Makale İçeriği

Vatandaşlık, genel olarak kişi ve devlet arasındaki hukuki bağın tecellisidir.1 Devletlerin önemli bir kısmı, özellikle uluslararası çıkarlarını gözeterek kendilerine olağanüstü nitelikte katkıda bulunabilecek bireylere kolaylaştırılmış vatandaşlık imkânı sağlamaktadır. Yani, bazı ulusal çıkarlar gündeme geldiğinde devletler genel anlamda vatandaşlık kazanımında öne sürülen şartları aramamışlardır veya daha hafif şartlar öne sürmüşlerdir.23

Türk vatandaşlığının kazanımı genel olarak doğumla ve sonradan kazanma olmak üzere iki farklı biçimde gerçekleşebilir.4 Vatandaşlığın sonradan kazanılması ise 3 farklı şekilde gerçekleşir. Bunlar yetkili makam kararı ile kazanım, evlat edinme yoluyla kazanma ve seçme hakkının kullanılması ile kazanma şeklinde açıklanabilir.5

Bunlardan yetkili makam kararı ile vatandaşlığın kazanılması halleri ise yeniden kazanma yoluyla, genel yolla ve istisnai kazanım yoluyla olmak üzere üç tanedir.6 5627 Sayılı Türk Vatandaşlığının Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20. maddesi uyarınca sabit sermaye yatırımı yoluyla vatandaşlığın kazanılması da istisnai olarak sayılan vatandaşlık kazanma yollarından biridir.7

Sabit Sermayı Yatırımı Dolayısıyla Vatandaşlık Kazanmanın Şartları Nelerdir?

Türk Vatandaşlık Kanunu'nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin (TVKUY) 20. maddesi uyarınca; sabit sermaye yatırımı ile vatandaşlık kazanmanın ilk koşulu bu yatırımın en az 500.000 dolar değerinde gerçekleştirilmesidir. Bu yatırım, Amerikan doları ya da buna karşılık gelen Türk lirası şeklinde gerçekleştirilebilir.8

Örneğin, başvuran kişi 500.000 dolar değerinde yatırım yapmış olmanın yanında 500.000 dolara karşılık gelen Türk lirası şeklinde bu yatırımı gerçekleştirebilecektir. Yani, 500.000 dolar yerine, bu makalenin yazıldığı tarihte güncel olarak 1 doların 26,98 Türk lirasına eşit olması hasebiyle, 13.487.650 Türk lirası şeklinde sabit yatırım gerçekleştiren başvuran da bu koşulu sağlamış olacaktır.

Türk Vatandaşlığı Kanunu (TVK) madde 12/f. 1-b atfı gereği Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) madde 31/f. 1'e gidildiğinde anlaşıldığı üzere, bu yatırımın yapılması başlı başına Türk vatandaşlığının kazanılması için yeterli değildir. Madde lafzından anlaşıldığı üzere, başvuranın kısa dönemikamet izni alması da gereklidir.

Ancak yine de, söz konusu yatırımın gerçekleştirilse dahi kısa dönem ikamet izni başvurusu reddedilebilecektir. Yani, neticede gerekli miktardaki para üzerinden yatırım gerçekleştirmiş ve kısa dönem ikamet izni almış olan kimse istisnai yoldan Türk vatandaşlığını elde edebilecektir.9

Bu şartları taşıyan bir yabancının aynı zamanda milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali mevcut bulunmamalıdır.10

Başvuruda Bulunabilecek Kişiler Kimlerdir?

Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğinin madde 20/f. 2 hükmü uyarınca sabit sermaye yatırımı gerçekleştiren yabancıların Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun madde 12/f. 1-(b) hükmü kapsamında istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu atıf yapılan hükümde ise bundan yararlanabilecek olan kimselerin 6458 sayılı kanunun 31/1-(j) hükmü uyarınca ikamet izni alan kişiler ve turkuvaz kart sahipleri ile bunların yabancı uyruklu eşi, kendisinin ve yabancı eşinin ergin olmayan, bağımlı çocuğu olabileceği düzenlenmiştir.11

Bu sebeple:

  • 6458 sayılı kanunun madde 31/f. 1-(j) hükmü uyarınca ikamet izni alan kişiler,
  • Turkuvaz kart sahipleri
  • Yukarıdaki a ve b şıklarında sayılan kimselerin yabancı uyruklu eşi,
  • Bu kişilerin kendisinin veya yabancı uyruklu eşinin ergin olamayan, bağımlı çocuğu...

Bu imkandan yararlanabilecek, vatandaşlık başvurusunda bulunabilecektir.

Yatırım İçin Gerekli Olan Belgeler Nelerdir?

Söz konusu yatırım için gerekli olan belgelerin hangileri olduğu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının sitesinde ve TVKUY madde 20 özelinde hüküm altına alınmıştır. Buna göre:

Sabit sermaye yatırımı dolayısıyla vatandaşlık başvurusu nda bulunacak kişinin başvuru dilekçesi ekinde aşağıda yer alan belgeleri ekleyerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına resmi Başvuruda bulunacaktır:

Başvuru sahibi tarafından imzalanmış başvuru dilekçesi ekinde;

  • Eksiksiz olarak doldurulmuş ek-1'de yer alan yatırım bilgi formu,
  • Pasaportun kimlik bilgilerini içeren sayfaların fotokopisi,
  • Başvuran kişinin imza beyannamesi,
  • Vekil aracılığıyla başvurulması durumunda vekaletname örneği,
  • Başvuruya mesnet teşkil eden sabit sermaye yatırımı bir tüzel kişilik vasıtasıyla gerçekleştirilmiş ise, söz konusu sabit sermaye yatırımını gerçekleştiren tüzel kişiliğe ait ortaklık yapısı ve sermaye tutarını gösterir Ticaret Sicil Gazetesi kaydı,
  • Ödenmiş sermaye ve sabit sermaye yatırımı tutarını gösterir ek-2'de bir örneği yer alan (Yeminli Mali Müşavir) YMM onaylı özel amaçlı rapor,
  • Başvuru sahibinin, sabit sermaye yatırımı nı gerçekleştiren tüzel kişilikte bulunan hissesini 3 yıl boyunca devretmeyeceği, sermaye azaltmasına gidilmeyeceği ve başvuruya esas sabit yatırım kalemlerini elden çıkarmayacağına dair taahhütname (ek-3),
  • Sabit yatırım amacıyla yurt dışından getirilen dövize ilişkin döviz tevdiat hesabı dökümü ve bu kaynağın yatırımcı adına TL'ye çevrildiğini gösterir banka dekontu,
  • Başvuru sahibinin, sabit sermaye yatırımını gerçekleştiren tüzel kişilikte bulunan hissesini 3 yıl boyunca devretmeyeceği, sermaye azaltmasına gidilmeyeceğine ilişkin şirket ana sözleşmesinde değişiklik yapılması,
  • Yeminli Mali Müşavir Raporu faaliyet belgesi.12

TVKUY madde 20/f. 3 uyarınca sabit yatırım yoluyla Türk Vatandaşlığı kazanmak isteyen yatırımcıdan müracaat makamları tarafından aşağıdaki belgeler istenecektir:

  1. İsteği belirten form dilekçe.
  2. Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
  3. Medenî hal belgesi ve evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanma belgesi, dul ise eşine ait ölüm belgesi.
  4. Kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği gibi belge ve evli ise eş ve çocuklarının aile bağını kanıtlayan nüfus kayıt örneği veya benzeri belge.
  5. Türk vatandaşı birinci veya ikinci derece yakınları varsa bu kişilere ait müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
  6. Kişinin doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin temin edilememesi halinde ise 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 39'uncu maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı.
  7. Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.

