Yeni Gelismeler

Daha önce Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (''BDDK'') taslagini yayimladigi, subesiz bankacilik ve servis bankaciligi esaslarini belirleyecek olan Dijital Bankalarin Faaliyet Esaslari ile Servis Modeli Bankaciligi Hakkinda Yönetmelik ("Yönetmelik"), 1 Ocak 2022 tarihi itibariyle yürürlüge girecek sekilde 29 Aralik 2021'de Resmi Gazete'de yayimlandi.

Taslak Yönetmelik ile detayli açiklamalarimizin yer aldigi bültenimize buradan, Yönetmelik'e ise buradan ulasabilirsiniz.

 

Yönetmelik ne getiriyor?

Yönetmelik, fiziksel bir sube olmaksizin sadece dijital kanallar üzerinden hizmet verecek bankalarin faaliyette bulunmalarina imkan taniyacak subesiz bankalarin faaliyet esaslarini, sartlarini ve servis modeli bankaciligi esaslarini belirliyor.

Dijital Bankacilik

Kurulus / Faaliyet Izni Sartlari

  • Dijital bankalarin asgari ödenmis sermayesi bir milyar Türk Lirasi olacak.
  • Dijital bankalar, genel müdürlük ile genel müdürlüge bagli hizmet birimleri disinda teskilatlanmaya gidemeyecek, fiziki sube açamayacak ve genel müdürlükleri fiziki sube olarak kullanamayacak. Bununla birlikte bu bankalar, müsteri sikayetleri için en az bir fiziki ofis açmakla yükümlü olacak.
  • Basvuru sahibinin, hâkim ortaklarinin teknoloji, elektronik ticaret ya da telekomünikasyon hizmetleri sunan tüzel kisiler olmasi durumunda, BDDK söz konusu hâkim ortak tüzel kisilerin veya bu tüzel kisilerin kontrolünü elinde bulunduranlarin Türkiye'de yerlesik olmasini ve Türkiye'de yerlesik kisilerin borçluluk durumu ve mali gücüne iliskin ellerinde bulundurduklari risk verilerini paylasmaya yönelik olarak Risk Merkezi ile bilgi alisverisi sözlesmesi imzalamis olmalarini sart kosabilecek.
  • Diger bankalar için geçerli olan kurulus ve faaliyet izni sartlari, dijital bankalar için de geçerli olacak.

Müsteri Portföyü, Faaliyet Kisitlamalari ve BDDK Gözetimi

  • Yalnizca finansal tüketiciler ve KOBI'ler dijital banka müsterisi olabilecek. Istisnai olarak, Dijital Bankalar, KOBI boyutunu asan isletmelere yalnizca döviz kredisi kullandirmak üzere hizmet verebilecek.
  • Dijital bankalarin, herhangi bir finansal tüketici müsterisine kullandirabilecegi,  kredi kartlari ile gerçeklestirilen harcamalar ve nakit çekimleri ile kredili mevduat hesaplari hariç olmak üzere, teminatsiz nakdi tüketici kredilerinin toplami, ilgili müsterinin beyan edilen ve dijital bankalarca teyit edilen aylik ortalama net gelirinin dört katini asamayacak. Müsterinin aylik ortalama net gelirinin tespit edilememesi halinde, bu tür müsteriler için kullandirilabilecek teminatsiz nakdi kredilerin toplami en fazla on bin Türk Lirasi olacak.

Hizmet Sürekliligi Taahhüdü

  • Dijital bankalarin internet bankaciligi ve mobil bankacilik dagitim kanallari için taahhüt edilen süreklilik yüzdesi %99,8'den daha düsük olamayacak ve dijital bankalar taahhüt edilen süreklilik yüzdesi degerlerini internet sitelerinin ana sayfasinda görünecek sekilde ilan etmekle yükümlü olacaklar.

