12.03.2024 tarihi itibariyle 32487 sayılı Resmi Gazete kapsamında 8246 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 5488 sayılı Tarım Kanunu'nun 19. maddesi kapsamında “Balon Balığı Avcılığının Desteklenmesi Hakkında Karar” (“Karar”) yayımlanarak yürürlüğe getirilmiştir.

İşbu düzenlemeye konu Karar, ülkemiz karasuların yayılım gösteren yabancı istilacı balon balıklarının mevcut popülasyonlarının ve stoğa katılım oranlarının düşürülmesi, ülke balıkçılığının ve ekonomisinin uğrayacağı zararın azaltılması, sucul biyolojik çeşitliliğin ve stokların korunması, kaynakların sürdürülebilir ve rasyonel kullanımının sağlanması amacına matuf olarak hazırlanmıştır. Karar kapsamı ve uygulama alanı 2024, 2025 ve 2026 yıllarında uygulanacak olan balon balığı avcılığının desteklenmesine ilişkin hususlara mahsustur.

Söz konusu Karar'da avcılığı desteklenecek olan balon balıklarından; Lagocephalus Sceleratus, Lagocephalus Spadiceus, Lagocephalus Suezensis, Lagocephalus Guentheri, Torquigener Flavimaculosus, Tylerius Spinosissimus, Lagocephalus Lagocephalus, Sphoeroides Pachygaster, türlerinin avcılığının desteklenmesine karar verilmiştir.

Karar'ın “Destekleme” başlıklı 2. maddesi uyarınca, geçerli ruhsat tezkeresine sahip bir balıkçı gemisi ile su ürünleri avcılık faaliyeti yapan ve 1. madde kapsamında yer alan istilacı balon balığı türlerini avlayan balıkçılara, Lagocephalus Sceleratus türü balon balığının avlanması mukabilinde adet başına 150.000 adede kadar (150.000 adet dahil) 25 Türk Lirası, Lagocephalus Spadiceus, Lagocephalus Suezensis, Lagocephalus Guentheri, Torquigener Flavimaculosus, Tylerius Spinosissimus, Lagocephalus Lagocephalus ve Sphoeroides Pachygaster türü balon balıklarının avlanması karşılığında ise adet başına 125.000 adede kadar (125.000 adet dahil) 10 Türk Lirası ödeme yapılacağı karar kılınmıştır.

Karar kapsamında yapılacak yukarıda detayları belirtilen destekleme ödemeleri için gerekli finansman, Tarım ve Orman Bakanlığının 2024, 2025 ve 2026 yılları için tahsis ettiği destekleme bütçelerinden karşılanacaktır. Kararda ayrıca, hizmetlerinden dolayı üreticilere ödenen destekleme tutarının % 0,2'si oranında komisyonun T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü'ne ödeneceği belirtilmektedir.

  • Önem arz etmektedir ki, karar kapsamında yapılacak olan destekleme ödemeleri kamu kaynağından sayılmakla, hak sahibi balıkçının hesabına aktarılmadan önce haciz, icra, temlik ve benzeri işlemlere konu olmayacağı vurgulanmaktadır.

Belirtmek gerekir ki, Karar kapsamında söz konusu destekleme politikasının kötüye kullanılmasının önüne geçilmesi amaçlanarak, “Denetim, haksız ödemelerin geri alınması ve hak mahrumiyeti” başlıklı 4. madde düzenlemeye dahil edilmiştir. İlgili hüküm kapsamında, destekleme ödemelerinin denetimini sağlamak üzere alınacak olan tedbirler Bakanlık tarafından belirlenecektir. Karar'ın uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirleneceği ve Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılacak olan uygulama tebliğinde belirlenen ilgili birimlerin, kendilerine ibraz edilen belgelerin kontrolü ile hazırladıkları belgelerden sorumlu olacağı düzenlenmiş, haksız yere ödemeye neden olan şahıslar ile ödelerden haksız yere istifade etmek üzere sahte veya gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında idari işlem yapılarak hukuki ve cezai sürecin işletileceği hüküm altına alınmıştır.

İlaveten hükümde ayrıca, kaynağı itibariyle kamu bütçesinden temin edilen bu ödemelerin haksız yere yapılması durumunda, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında hesaplanacak gecikme zammı ve kanuni faizi ile birlikte geri alınacağı regüle edilmiştir. Bu kapsamda önem taşıyan düzenlemenin devamında, haksız ödemenin yapılmasını sağlayan, belge ve belegeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişilerin geri alınacak meblağların tahisilinde müştereken sorumlu olacakları öngörülmüştür.

Son olarak Karar hükümleri kapsamında belirlenecek olan destekleme ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelere istinaden yapılan ödemeler hariç tutulmak kaydıyla, haksız şekilde faydalandığı tespit edilenler ile idari hata neticesinde sehven yapılan fazla ödemeyi iade etmeyen gerçek ve tüzel kişilerin, 5 yıl süreyle herhangi bir destekleme programından faydalanamayacağı öngörülmüş, yeniden Karar'ın amaçladığı düzenlemelerin kötüye kullanılmasının bertaraf edilmesi sağlanmıştır.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.