Müracaat makamı tarafından yukarıdaki belgelerden oluşan bir dosya düzenlenecektir. Düzenlenen dosya hakkında karar verilmek üzere bakanlığa gönderilecektir. İlgili yönetmelikte Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 12. maddesinin b ve c bentleri uyarıncavatandaşlık başvurusu nda bulunan kişilerin müracaatlarının gerekli görüldüğü takdirde doğrudan bakanlıkça da alınabileceği ve yukarıdaki belgelerden oluşan dosyanın bakanlıkça düzenlenebileceği hüküm altına alınmıştır.

Sabit yatırım yoluyla vatandaşlık kazanımı nın da TVK madde 12/b kapsamında gerçekleşeceği ilgili yönetmeliğin 20. maddesinde düzenlendiği için gerekli hallerde söz konusu belgelerin bakanlık tarafından doğrudan derlenerek dosya halinde getirileceği hükmü sabit yatırım yoluyla vatandaşlık kazanmak maksadıyla başvuruda bulunan kimseler bakımından da uygulama alanı bulabilecektir.

Yatırım Nasıl Belgelenmelidir?

Başvuru süreci bakımından gerekli olan belgelere yukarıda değinilmişti. Şimdi ise yatırımların ne şekilde belgeleneceği detaylı biçimde açıklanacaktır. İlk olarak "Yatırım Bilgi Formu" adındaki belge doldurulacaktır. Bu belgede bulunması gerekli bilgiler:

  • Başvuran kişinin şahsi bilgileri (pasaport numarası, uyruğu, iletişim bilgileri, yabancı kimlik numarası),
  • Söz konusu şirketin bilgileri (unvanı, iletişim bilgileri, bağlı bulunduğu vergi dairesi ve vergi numarası, sermayesi ve ortaklık yapısı),
  • Son olarak ise sabit yatırım hakkındaki bilgiler (yatırımın konusu / yatırım kapsamında üretilen hizmetler ve ürünler / bir yıl içimdeki toplam üretim kapasitesi bilgisi, yatırımın nereye yapılacağı, başvuran kişinin sabit sermaye yatırımındaki payı) şeklindedir.13

Hazırlanması gereken bir diğer belge ise "Yeminli Mali Müşavir Raporu" dur. Bu raporda yer alan bilgiler şu şekildedir:

  • Öncelikle yeminli mali müşavirin sicil, oda ve mühür numarası belirtilir.
  • İncelemeyi yapan mali müşavirin bazı kişisel bilgilerine raporda yer verilir (adı, soy adı, adresi, hangi odaya bağlı bulunduğu).
  • Mükellefin bilgilerine yer verilir (ad ve soy adı, işi, adresi, vergi dairesi, vergi numarası, telefon numarası).
  • Yatırıma dayanak oluşturan sözleşmenin tarihi ve sayısı yazılıp inceleme dönemi ve konusu belirtilir.
  • Son aşamada bazı genel bilgilere yer verilecektir. Bunlar; inceleme konusunun ne olduğu, şirket ile alakalı bilgiler (tescili, ortaklık yapısındaki değişiklikler gibi meselelere ilişkin Ticaret Sicil Gazetesi örnekleri).
  • Şirket faaliyetlerinin konusu (gerçekleştirilen üretim ve imalat hakkında bilgi verilir, şirkette istihdam edilen personel sayısı belirtilir, eğer mevcut ise bunun yanında kapasite raporu eklenir).
  • Şirket sermayesi ve ortakları hakkında bilgilere yer verilir (ortaklık yapısı tablo haline getirilmek suretiyle her bir ortağın paylarına yer verilir).
  • Şirketinmuhasebe ve finans alanındaki sorumlularının iletişim bilgilerine yer verilir.
  • Vergi Usul Kanunu (VUK) gereği tutulması mecburi olan yasal defterler ile ilgili bilgilere yer verilir.
  • Şirket kayıtlarının Vergi Usul Kanunu'ndaki kayıt düzenine ve Muhasebe Sistemi Genel Tebliği'ndeki genel muhasebe ilkelerine uygunluğu ile ilgili bilgilere yer verilir.
  • Şirketin vermek mecburiyetinde olduğu beyannameler, bunların süresi içinde verilip verilmediği ve tahakkuk etmiş olan vergilerin ödenip ödenmediği hakkında bilgi verilir.
  • Bilançoya yer verilir (mevcut bulunan bir şirketin devralınması yahut sermaye artışı dolayısıyla ortak olunması durumunda bu ortak olunan tarihteki bilanço ile başvuru tarihindeki bilançoya yer verilir)
  • Şirketin ödenmiş sermayesi hakkındaki bilgiye yer verilir ve başvuran kişinin firmaya koyduğu sermaye, bu sermayeyi hangi tarihte getirdiği ifade edilir. Şirketin kurulma, ortak olma ve sermaye artışları hakkındaki Ticaret Sicil Gazeteleri de rapora eklenir. Bununla birlikte, başvuran ortağın ve diğer ortakların firmaya borçlu olup olmadığı ve eğer borçlu ise bunun miktarın da belirtilir.
  • Sabit yatırım ile ilgili bilgilere yer verilir (yatırımcı şirketin; ticaret ünvanı, adresi, vergi numarası, bağlı olduğu ticaret/sanayi odası hakkında bilgi verilip, sonrasında ortaklara ilişkin ad, soy ad ve hisse oranı hakkında bilgi verilir).
  • Sabit yatırım tablosu düzenlenir, tüm sabit yatırım kalemleri yazılır ve bunların tutarları Türk lirası olarak belirtilip toplanır.
  • Yatırımcı adına düzenlenmiş olan döviz tevidat hesabı dekontu ile söz konusu dövizin bankaya satıldığını gösterir nitelikteki dekont ibraz edilir. Bunun yanında, dolardan Türk lirasına çevrilmiş olan sermayenin sabit sermayeye dönüştüğünü gösteren icmal tablosu hazırlanır (bu tabloda dekont tarihi, kur, döviz tutarı, TL tutarı ve bunların toplamlarına yer verilir. Bu dekontlar bankadan onaylatılmak suretiyle sunulur).14
  • Bilançoda ve tapuda yazan değerler arasında farklılık bulunması durumunda bunun nedeni raporda açıklanır ve harcama icmali çıkarılır.
  • Mevcut bulunan bir şirketi devredilmesi yahut kısmen alınması hali söz konusuysa bu devralma ya da ortaklık tarihinden sonraki sabit yatırımlar bakımından bunların detaylı icmali çıkarılır.
  • Sabit yatırım tablosu hazırlanır (Bu tabloda fatura düzenleyenin ticaret ünvanı, vergi dairesi ile hesap numarası, bu faturanın düzenlendiği tarih, faturanın seri numarası ile sıra numarası, sabit sermaye kaleminin ne olduğu ile tutarı ve bu kalemlerin tutarlarının toplamı yer alır. Tutarların toplamı hesaplanırken ise şu kalemler tabloya eklenir; söz konusu yatırım arsa satın alınması şeklinde yapıldı ise bu arsanın alım bedeli, mal veya hizmet üretimine ilişkin bina ve depolar inşa edilmiş veya satın alınmış ise bunların tutarları, mal ya da hizmet üretimine ilişkin makine, taşıt ve teçhizat giderleri yazılarak sabit yatırım tablosu düzenlenir. Harcama gerektirmeyen kalemler bu tabloda yer almaz).
  • Bakanlığın talep etmesi halinde yukarıdaki faturaların tamamı yahut bir kısmının noter onaylı örnekleri gerekecektir.
  • Yeminli Mali Müşavir Raporu'nun sonuç kısmında ise başvuranın uyruğu, ismi, ortaklık içinde yüzde kaç oranında hissedar olduğu, hangi vergi dairesine bağlı olduğu, kimlik numarası, şirket ismi, yatırım tarihi, başvuranın ismi, ne kadar yatırım gerçekleştirdiği, şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığı, raporun düzenlenme tarihini belirtir ve başvuranın sabit sermaye yatırımını gerçekleştirdiğini tasdik ve tespit eder, imzalar veya mühürler.
  • Rapor ekinde ise oda kayıt sureti, Ticaret Sicil Gazetesi fotokopisi, pasaport ve kimlik fotokopisi, imza beyannamesi, arsa veya bina tapu örnekleri, cari hesap ekstreleri ile döviz satışını gösterir dekont gibi belgeler yer alır.15

