TCMB tarafından hazırlanan ve 2021 yılında yürürlüğe giren Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik ("Yönetmelik") ile 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun'un ("6493 sayılı Kanun") 12. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendi ("Ticari Temsilci İstisnası") ve (h) bendinde ("Sınırlı Ağ İstisnası") düzenlenen iş modellerine ilişkin yeni kurallar getirilmişti.
Bu kapsamda Ticari Temsilci ve Sınırlı Ağ istisnalarından faydalanan hizmet sağlayıcıların , son oniki ay içerisinde istisna kapsamda gerçekleştirdikleri işlem tutarının elli milyon Türk Lirasını aşması halinde her yıl Ocak ayı içerisinde TCMB'ye bildirim ("Bildirim") yapması yükümlülüğü getirilmişti.
Hizmet Sağlayıcıların Bildirimde Nelere Dikkat Etmesi Gerekmektedir?
2022 yılı içerisindeki işlem tutarları elli milyon Türk Lirasını aşan hizmet sağlayıcıların yapacağı bildirimde dikkat etmesi gerekenler TCMB'nin konuya ilişkin 21.01.2022 tarihinde yayımlanan rehberi ("Rehber") doğrultusunda aşağıdaki gibidir.
Bildirim İçin Son Süre Nedir?
Kapsama giren hizmet sağlayıcıların Bildirim için son süresi 31 Ocak 2022 tarihi mesai bitimine kadardır.
İşlem Tutarı olarak belirtilen 50 Milyon TL sınırı hangi bedeller üzerinden hesaplanacaktır?
Rehber'e göre, Yönetmelik hükmünde geçen "işlem tutarı" ifadesinin, kuruluş tarafından aracılık edilen fona konu olan, yani pazaryeri iş modeliyle faaliyet gösteren e-ticaret şirketleri bakımından ürünün komisyon dahil toplam satış bedeli olarak anlaşılarak hesaplanması gerekmektedir.
Bu kapsamda "işlem tutarı" ifadesi, pazaryeri iş modelinde pazaryerinin komisyonu mahsup edildikten sonra satıcıya aktarılan tutarı veya tarafların gelirleri olarak anlaşılmamalıdır.
50 Milyon TL sınırı her iki istisna için de geçerli midir?
Rehber uyarınca, TCMB'ye yapılacak bildirimin iki ayrı durum için söz konusu olması gerektiğinin altı çizilmiştir.
Bu kapsamda, örneğin ilgili hizmet sağlayıcının 50 milyon Türk Lirasını aşan işlemleri yalnızca Ticari Temsilci İstinası kapsamındaki işlemleri olması halinde sadece bu işlemlerin raporlanması yeterli olacaktır.
Bununla birlikte, ilgili hizmet sağlayıcının Sınırlı Ağ İstisnası hem Ticari Temsilci kapsamındaki işlemlerinin ayrı ayrı 50 Milyon TL'yi aşması halinde her ikisinin de ayrı ayrı raporlanarak Bildirim yapılması beklenmektedir.
Bildirim için özel bir şekil veya içerik şartı var mıdır?
TCMB tarafından belirlenen özel bir şekil şartı veya format bulunmamakla birlikte, Yönetmelik'teki hüküm gereğince Bildirim'in asgari olarak aşağıdaki hususları içermesi gerekmektedir.
- verilen hizmetin tanımı,
- detaylı iş akış ve modelleri,
- işlem hacimleri,
- ortalama, asgari ve en yüksek işlem tutarı,
- müşteri ve üye işyeri ağı,
geçerli oldukları işyeri sayısı, türü ve bunlara ilişkin coğrafi bölge dağılımı bilgi ve belgeleri
Çifte bildirim açısından dikkat edilmesi gerekenler
Rehberde, Sınırlı Ağ İstisnası kapsamında ön ödemeli araç kullanılarak tahsil edilen tutarların ağdaki üçüncü bir kişiye aktarılması halinin de (örneğin franchise mağaza) İşlem Tutarı'nın hesaplanmasına dahil edileceği yani Bildirim için üçüncü kişinin kim olduğu temelinde bir istisna tanınmadığı not edilmiştir.
Fakat Rehber aynı zamanda, söz konusu Bildirim yapılırken aynı kapsama giren işlemin çifte bildiriminin engellenmesi önlemek için ödeme işlemi ile ilgili olarak farklı kapsamda (6493 sayılı Kanun'un 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) ve (h) bentleri açısından) değerlendirilecek birbirini takip eden transfer işlemlerinin ayrıca raporlanmasını beklemektedir.
Bildirim Sonrasında Neler Olabilir?
TCMB'nin ilgili Bildirim'deki iş modelini değerlendirdikten sonra Kanun'daki yetkilerine dayanarak söz konusu iş modelini Kanun kapsamında ödeme ve/veya elektronik para hizmeti olarak değerlendirme yetkisi bulunmaktadır.
Böyle bir durumda ise ilgili hizmet sağlayıcının söz konusu hizmetleri durdurması veya TCMB'ye başvurarak gerekli izinleri alması gerekecektir.
Bu nedenle söz konusu Bildirim'in hazırlanması esnasında iş modeli yanında ilgili iş modelinin TCMB düzenlemeleri ve yurt dışındaki otoriteler nezdindeki rehberler ile hukuki açıdan uyumlu olarak hazırlanmasının önemli olduğunun altını çizmek isteriz.
Originally Published by Medium
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
