Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından unutulma hakkına ilişkin "Unutulma Hakkının Arama Motorları Özelinde Değerlendirilmesi" kapsamında rehber yayımlanmıştır. Kurum tarafından yayımlanan rehberde unutulma hakkının hukuki tanımına yer verilmiştir. Unutulma hakkı rehberde ; "Bireyin geçmişte hukuka uygun olarak yayılmış ve doğru nitelikteki bilgilerinin zamanın geçmesine bağlı olarak erişimden kaldırılmasını ya da gündeme getirilmemesini talep edebilmesi" şeklinde tanımlanmıştır.
Unutulma hakkı, genel olarak bireylerin kişisel verilerine erişimin engellenmesini talep edebilmesi hakkını ifade etmektedir. Dolayısıyla bireylerin itibarlarını kötü etkileyecek haber, yorum ve içeriklere erişimi azaltma taleplerini yerine getirmek adına unutulma hakkı uygun bir araç sağlamaktadır.
Avrupa Genel Veri Koruma Tüzüğü m.17'de "silme yükümlülüğü" düzenlenmiş olup söz konusu hüküm unutulma hakkının gerekliliklerine atıf yapmaktadır. Bahsi geçen hükümde istisnalar saklı kalmak kaydı ile veri işleme şartlarının sona ermesi halinde silme hakkının kullanılabileceği belirtilmiştir.
Unutulma hakkına ilişkin olarak Avrupa Birliği nezdinde ilk ve emsal karar niteliğinde olan Google ve Google İspanya kararıdır. Söz konusu kararda verilerinin internet ortamında paylaşıldığı kişinin ilgili haberde yer alan olaya ilişkin geçmişte mevcut olan durumuyla ilgili güncel bilgi artık yer almamaktadır. ABAD tarafından verilen kararın temeli işlenen verinin üzerinden geçen süre zarfında artık herhangi bir geçersiz ve ilgisiz olmasına dayandırılmıştır. Veri sahibinin verinin işlendiği tarihteki durumunun ortadan kalkmış olması sebebi ile artık arama motorunda bu verinin bulunması bir menfaat teşkil etmemektedir.
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu m.7 uyarınca "kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesi ve anonim hale getirilmesi" hükmü yer almaktadır. KVKK 7.madde hükmü uyarınca diğer kanun hükümlerinde yer alan durumlar saklı tutularak işlenen kişisel verinin veri sahibinin talebi ile ya da re'sen silinebileceği, yok edilebileceği veya anonim hale getirilebileceği düzenlenmiştir. KVKK madde 7, verinin silinmesini işleme sebebinin ortadan kalkması ile mümkün olacağını belirtmektedir. İlgili kanunun m.11/e fıkrası uyarınca m.7'deki şartların uygun olması halinde veri sahibine unutulma hakkını kullanması için açık bir şekilde hak tanımaktadır. 6698 sayılı kanun unutulma hakkının kullanılmasına ilişkin verinin silinmesi, yok edilmesi ve anonim hale getirilmesi yönünde veri sahibine ve veri sorumlusuna birden fazla seçenek tanımaktadır. Yerel mevzuatta unutulma hakkının temel dayanağı kişisel verilerin işlenmesinin yanı sıra silinmesini de düzenlenen Anayasa'nın 20.maddesine dayanmaktadır.
Kişisel Verileri Koruma Kurulu'nun 23/06/2020 tarihli ve 2020/481 sayılı kararında kişisel verinin arama motorundaki indeksten çıkarılmasına ilişkin bazı kriterler belirlenmiştir. Kurum tarafından yayımlanan rehberde de belirtildiği üzere somut olaya göre belirlenmiş kriterler: "İlgili kişinin kamusal yaşamda önemli bir rol oynaması , arama sonuçlarının öznesinin çocuk olması , bilginin içeriğinin doğruluğu ,bilginin kişinin çalışma hayatı ile ilgisi , bilginin ilgili kişi hakkında hakaret, onur kırıcı, iftira niteliğine sahip olması , bilginin özel nitelikli kişisel veri niteliği taşıması , bilginin güncelliği , bilginin kişi hakkında önyargıya sebep olması , bilginin kişi açısından risk doğurması , bilginin kişinin kendisi tarafından yayımlanma durumu ,içeriğin gazetecilik faaliyeti kapsamında işlenen verileri kapsaması ,bilgilerin yayınlanmasında yasal zorunluluk olması , bilginin ceza gerektiren bir suçla ilgili olması" şeklindedir.
Kurul tarafından verilen kararda esas alınan kriterler incelendiğinde verinin silinmesi için öncelikli olarak kamu yararının gözetildiği anlaşılmaktadır. Kişisel verinin herhangi bir amaca hizmet etmeksizin işlenmeye devam etmesi durumu aynı zamanda veri sahibine tanınan Anayasal haklardan olan özel hayatın gizliliği ilkesine de aykırılık oluşturacağı aşikardır.
Kişisel verisi işlenmiş olan veri sahibinin KVKK kapsamında unutulma hakkını kullanması için izlemesi gereken belirli bir prosedür bulunmaktadır. Kişinin öncelikli olarak veri sorumlusuna karşı işlenen verinin silinmesi, yok edilmesi veya anonim hale getirmesi için başvuruda bulunması gerekmektedir. KVKK m.13 uyarınca veri sorumlusuna yapılacak yazılı bir başvuru ile veya Kurul'un belirleyeceği diğer bir usulle yapılması gerektiğine hükmedilmiştir. Söz konusu hükmün devamında veri sorumlusuna en geç 30 gün içerisinde talebi olumlu veya olumsuz sonuçlandırması adına süre verilmiştir. Kanunda öngörülen veri sorumlusuna başvuru şartı bir zorunluluktur. İlgili kişi veri sorumlusuna başvuru şartını yerine getirdikten sonra KVKK m.14 uyarınca Kurul'a şikayette bulunabilecektir. KVKK m.14/1 uyarınca Kurul'a başvuru yapılabilmesi için veri sorumlusuna yapılan başvurunun reddedilmesi, kanunda belirtilen yasal süre zarfında başvuruya cevap verilmemesi veya cevabın yetersiz olması gerekmektedir. İlgili kişi veri sorumlusunun cevabını öğrendikten sonra otuz gün herhalde altmış gün içerisinde Kurul'a şikayette bulunabilecektir. Kurul'a yapılacak şikayetin yanı sıra KVKK m.14/3 ilgili kişinin genel hükümler nezdinde tazminat isteme hakkını saklı tutmaktadır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
