• Finans ve bankacılık sektöründe yeni bir iş modeli olan dijital bankaların faaliyetlerine ilişkin Yönetmelik düzenlenmiş olup; söz konusu yönetmeliğin amacı, elektronik bankacılık hizmetleri dağıtım kanalları üzerinden hizmet veren şubesiz bankaların faaliyetlerinin ve bankacılık hizmetlerinin finansal teknoloji şirketleri ve diğer işletmelere bir servis modeli olarak sunulabilmesinin düzenlenmesidir.

GENEL OLARAK DİJİTAL BANKALAR

  • Bu Yönetmelikte dijital bankaların kuruluş ve faaliyet izni şartlarına ilişkin yer verilen hükümler, İTİY'de yer alan hükümler saklı kalmak üzere ilave hükümler olarak uygulanır.
  • Dijital bankalar, aksi belirtilmediği sürece, kredi kuruluşlarının gerçekleştirebileceği tüm faaliyetleri yerine getirebilirler. Dijital bankalar, şube olmaksızın sadece dijital kanallar üzerinden hizmet verebilirler.
  • Dijital bankaların kredi müşterileri yalnızca finansal tüketicilerden ve KOBİ'lerden oluşabilir.
  • Dijital bankalar, genel müdürlük ile genel müdürlüğe bağlı hizmet birimleri dışında muhabirlik, acentelik, temsilcilik gibi her ne ad altında olursa olsun teşkilatlanmaya gidemez, fiziksel şube açamaz, genel müdürlüğe bağlı hizmet birimlerini amacı dışında fiziksel şube gibi kullandıramaz ve dijital ortamda gerçekleştirilecek olanlar hariç kiralık kasa ve emanete alma işlemleri ile saklama hizmetlerini sunamazlar. Ancak dijital bankalar, şube gibi kullanmadıkları müddetçe müşteri şikayetlerini ele almak amacıyla fiziksel bürolar oluşturabilirler.
  • Dijital bankaların, bir müşterisine kullandırabileceği, kredi kartları ile gerçekleştirilen harcamalar ve nakit çekimleri ile kredili mevduat hesapları hariç olmak üzere, teminatsız nakdi tüketici kredilerinin toplamı, ilgili müşterinin beyan edilen ve dijital bankalarca teyit edilen aylık ortalama net gelirinin dört katını ve müşterinin aylık ortalama net gelirinin tespit edilememesi halinde on bin TL'yi aşamaz.
  • Dijital bankaların, müşteri şikâyetlerini ele almak üzere en az bir fiziksel büro kurması zorunludur. Kendileri ATM kurabileceği gibi diğer ATM ağları üzerinden müşterilerine hizmet verebilirler.
  • Dijital bankalar, ihraç edecekleri ödeme araçlarını kabul etmek üzere kendileriyle anlaşma yapan işyerleri vasıtasıyla, müşterilerine nakit çekim ya da ön ödemeli ödeme araçlarına bakiye yükleme hizmeti verebilirler.
  • Dijtal bankalar, sunmakta oldukları elektronik bankacılık hizmetleri için taahhüt edilen süreklilik yüzdesi değerlerini internet sitelerinin ana sayfasında ilan etmelidir. Dijital bankaların internet bankacılığı ve mobil bankacılık dağıtım kanalları için taahhüt edilen süreklilik yüzdesi yüzde 99,8'den daha düşük bir değer olamaz.
  • Dijital bankalar, sunmakta oldukları elektronik bankacılık hizmetleri için, her bir dağıtım kanalı bazında, taahhüt edilen ve gerçekleşen MTBF, MTTR ve süreklilik yüzdesi değerlerini BDDK'nın belirleyeceği usul ve esaslara göre raporlamakla yükümlüdürler.
  • Dijital bankalarda, bilgi sistemlerinden sorumlu en üst düzey yönetici olarak belirtilen personelin en az genel müdür yardımcısı seviyesinde atanmış olması ve dijital bankaların yönetim kurulu üyelerinden en az birinin bilgi sistemleri yönetimi alanında en az 10 yıl mesleki tecrübeye sahip olması gerekir.