Hazırlanması gereken son belge ise "Taahhütname" dir.

  • Bu belgede başvuran, adına uygunluk belgesi verilmesi ihtimalinde gerçekleştirmiş olduğu yatırımı 3 yıl boyunca satmayacağını ya da devretmeyeceğini, bunun yanında sermaye azaltımına ilişkin de bir işlemde bulunmayacağını taahhüt eder.16

Sabıt Sermaye Yatırımı Ne Zaman Gerçekleştirilmelidir?

Yabancı bir yatırımcı tarafından, bir şirket tamamen satın alınmış veya bu şirkete kısmen ortak olunmuş ise bu satın alma yahut ortaklık anını izleyen tarihlerde yapılacak sabit sermaye yatırımı dikkate alınacaktır. Satın alınmış veya ortak olunmuş şirketin ortaklık öncesinde gerçekleştirdiği sabit sermaye yatırımları ve halihazırda zaten var olan bir yatırımın devralınması ihtimallerinde ise bunlar söz konusu başvurunun değerlendirilmesinde göz önüne alınmayacaktır.17

Söz Konusu Yatırım Nereye Yapılmalı ve Ne Şekilde Gerçekleştirilmelidir?

Sabit yatırımlar aşağıdaki şekillerde yapılabilir:

  • Arsa satın alınabilir. Bu halde bunun alım bedeli yatırım olarak değerlendirilecektir.
  • Mal ve hizmet üretimine ve yardımcı işletmelere ilişkin binalar, idari binalar ve depolar şeklinde olmak üzere bina inşa edilmesi veya satın alınması söz konusu ise bunlar da sabit sermaye yatırımı kapsamında değerlendirilecektir.
  • Mal ve hizmet üretimine yönelik makine, taşıt, teçhizat giderleri, bunların tutarları da sabit yatırım olarak değerlendirilmektedir.18

Burada dikkat edilmesi gereken husus, taşınmaz satın alınması halinde bunun da sabit sermaye yatırımı olarak değerlendirilebileceğidir. Ancak, bunun için öne sürülen bir şart söz konusudur. O da söz konusu yatırımın mal ve hizmet üretimine ilişkin olması gerektiğidir.

Yatırım Kalemleri Nasıl Hesaplanacaktır?

Doğrudan söz konusu yatırımın faaliyetleri ile ilişiği bulunmayan taşınmazlar ve taşıt araçları (araç kiralama faaliyetlerini de kapsayacak şekilde) sabit yatırım kalemlerine dahil edilmeyecektir.

Söz konusu hesabın yapılmasında;

  • Şirket bilançosuna dahil bulunan uzun süreli duran malvarlıkları,19
  • Demirbaşlar,20
  • Şirket faaliyetleri ile doğrudan bağlantısı bulunan araziler ve binalar...

Göz önüne alınacaktır.

Bu kalemlerin değerlendirilmesinde ise Yeminli Mali Müşavir'in raporu esas alınacaktır.

Söz konusu yatırım kalemleri arasında kara, deniz, hava taşıtları yahut iş veya tarım makinaları bulunuyor ise bakanlık gerekli gördüğü takdirde söz konusu araçların ruhsatlarına başvuru tarihinden itibaren 3 yıl boyunca satılamayacağı şerhi düşülmesini isteyebilecektir.21

Dönen varlıklar (stoklar dahil olmak üzere) sabit sermaye sayılmayacağı için bu kalemler arasında sayılmayacaktır.22

Şirketin Ödenmiş Sermayesi Sabit Sermaye Yatırımı Olarak Değerlendirilebilir mi?