Servis Modeli Bankaciligi

  • Yönetmelik ile servis modeli bankaciligi "arayüz saglayicilarin sunduklari arayüz yoluyla müsterilerin, servis bankalarinin sistemleriyle dogrudan  açik bankacilik servisleri araciligiyla baglanti kurarak servis bankasi üzerinden bankacilik islemlerini gerçeklestirebildikleri hizmet modeli" olarak tanimlaniyor.
  • Yönetmelik uyarinca bankalarin arayüz saglayici olmasi yasaklaniyor.
  • Arayüz gelistiren söz konusu finansal teknoloji sirketleri hiçbir surette faaliyetlerinde banka, ödeme kurulusu, elektronik para kurulusu gibi adlari ya da banka/ödeme hizmeti saglayicisi gibi faaliyet gösterdiklerini ya da banka/ödeme hizmeti saglayicisi gibi mevduat, katilim fonu ya da fon topladiklari izlenimini uyandiracak söz ve deyimleri kullanamayacak.
  • Servis bankalari, hizmet verdikleri tüm arayüz saglayicilarin listesi ve hangi bankacilik hizmetlerini kullandirdiklarini internet sitesi üzerinden yayinlayacak ve arayüz saglayicilar ile imzaladiklari her hizmet sözlesmesini her sözlesme degisikliginin bir örnegini BDDK'ya iletecek.
  • Servis bankasinin arayüz saglayiciyla yaptigi sir niteligindeki bilgi paylasimlari ile arayüz saglayicinin sistemlerinden müsterilerin baslattigi islemler, Sir Niteligindeki Bilgilerin Paylasilmasi Hakkinda Yönetmelik kapsaminda olacak.
  • Arayüz saglayiciya müsteri talebi dogrultusunda aktarilan sir niteligindeki bilgiler ancak islemenin arayüz saglayici ile müsteri arasindaki sözlesmenin kurulmasi veya ifasi ile dogrudan ilgili ve gerekli oldugu; arayüz saglayicisinin hukuki yükümlülügünü yerine getirebilmesi için zorunlu oldugu, veya arayüz saglayici için hakkin tesisi, kullanilmasi veya korunmasi için zorunlu oldugu hallerde arayüz tarafindan ya da arayüz saglayici adina arayüz saglayicisinin hizmet aldigi taraflarca islenebilecek.
  • Yönetmelik'te servis bankasiyla arayüz saglayici arasindaki hizmet sözlesmesinde bulunmasi gereken unsurlar detayli bir biçimde düzenleniyor. Ayrica, arayüz saglayiciya aktarilan sir niteligindeki verilerin arayüz saglayici ya da arayüz saglayici adina hizmet aldigi taraflarca islendigi sistem ve yedeklerinin yurt içinde bulundurulmasi zorunlu olacak.
  • Arayüz saglayicinin sistem ve veri yedekleri kapsaminda bulut bilisim hizmetini ancak (i) arayüz saglayicinin kendisine tahsis edilmis donanim ve yazilim kaynaklari üzerinden özel bulut hizmet modeliyle ya da (ii) BDDK'nin gözetim ve denetimine tabi kuruluslara tahsis edilmis donanim ve yazilim kaynaklarinin fiziksel olarak paylasildigi ancak mantiksal olarak her kurulusa özgü ayri kaynagin atandigi ve BDDK'nin izin verdigi topluluk bulutu modeliyle dis hizmet alabilecek.
  • Servis bankasi, arayüz saglayicidan aldigi destek hizmetleri ile arayüz saglayiciya sundugu hizmetlerle sinirli olmak üzere, müsteri sirri niteligindeki verilerin gizliliginin ve güvenliginin saglanmasi ve arayüz saglayicinin hizmet kanallari üzerinden gerçeklestirilecek islemlerde kimlik dogrulama ve islem güvenligi kriterlerine uyumun saglanmasi konusunda arayüz saglayici nezdinde denetim yapabilecek ve ilgili bilgi, belge ve kayitlari inceleyebilecek.

Mevcut Bankalarin Durumu

  • Halihazirda faaliyet izni bulunan bankalarin faaliyetlerini dijitale tasimak için ayrica bir basvuru sürecine girmelerine gerek olmayacak. Ancak, söz konusu bankalar faaliyetlerini kismen ya da tamamen dijital bankaciliga tasimak istemeleri halinde mevcut subelerini BDDK'nin uygun görecegi bir plan dahilinde kapatmalari gerekecek. Bununla birlikte, bankalarin faaliyetlerini sadece elektronik bankacilik hizmetleri dagitim kanallari ile gerçeklestirmek istemeleri halinde, söz konusu bankalarin bilgi sistemlerinin, BDDK Teskilat Yönetmeligine göre  yerinde denetime konu edilmesi ve BDDK'nin söz konusu bankalarin bilgi sistemlerinin yeterliligi konusunda uygun görüsünün alinmasi gerekecek.

Sonuç

Yönetmelik ile uzun süredir merakla beklenen ve ülkemizde yeni nesil bankacilik olarak yükselecek olan subesiz bankaciligin genel hatlarinin belirlenmesi ve bankalarin, finansal teknoloji kuruluslarina saglayacaklari altyapi ile bu sirketlerin finansal ürün ve hizmetler sunabilmesine olanak saglayan servis bankaciligi modeli hayata geçiriliyor.

Yönetmelik'in, 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüge girmesiyle birlikte bankacilik faaliyetlerinde yeni bir dönem baslayacak.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.