DİJİTAL BANKALARDA FAALİYET İZNİ ve SERMAYE TUTARI

  • İTİY m. 4/1-a-p uyarınca BDDK'ya faaliyet programı ve iş planı dokümanları iletilmesi gerekir. İş planı ve faaliyet programı dokümanına ek olarak verilmesi gereken belgeler de vardır.
  • İTİY' m.7/7 uyarınca yapılacak değerlendirme sonucunda faaliyet izni verilir. Yerinde denetim ile görevli hizmet birimi bu kapsamda, gerekli gördüğü taktirde başvuru sahibinden bağımsız denetim kuruluşlarından birine bağımsız denetim raporu hazırlatmasını isteyebilir.
  • Dijital bankalar dışındaki faaliyet izni almış ve mevcut faaliyet izinleri çerçevesinde fiziksel şubeleri üzerinden de hizmet sunmaları mümkün olan diğer bankaların, elektronik bankacılık kanallarıyla hizmet sunmak istemesi halinde ayrı bir başvuru yapması gerekmez. Söz konusu bankalar için bu Yönetmeliğin dijital bankalarla ilgili hükümleri uygulanmaz. Bu kapsamda bu bankalar şubelerini ancak Kurumun uygun göreceği bir plan dahilinde kapatabilirler.

  • Dijital bankaların faaliyet izni alabilmesi için gerekli olan asgari sermaye tutarı 1 milyar TL'dir. BDDK bu tutarı arttırma yetkisine sahiptir.
  • Dijtal bankanın, faaliyet izni için gerekli asgari ödenmiş sermaye tutarını iki milyar beşyüz milyon Türk Lirasına çıkarması halinde, dijital bankanın yapacağı başvuru üzerine BBDK bu bankalar için faaliyet kısıtlamalarının tamamen ya da uygun göreceği bir geçiş planı çerçevesinde kademeli olarak kaldırılmasına karar verebilir. Faaliyet kısıtlamasının tamamen kaldırılması durumunda, dijital banka, diğer kredi kuruluşlarının yapabileceği tüm bankacılık faaliyetlerini yerine getirebilir hale gelir.

SERVİS BANKASI ve ARAYÜZ SAĞLAYICILARI

  • Servis bankası yalnızca yurt içinde yerleşik arayüz sağlayıcılara ve yalnızca kendi faaliyet izinleri çerçevesinde servis modeli bankacılığı hizmeti verebilecektir. Bankalar arayüz sağlayıcı olamazlar.
  • Kredi tahsis kararı da dâhil olmak üzere, arayüz sağlayıcının arayüzü üzerinden servis modeli bankacılığı yoluyla, müşteriye bankacılık hizmetlerinin sunulup sunulmamasına servis bankası karar verecek ve müşteriye sunulacak bankacılık hizmetleri servis bankasının bilançosu üzerinden gerçekleştirilecektir.
  • Servis bankasının arayüz sağlayıcısının müşterisine bankacılık hizmeti sunabilmesi için söz konusu müşteri ile servis bankası arasında Bankalar Kanunun 76. Maddesi uyarınca sözleşme ilişkisinin kurulması gereklidir.
  • Arayüz sağlayıcı, servis bankasından hizmet almasının yanında, servis bankasına hizmet sunan bir destek hizmeti kuruluşu niteliğindedir. Arayüz sağlayıcısı olarak bir servis bankasına destek hizmeti verilebilmesi, BDDK'nın iznine tabidir.
  • Servis bankası, hizmet verdiği tüm arayüz sağlayıcılarının listesi ve hangi bankacılık hizmetlerini kullandığını gösterecek şekilde, verdiği hizmet kapsamında bilgi vermekle ve arayüz sağlayıcılar ile imzaladığı her hizmet sözleşmesini BDDK'ya göndermekle yükümlüdür.
  • Servis bankasının, bir arayüz sağlayıcıya hizmet verebilmesi için aralarındaki hizmet sözleşmesinde yer vermesi gereken hususlar bu yönetmelikte düzenlenir.
  • Arayüz sağlayıcısı, geliştirmiş olduğu arayüz üzerinden müşterilerine ilave olarak servis bankasının bankacılık hizmetlerini de sunmasına imkan tanıması ve bu kapsamda varsa servis bankasına ödediği hizmet bedeli karşılığında, müşterilerden talep edebileceği her türlü ücret, masraf ve menfaatlerin kullanıldığının ya da arayüz sağlayıcı tarafından servis bankasına sunulan destek hizmetlerinin mevzuat hükümlerine uygun olmadığının tespiti halinde, BDDK arayüz sağlayıcısına vermiş olduğu izni iptal edebilir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.