Giriş

Türk Ticaret Kanunu ("TTK") madde 54/2'de, rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışların ve ticari uygulamaların haksız ve hukuka aykırı olduğu belirtilmiştir. TTK'nın ilgili hükümlerinde, hangi durumlarda haksız rekabetin oluşabileceği açıklanmış ve haksız rekabete karşı gidilebilecek hukuki yolara değinilmiştir. Bu kapsamda, haksız rekabetin hangi hallerde oluşacağı belirli alt başlıklar altında detaylandırılmış ve haksız rekabetin meydana gelmesi halinde hangi davaların açılabileceği belirtilmiştir.

Haksız Rekabet Oluşturan Durumlar

TTK madde 55'te haksız rekabet oluşturan haller düzenlenmiştir. Ancak söz konusu maddenin lafzı göz önünde bulundurulduğunda burada sayılan haller, tahdidi olmayıp bu maddede sayılmayan bazı durumlarda da haksız rekabetin oluşabilmesi mümkündür.

TTK madde 55/1/a uyarınca, dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar haksız rekabet oluşturur. Söz konusu hükümde, bu kapsamda değerlendirilebilecek bazı hallere yer verilmiştir. Örneğin; başkalarının mallarını yanıltıcı açıklamalarla kötülemek, kendi iş ilişkileri ile alakalı yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya sahip olmadığı bir yeteneğe sahip olduğu zannını oluşturmaya çalışmak gibi davranışların bu kapsamda yer alacağı ifade edilmiştir.

TTK madde 55/1/b uyarınca, sözleşmeyi ihlale ve sona erdirmeye yönelik davranışlar haksız rekabet oluşturur. Bu hükümde de, bu kapsamda değerlendirilebilecek bazı hallere yer verilmiştir. Müşterilerle bizzat sözleşme yapabilmek için bu kişileri; başkalarıyla olan sözleşmelerine aykırı davranmaya yöneltmek, üçüncü kişilerin işçilerine işlerinin ifası kapsamında yer alan yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltmek amacıyla çeşitli yararlar sağlamak veya üçüncü kişilerin işçilerini iş sırlarını ifşa etmeye yöneltmek gibi davranışların bu kapsamda yer alacağı ifade edilmiştir.

TTK madde 55/1/c uyarınca, başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanmak haksız rekabet oluşturur. Bahsi geçen hükümde, bu kapsamda değerlendirilebilecek bazı hallere değinilmiştir. Örneğin; kendisine emanet edilmiş bir iş ürününden yetkisiz olarak yararlanmak veya üçüncü kişilere ait olup kendisine yetkisiz olarak tevdi edildiğini bildiği iş ürünlerinden yararlanmak gibi davranışların haksız rekabet oluşturacağı belirtilmiştir.

TTK madde 55/1/d uyarınca, üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek; özellikle, hukuka aykırı bir şekilde öğrendiği bilgileri veya üretenin iş sırlarını değerlendirmek veya başkalarına bildirmek haksız rekabet oluşturacaktır.

TTK madde 55/1/e uyarınca, iş şartlarına uymamak; özellikle bir meslek dalında veya çevrede olağan olan iş şartlarına uymamak haksız rekabet oluşturur.   

TTK madde 55/1/f uyarınca, dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak da haksız rekabet oluşturur.

Haksız Rekabet ile İlgili Olarak Açılabilecek Davalar

Haksız rekabetin meydana gelmesi halinde, bundan zarar gören kişilerin dava açabilmesi mümkündür. Bu davaları açabilecek kişiler ve bu davalarda talep edilebilecek hususlar TTK madde 56'da düzenlenmiştir. TTK madde 60 uyarınca bu davalar, fiilin öğrenilmesinde itibaren bir yıl içinde ve her halükarda üç yıl içinde açılmalıdır.

TTK madde 56/1 uyarınca, haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, mesleki itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimse;

  • Fiilin haksız olup olmadığının tespitini,
  • Haksız rekabetin men'ini,
  • Haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, haksız rekabet yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilmesini ve tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise haksız rekabetin işlenmesinde etkili olan araçların ve malların imhasını,
  • Kusur varsa zarar ve zıyanın tazminini ve
  • Türk Borçlar Kanunu'nun madde 58'de öngörülen şartların varlığında manevi tazminat verilmesini isteyebilir.

TTK madde 56/2 uyarınca; haksız rekabet sonucu ekonomik çıkarları zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek müşteriler de söz konusu davaları açabilirler, ancak araçların ve malların imhasını isteyemezler.

TTK madde 56/3 uyarınca; ticaret ve sanayi odaları, esnaf odaları, borsalar ve tüzüklerine göre üyelerinin ekonomik menfaatlerini korumaya yetkili bulunan diğer mesleki ve ekonomik birlikler ile tüzüklerine göre tüketicilerin ekonomik menfaatlerini koruyan sivil toplum kuruluşları ve kamusal nitelikteki kurumlar da söz konusu davaları açabilirler.

Sonuç

Türk Ticaret Kanunu ("TTK") madde 54/2'de, rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışların ve ticari uygulamaların haksız ve hukuka aykırı olduğu ifade edilmiştir. TTK'nın ilgili hükümlerinde tahdidi olmamak kaydıyla, haksız rekabetin hangi hallerde oluşacağı ve haksız rekabet meydana gelmesi halinde hangi davaların açılabileceğine yer verilmiştir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.