Bir şirketin toplam sermayesi ile ödenmemiş sermayesi arasındaki fark ödenmiş sermayesine eşittir.23 Başka bir ifade ile, ödenmiş sermaye, şirket ortaklarının taahhüt ettiği miktarın ödenen bölümüdür.

Ödenmiş sermaye eğer borçlanılmadan tamamı, yönetmelikte yazan 500.000 dolarlık kısmı ödenerek konulmuşsa ve sonrasına şirket bunun üzerinde sabit sermaye yatırımı olarak tasarruf etmiş ise bu sabit yatırım olarak değerlendirilebilir. Ancak, salt ortada ödenmiş sermayenin bulunması bunu sabit sermaye yatırımı haline getirmez.

Ödenmiş sermaye, söz konusu şirket ortağınca yatırıldıktan sonra artık şirkete ait bir sermaye haline gelir ve bu sermaye ancak şirket tarafından sabit sermaye yatırımı haline getirilirse bu niteliğini haiz olur. Bunun dışında, ödenmiş sermaye doğrudansabit sermaye yatırımıolarak değerlendirilemez.24

Bu halde ise bu şirketin gerçekleştirdiği bu ilave sermaye yatırımının, başvuran ortağın şirketteki ortaklık payına denk düşen miktar bakımından en az 500.000 dolar veya karşılığı Türk lirası şeklinde olması gerekmektedir.25

Örneğin, bir şirket iki ortaklı ve bunlardan biri vatandaşlık için başvuran kişi olsun. Bu şirketin yapacağı bu ilave yatırımın en az 1.000.000 dolar değerinde olması gerekir ki; başvuranın ortaklık payına denk düşen miktar 500.000 dolar ve üzeri olsun.

Bu Yatırım Ne Şekilde Yapılmalıdır?

Yabancı yatırımcı, vatandaşlık başvurusu için gerekli olan 500.000 dolar değerindeki dövizi ya da buna karşılık gelen Türk lirası miktarını söz konusu şirketin sermayesine sermaye artışı şeklinde ilave etmeli ve bunun sabit sermayeye dönüştüğünü ispatlamalıdır.2627

Bu meyanda yabancı, sabit sermaye yatırımını, hiç yoktan bir tesis yaratmak suretiyle gerçekleştirmek yerine halka açık bulunmayan bir şirkete kısmen ortak olunması veya bunun tamamen satın alınması suretiyle de gerçekleştirebilir.

Bu halde kısmen ortak olunan veya tamamen satın alınan bu şirketin 500.000 dolar değerinde olduğunun ya da bunun Türk lirası değerine denk düştüğünün ispatlanması gayesiyle yetkili mercii tarafından şirket değerleme raporu talep edilebilecektir.28

Sabit Sermaye Yatırımı Üzerinde Serbestçe Tasarruf Edilebilir mi?

Sabit sermaye yatırımı yoluyla vatandaşlık hakkı nı elde eden kişiler, uygunluk belgesinin düzenlenmesinden itibaren en az 3 yıl boyunca şirketteki paylarını herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye devredemeyecek, sermaye azaltmaya gidemeyecek, tespit edilen sabit sermaye yatırımından söz konusu duran malvarlıklarını satamayacaktır.29 30/sup>

Başvuru Değerlendirme Süreci Nasıl İşleyecektir?

Söz konusu başvuru Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama Ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından incelenecektir. Eğer gerekli koşulların sağlandığı tespit edilirse, ilgili müdürlük tarafından başvuru sahibine, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'ne ve Nüfus ve Vatandaşlık İşlemleri Genel Müdürlüğü'ne uygunluk tespit yazısı iletilecektir.

