Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 20 Nisan 2023 tarihli ve 32169 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Beslenme beyanlarına ilişkin olarak ise Türk Gıda Kodeksi Beslenme Beyanları Yönetmeliği aynı Resmi Gazete'de yayımlandı ve yürürlüğe girdi.
Böylelikle gıda ve takviye edici gıdalar için beslenme beyanları ve sağlık beyanlarını düzenleyen Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
Uzun süredir beklenen bu yeni düzenlemeler ile gıda ve takviye edici gıdalarda özellikle sağlık beyanlarının kullanımı bakımından esaslı değişiklikler yapıldı ve daha önceden ilgili idari kurumlardan alınması gereken izin ve onay süreci tamamen kaldırılmış oldu.
Yeni Düzenlemelerde Öne Çıkan Hususlar
- Yönetmeliğe istinaden Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından hazırlanan “Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Kılavuzu” ile ekleri de 26 Nisan 2023 tarihinde Kurumun resmî internet sayfasında yayımlanmıştır.
- Söz konusu Kılavuz ve ekleri gıda ve takviye edici gıdalarda kullanılabilecek Sağlık Beyanları Listesi ile sağlık beyanı kullanımına ilişkin detaylı kuralları kapsamaktadır. Kılavuzda sağlık beyanlarının ne şekilde kullanılabileceğine ilişkin örnekli anlatımlar ile uygulamaya yön gösterilmektedir.
- Tarım ve Orman Bakanlığınca kayıtlı veya onaylı işletmeler tarafından üretilen veya ithal edilen ve Yönetmelik kapsamına giren gıda ve ve takviye edici gıdalar için Kılavuz eklerinde yer alan sağlık beyanları, Yönetmelik ve Kılavuzdaki hükümlere uygun olması şartıyla herhangi bir idari kuruma izin başvurusu veya bildirim yapılmaksızın kullanılabilecektir.
- Ancak Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu halk sağlığı açısından gerekli gördüğü durumlarda sağlık beyanı kullanımını sınırlayabilir ve gıda işletmecisinden bilgi ve belge talep edebilir.
- Yönetmelik aynı zamanda önceki mevzuat uyarınca sağlık beyanı kullanılan ürünler bakımından geçiş hükmü içermektedir. Buna göre; belirli koşulları sağlaması halinde piyasaya arz edilmiş veya edilecek ürünlerde 31 Aralık 2024 tarihine kadar önceki mevzuat uyarınca sağlık beyanları kullanılabilecektir.
Değerlendirmeler
Mülga düzenlemelerde sağlık beyanlarının kullanımının sıklıkla görüldüğü takviye edici gıdaların etiketinde, tanıtımında ve reklamında sağlık beyanı kullanılabilmesine Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından izin verilmekteydi. Ancak izin alınmaksızın veya mevzuata aykırı olarak sağlık beyanlarının kullanıldığı gözlemlenmekteydi. İzin sürecinin kaldırılarak Yönetmelik ve Kılavız uyarınca sağlık beyanlarının kullanım prosedürünün detaylı olarak düzenlenmiş olmasıyla kamu sağlığını tehdit edebilecek reklam ve tanıtımlarda bulunulmasının önüne geçilmesi adına Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından gerekli denetim ve gözetim mekanizmalarının işletilmesi gerektiği kanaatindeyiz.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
