Giriş
İşbu makalede anonim şirketlerde uygulama alanı bulan bazı paylara diğer paylarda olmayan üstün bir hak veya Türk Ticaret Kanunu'nda ("Kanun") öngörülmemiş yeni bir pay sahipliği hakkı sağlanması uygulaması olan imtiyazlı pay sahipliği kurumu ve tasfiye payında imtiyaz verilmesi incelenecektir.
İmtiyazlı Pay Nedir?
İmtiyazlı paylar Türk Ticaret Kanunu'nun 478. maddesinde düzenlenmiştir. Kanun'da, şirketlerde bazı paylara imtiyaz verilebileceği düzenlenmekte olup imtiyazlı payların tanımı olarak yer almamaktadır. İlgili maddenin ikinci fıkrasında imtiyazın kâr payı, tasfiye payı, rüçhan ve oy hakkı gibi haklarda, paya tanınan üstün bir hak veya kanunda öngörülmemiş yeni bir pay sahipliği hakkı olduğu belirtilmiştir.
Tasfiye ve Tasfiye Payı
Anonim şirketlerde Kanun'da sayılan sürenin sona ermesi, işletme konusunun gerçekleşmesi veya gerçekleşmesinin imkânsız hale gelmesi, iflas gibi sona erme sebeplerinden birinin gerçekleşmesi halinde şirketler tasfiye sürecine girmektedir. Tasfiye payı, şirketin borçlarını ödenmesi ve ortaklara şirkete koydukları sermaye bedellerinin iadesinden sonra arta kalan tutardan her bir hissedara dağıtılacak tutarı ifade etmektedir.
Eğer şirketlerin esas sözleşmesinde herhangi bir hissedara tasfiye payında imtiyaz hakkı verildiği veya tasfiye payının dağıtımına ilişkin farklı bir husus düzenlenmemişse Kanun'un 543. maddesi uyarınca her pay sahibi, sadece ödediği sermaye oranında tasfiye payına hak kazanacaktır. İlgili maddeye göre, tasfiye hâlinde bulunan şirketin borçları ödendikten ve pay bedelleri geri verildikten sonra kalan varlığı, esas sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa pay sahipleri arasında, ödedikleri sermayeler ve imtiyaz hakları oranında dağıtılacaktır. Tasfiye payında imtiyazın varlığı hâlinde esas sözleşmedeki düzenleme uygulanacaktır.
Tasfiye Payında İmtiyaz
Tasfiye payında imtiyaz genel olarak anonim şirketlerde sonradan hissedar olan yatırımcılara verilen, şirketin satılmasında veya Kanun'da belirtilen tasfiye sebeplerinden birinin meydana gelmesinde, imtiyazlı hisse senedi sahibi yatırımcının belirli bir miktarı kuruculardan veya diğer hissedarlardan önce almasını sağlayan ve Kanun'da düzenlenen bir kurumdur.
Kanun'un imtiyazlı payları düzenleyen 478/2 maddesinden şirketlerin tasfiye payına imtiyaz tanıyabileceği açıkça anlaşılmaktadır. Tasfiye payında imtiyazın da mevzuatta açıkça tanımı yapılmamış olup, tasfiye payında imtiyaz hakkı verilmiş olan hissedarlara, şirketin tasfiyeye girmesi durumunda tasfiye bakiyesinden diğer hissedarlardan önce ve/veya diğerlerine oranla daha fazla tasfiye payı alma hakkı tanınmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu'nun 478/1 maddesi uyarınca, tasfiye payında imtiyaz tanınabilmesi için şirketin kuruluşundaki esas sözleşmesinde belirtilmesi veya esas sözleşme değişikliği yapılarak imtiyazın düzenlenmesi gerekmektedir. Şirketin ilk esas sözleşmesinde tasfiye payında imtiyaz düzenlenmemişse yapılacak esas sözleşme değişikliği için Kanun ağırlaştırılmış karar nisabı öngörmektedir. Kanun'un 421/3 maddesinde imtiyazlı pay oluşturulmasına ilişkin esas sözleşme değişikliği kararlarının, sermayenin en az %75'ini oluşturan pay sahiplerinin olumlu oylarıyla alınacağı düzenlenmiştir. Söz konusu nisaba ilk toplantıda ulaşılamadığı takdirde, izleyen toplantılarda da aynı nisabın arandığını belirtmek gerekir.
Sonuç
Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlenmiş ve bazı paylara özel olarak tanınabilecek bir hak olan anonim şirketlerde hissedarlara tasfiye payında imtiyaz verilmesi ancak esas sözleşmede önceden düzlenmiş olması koşuluyla mümkün olabilmektedir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