Eğer başvuru sahibi eksik belge ve bilgi sunmak suretiyle bu başvuruyu gerçekleştirmiş ise kendisine bu konuda bir yazılı bildirim yapılacaktır. Bu bildirim tarihinden itibaren 1 aylık süre zarfında eksik bilgi ve belgeler tamamlanmamış ise söz konusu başvuru işlemden kaldırılacaktır.31

Başvuru Sonrası Denetim Süreci Nasıl İşleyecektir?

Bakanlık başvurudan sonra söz konusu yatırımın tespiti maksadıyla yerinde incelemede bulunabilecektir. Bununla birlikte, başvurana uygunluk belgesi verildikten sonra dahi yatırımın o anki fiili halini incelemek maksadıyla önceden haber vermeden yerinde inceleme gerçekleştirebilir. Bu halde firma yetkilileri, inceleme sırasında kendilerinden talep edilmiş olan bilgi ve belgeleri bakanlıkça görevlendirilmiş olan heyete vermekle yükümlüdür.32

Vatandaşlık İşlemlerine İlişkin Sürecin Duracağı Haller Nelerdir?

Sahte yahut içeriği bakımından yanıltıcı bir belge düzenlenmiş ve bu belge ile başvuruda bulunulmuş ise bu idare tarafından tespit edildiğinde başvuran kişilerin vatandaşlık işlemlerine ilişkin süreç durdurulur (ayrıca bu kimseler, yani sahte veya içeriği yanıltıcı olan belgeler ile başvuruda bulunmuş kimseler bakımından daha sonraki bir tarihte yapacakları başvuruda söz konusu şartları sağlamış olsalar bile bunlar dikkate alınmayacaktır).

Vatandaşlığı kazanan başvurucular ile ilgili olarak ise gerekli tespitler yapıldıktan sonra eğer söz konusu sabit sermaye yatırımının başvuru anından itibaren 3 yıllık süre dolmadan evvel devredildiği veya asgari tutarın altında kaldığı anlaşılır ise bu hal bakanlığa bildirilir.33

Kaynakça

  • KAYA, Talat, "Dünyadaki Örnekler Işığında Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Uygulamasına Eleştirel Bir Bakış", İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:12, S:1, 2021, s. 115-132.
  • YILMAZ, Alper Çağrı, "Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Yatırımcı Vatandaşlık Olgusu", Milletlerarası Hukuk Ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, C: 38, S: 1, 2018, s. 191-216.
  • KUTLU, Hüseyin Ali, "Entelektüel Sermaye: Türkiye Muhasebe Sisteminde Raporlanabilir Mi?", İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 27, S: 1, 2009, s. 235-257.
  • TÖRE, Nazlı, "Yatırım Yoluyla İkamet Ve Vatandaşlık", Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, C: 11, S: 39, 2019, s. 83-108.
  • NURDOĞAN, Ali Kemal/ ÖZTÜRK, Mustafa, "Geçici Koruma Statüsü Ve Türkiye'de Bulunan Suriyelilerin Vatandaşlık Hakkı", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 23, S: 3 , 2018, s. 1163-1172.
  • BİLGE, Özge, "Vatandaşlık Kavramı Ve Vatandaşlık Hukukunu Etkileyen Kavramlar Hakkında Değerlendirme", Güvenlik Çalışmaları Dergisi, C:22, S:1, 2020, s. 129-150.
  • ÇUBAN, Mikail Enes, "Türkiye, İngiltere Ve Malta Hukuk Sistemlerinde Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Kazanılmasının mukayeseli İncelemesi", Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmış) Marmara Üniversitesi, Avrupa Araştırmaları Enstitüsü, Avrupa Birliği Hukuku Ana Bilim Dalı, İstanbul, 2022.
  • GÖLCÜKLÜ, İlyas, "Güncel Gelişmeler Işığında Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması: Problemler ve Çözüm Önerileri", Public And Private International Law Bulletin, C: 40, S: 1, 2020, s. 125-141.

