanlar limited şirketler için de geçerli olacaktır. Haklı nedenle fesih davasına veya bölünmeye ilişkin diğer hususlara çalışmamızda yer verilmemiştir.

Anahtar Kelimeler: Anonim Şirket, Limited Şirket, Anonim Şirketin Haklı Nedenle Feshi, Kısmi Bölünme, Tam Bölünme, Fesih, TTK m.531.

1. GİRİŞ

Anonim şirketlerin haklı nedenle feshi davasında mahkemeler tarafından karar verilebilecek alternatif çözümlerin neler olduğu kanunda belirtilmemiştir. Örnek olarak da gösterilmemiştir.

Hangi kararların alternatif çözüm olup olamayacağı hem uygulamada hem öğretide sıklıkla tartışılmaktadır. Alternatif kararın "duruma uygun" ve "kabul edilebilir" olması gerekir.

Bölünme, alternatif çözümler içinde ön planda karşımıza çıkmaktadır. Bilindiği üzere bölünme, şirketlerin devamlılığı kapsamında etkili bir yeniden yapılandırma yöntemidir. Vergisel avantajları bu kurumu daha da önemli hale getirmektedir.

Bölünmenin alternatif çözüm yöntemi olarak uygulanabilip uygulanamayacağına ilişkin iki temel görüş bulunmakla birlikte, uygulamada yakın dönem yargı kararları ile konu Türk Hukuku bağlamında şekillenmeye başlamıştır.

Yazımızda ilk olarak haklı nedenle fesih davasına, alternatif çözümlere ve bölünmeye kısaca değindikten sonra mahkemelerin bakış açısı güncel kararlar esas alınarak değerlendirilmeye çalışılacaktır.

2. ANONİM ŞİRKETLERİN HAKLI NEDENLE FESHİ DAVASI

2.1. Yasal Düzenleme

TTK m. 531'de anonim şirketlerin haklı nedenle feshi davası düzenlenmiştir.

Madde metni aşağıdaki gibidir:

"Haklı sebeplerin varlığında, sermayenin en az onda birini ve halka açık şirketlerde yirmide birini temsil eden payların sahipleri, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden şirketin feshine karar verilmesini isteyebilirler. Mahkeme, fesih yerine, davacı pay sahiplerine, paylarının karar tarihine en yakın tarihteki gerçek değerlerinin ödenip davacı pay sahiplerinin şirketten çıkarılmalarına veya duruma uygun düşen ve kabul edilebilir diğer bir çözüme karar verebilir."

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.