Bilindiği üzere, 6 Şubat 2023 tarihinde ülkemizde yaşanan deprem nedeniyle 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerini kapsamayacak şekilde 08/02/2023 tarihinden itibaren üç ay süreyle Olağanüstü Hal (“OHAL”) ilan edilmiştir. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”) tarafından da 10/02/2023 tarih ve 32100 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 11629 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (“Kurul”) Kararı ile OHAL sınırları içinde kalan illerdeki elektrik şirketlerine yönelik olarak bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Mezkur Kurulu Kararı ile OHAL sınırları içinde bulunan illerde kalan elektrik şirketleriyle ilgili olarak avans ödemelerinin ertelemesine, ertelemeye ilişkin temerrüt faizinin uygulanmamasına, teminata ilişkin temerrüt hükümlerinin uygulanmamasına, karşılığı olmayan piyasa işlemlerine ilişkin tedbir hükümlerinin uygulanmamasına, kesinleşmiş üretim/tüketim programından sapma miktarlarının (“KÜPSM”) “0” (sıfır) olarak dikkate alınmasına, dengesizlik miktarlarının piyasa takas fiyatı üzerinden değerlendirilmesine, veri elde edilemeyen durumlarda 2022 Aralık'a ait veriler üzerinde mahsuplaşma ve uzlaştırma işlemlerinin devamına ve gün öncesi piyasasına ilişkin süreçlerin ihtiyaç olması halinde revize edilerek ilgili piyasa katılımcılarına duyurulmasına karar verilmiştir. Yapılan işbu düzenlemelere aşağıda ana hatlarıyla yer verilmiştir.
- Avans Ödemelerinin Ertelenmesi
11629 sayılı Kurul Kararıyla OHAL kapsamındaki illerde;
- Kurulu ve işletmede elektrik üretim tesisi bulunan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler,
- Şirket merkezi bu illerde olan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler,
- Bu illerde faaliyet gösteren dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler,
- Bu illerde faaliyet gösteren görevli tedarik şirketleri,
- Organize Sanayi Bölgelerinin (“OSB”) doğrudan veya dolaylı olarak ortağı olduğu tedarik şirketleri,
- Şirket merkezi belirtilen illerde olan tedarik şirketleri
bakımından deprem sebebiyle mağduriyet yaşayan lisans sahiplerinin haklarının korunması amacıyla;
- Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği'nin (“Uzlaştırma Yönetmeliği”) 132/Ç maddesinin birinci fıkrasında belirtilen avans ödeme bildirimlerinde yer alan bedellerin, ilgili fatura dönemine ilişkin fatura son ödeme tarihine kadar ertelenmesine ve bu süre boyunca hem piyasa işletmecisi Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi (“EPİAŞ”) hem de piyasa katılımcıları bakımından temerrüt faizinin uygulanmamasına,
- Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar başlıklı 17/03/2022 tarih ve 10866 sayılı Kurul Kararı'nın 8 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca piyasa katılımcılarının faturalarına yansıması öngörülen destekleme bedeli borç tutarlarına ilişkin olarak sunmakla yükümlü olduğu teminatın sunulmaması halinde Uzlaştırma Yönetmeliği'nde yer alan teminat hükümlerinin uygulanmamasına
- Karşılığı Olmayan Piyasa İşlemlerine İlişkin Yöntemde düzenlenen piyasa katılımcısının net avans alacağına bloke konulması, bloke tutarının teminata ilişkin kontrollerde katılımcının sunmuş olduğu toplam teminat tutarı içerisinde dikkate alınmaması, satış işlemlerinin ve tekliflerinin iptal edilmesi tedbirlerinin ve diğer tedbirlerin uygulanmamasına
karar verilmiştir.
- Kesinleşmiş Günlük Üretim/Tüketim Programından Sapma Miktarlarının Sıfır Olarak Dikkate Alınması
Üretim lisansı sahibi tüzel kişilerden şirket merkezi OHAL kapsamındaki illerde olanların kurulu ve işletmede olan üretim tesisleri ile şirket merkezi söz konusu illerde olmayan fakat bu illerde kurulu ve işletmede olan üretim tesisleri için Uzlaştırma Yönetmeliği'nin 110 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında Kurul tarafından kesinleşmiş günlük üretim/tüketim programından sapma tutarının (“KÜPST”) hesaplanmasında kullanılan beklenen uzlaştırma dönemi üretim miktarından sapma miktarlarının “0” (sıfır) olarak dikkate alınmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda OHAL süresince Uzlaştırma Yönetmeliği'nin 110 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan formül uyarınca piyasa katılımcısının üretim/tüketim miktarından sapması nedeniyle ödemekle yükümlü olacağı herhangi bir tutar tahakkuk etmeyecektir.
- Dengesizlik Hesaplamaları
İlgili Kurul Kararı kapsamında üretim lisansı sahibi tüzel kişilerden OHAL bölgesindeki illerde kurulu ve işletmede olan üretim tesisleri ile şirket merkezi bu illerde olanların üretim tesislerinin kurulu güçleri ve/veya üretim miktarlarına (verişleri), dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler, görevli tedarik şirketleri ile OSB'lerin doğrudan veya dolaylı olarak ortağı olduğu tedarik şirketleri ve şirket merkezi söz konusu illerde olan tedarik şirketlerinin ise yukarıda belirtilen illerdeki tüketim miktarlarına (çekişleri) tekabül eden dengesizlik miktarlarının ilgili dönemler için piyasa takas fiyatı üzerinden değerlendirilmesine karar verilmiştir. Bu değişiklikle OHAL süresince dengesizlik hesaplamalarında sitem marjinal fiyatı ile nihai piyasa takas fiyatının karşılaştırılarak yüksek ya da düşük olanın esas alınması yerine doğrudan piyasa takat fiyatının esas alınacağı belirlenmiştir.
- Mahsuplaştırma İşlemlerinin 2022 Aralık Verileri Üzerinden Devamı
OHAL kapsamındaki illerde kurulu ve işletmede olan lisanlı veya lisansız elektrik üretim tesislerine ilişkin uzlaştırma ve mahsuplaştırma işlemlerinde piyasa işletmecisi, ilgili şebeke işletmecisi ve görevli tedarik şirketlerince veri edinilemeyen durumlarda 2022'nin Aralık ayına ait verileri üzerinden devam edileceğine karar verilmiştir. Verilerin elde edilmesinin ardından Uzlaştırma Yönetmeliği'nin 134 üncü maddesi kapsamında geçmişe dönük düzeltmeler yapılacağına karar verilmiştir.
Ayrıca Kurul Kararı kapsamında gün öncesi piyasasına ilişkin süreçlerin gerekli durumlarda revize edilerek ilgili piyasa katılımcılarına duyurulmasına karar verilmiştir.
- Düzenlemelerin Yürürlük Tarihi
10 Şubat 2023 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan yukarıda bahsi geçen Kurul Kararının 06/02/2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