Referanslar

1 Töre, Nazlı, "Yatırım Yoluyla İkamet ve Vatandaşlık", Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, C: 11, S: 39, 2019, s. 84; Bilge, Özge, "Vatandaşlık Kavramı Ve Vatandaşlık Hukukunu Etkileyen Kavramlar Hakkında Değerlendirme", Güvenlik Çalışmaları Dergisi, C:22, S:1, 2020, s. 131.

2 Yılmaz, Alper Çağrı, "Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Yatırımcı Vatandaşlık Olgusu", Milletlerarası Hukuk Ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, C: 38, S: 1, 2018, s. 192.

3 Kaya, Talat, "Dünyadaki Örnekler Işığında Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Uygulamasına Eleştirel Bir Bakış", İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 12, S: 1, 2021, s. 117-118.

4 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu m. 5, "Türk vatandaşlığı, doğumla veya sonradan kazanılır".

5 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu m. 9, "Sonradan kazanılan Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı veya evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılması ile gerçekleşir".

6 Nurdoğan, Ali Kemal/ Öztürk, Mustafa, "Geçici Koruma Statüsü Ve Türkiye'de Bulunan Suriyelilerin Vatandaşlık Hakkı", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 23, S: 3 , 2018, s. 1164.

7 5627 Sayılı Türk Vatandaşlığının Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliği m. 20/ f. 2 (a), "En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen".

8 5627 Sayılı Türk Vatandaşlık Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik m. 20/f. 2-(a), "En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen..."

9 Gölcüklü, İlyas, "Güncel Gelişmeler Işığında Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması: Problemler ve Çözüm Önerileri", Public And Private International Law Bulletin, C: 40, S: 1, 2020, s. 132-133.

10 5901 Sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu m. 12/f. 1, "Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler."

11 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu m. 12/ f. 1-(b), "4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile "Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu."

12 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618)

13 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618), s. 3.

14 Ticari bankalarda açılmış olan, yabancı para türünden mevduata denir.

15 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618), s. 4-9.

16 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618), s. 10.

17 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618) s. 2

18 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618)

19 Örneğin;makine, ekipman vb.

20 "bir yere ya da bir kimsenin üzerine kayıtlı olarak bulunan, yitirilmemesi gereken ve resmi işlerde ya da o işte kullanılan, bir görevliden ötekine teslim edilerek devredilen eşya."

21 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618) s. 2.

22 Dönen varlıklar: Esasında nakit olarak bulunan ya da kolay biçimde nakde dönüştürülebilen varlıklardır.

23 Kutlu, Hüseyin Ali, "Entelektüel Sermaye: Türkiye Muhasebe Sisteminde Raporlanabilir Mi?", İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 27, S: 1, 2009, s. 253.

24 Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı'na soruldu (444 1 100)

25 Çuban, Mikail Enes, "Türkiye, İngiltere Ve Malta Hukuk Sistemlerinde Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Kazanılmasının mukayeseli İncelemesi", Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmış) Marmara Üniversitesi, Avrupa Araştırmaları Enstitüsü, Avrupa Birliği Hukuku Ana Bilim Dalı, İstanbul, 2022, s. 43.

26 Güncel olarak 13.460.800 Türk Lirası

27 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618) s. 2

28 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618), s. 1, "6 Ocak 2022 tarih ve 31711 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklik ile 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nca tespit edilen yabancı uyruklu şahıslara İçişleri Bakanlığı'nın teklifi ve Cumhurbaşkanı'nın Kararı ile vatandaşlık verilebileceği hususu karar altına alınmıştır."

29 Duran malvarlıklarına örnek: tesisat, ticari işletmeye sürekli olarak tahsis edilen taşınmazlar ve taşınırlar.

30 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618) s. 2

31 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618)

32 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618) s. 2.

33 "Sabit Sermaye Yatırımlarına İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları": (https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md9703011618) s. 2.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.