23 Ağustos 2022 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik [“Değişiklik Yönetmeliği”] ile 27 Kasım 2014 tarihli ve 29188 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış olan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde [“Yönetmelik”] birçok değişiklik yapıldı. Bu değişikliklerin birçoğu 7 Temmuz 2022 tarihinde 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da [“Kanun”] yapılan değişikliklerle paralellik sağlanması ve aracı hizmet sağlayıcıların yükümlülüklerinin kapsamlı olarak düzenlenmesi amacını taşıyor. Değişikliklerin büyük bir kısmı 1 Ekim 2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek.
Kanun'daki son değişiklikleri incelediğimiz yazımıza buradan ulaşabilirsiniz. Bu yazımızda da Değişiklik Yönetmeliği ile getirilen kayda değer düzenlemeleri ele alacağız.
Tanımlara İlişkin Eklemeler
Değişiklik Yönetmeliği ile, Kanun'da da halihazırda var olan “aracı hizmet sağlayıcı” ve Kanun'da yer almayan “platform” kavramları tanımlanıyor. Buna göre, aracı hizmet sağlayıcı kavramı “oluşturduğu sistem ile uzaktan iletişim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden gerçek veya tüzel kişi” olarak tanımlanırken platform, “Kamu hizmetlerinin tek noktadan sunulduğu ortak kamu elektronik platformu hariç olmak üzere aracı hizmet sağlayıcının mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık etmek üzere oluşturduğu sistem” olarak tanımlanıyor.
Aracı Hizmet Sağlayıcısına Getirilen Yükümlülükler
Satıcı veya sağlayıcının tüketiciyi ön bilgilendirmesi yükümlülüğünü düzenleyen Yönetmelik maddelerine, aracı hizmet sağlayıcı da eklendi. Buna göre, satıcı ve sağlayıcının yanı sıra aracı hizmet sağlayıcılarının da adını veya unvanını, MERSİS numarasını veya vergi kimlik numarasını, açık adresini, telefon numarasını ve benzeri iletişim bilgilerini tüketici ile paylaşması zorunlu. Ayrıca, tüketicinin şikayetlerini iletebileceği iletişim kanalının ve ödeme, ticari reklam ile tanıtımlarda taahhüt edilen süre ile uyumlu teslimata ve ifaya ilişkin diğer bilgilerle şikayetlere ilişkin çözüm önerilerinin de tüketiciye sağlanması gerekiyor. Bundan böyle bu ön bilgilendirme yükümlülüklerinden aracı hizmet sağlayıcı, satıcı ve sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olacak.
Satıcı veya sağlayıcının tüketicinin cayma hakkını kullanabilmesi için gerekli sistemi kurmasını zorunlu tutan düzenlemeye, aracı hizmet sağlayıcının da bu sistemi oluşturmaktan sorumlu olması eklendi. Bu çerçevede, tüketici gerekli kanallarla cayma beyanını ilettiği takdirde, aracı hizmet sağlayıcı, kendisine iletilen bu beyanı satıcı veya sağlayıcıya ulaştırdığına dair teyit bilgisini derhal tüketiciye iletmekle yükümlü.
Aracı hizmet sağlayıcının, platform üzerinden satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi ve sonrasında tüketicinin cayma hakkını kullanması halinde ise -mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar hariç olmak üzere- aracı hizmet sağlayıcı bedelin tüketiciye iadesinden satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olacak.
Cayma Hakkı ve İstisnaları
Yönetmelik uyarınca, tüketici cayma hakkını kullandığı takdirde, bu bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 10 gün içerisinde malı satıcı veya sağlayıcıya ya da yetkilendirmiş olduğu kişiye göndermekle yükümlüydü. Değişiklik Yönetmeliği ise, iade süresini 14 güne çıkarmakla beraber, iade masraflarına tüketicinin katlanmasına olanak sağlayan düzenlemeler getiriyor. Bu kapsamda aksi kararlaştırılmadığı sürece, satıcı tarafından taşıyıcı bilgilerine ve iade tutarına ön bilgilendirmede yer verilmesi şartıyla, teslim tutarını geçmeyecek şekilde iade masraflarından tüketici sorumlu olacak. Ancak, tüketiciye teslim edilen mal ayıplı olursa iade masrafını satıcı karşılamak zorunda.
Değişiklik Yönetmeliği ile getirilen önemli kısıtlamalardan birisi de tüketicinin cayma hakkı kullanımının istisnalarına eklenen hüküm oldu. Buna göre, (i.) tüketiciye teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ilişkin sözleşmeler, (ii.) tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum ve montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapanlara ilişkin sözleşmeler, (iii.) canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla akdedilen sözleşmeler ve (iv.) Karayolları Trafik Kanunu'na göre tescili zorunlu olan taşınırlar ile kayıt veya zorunluluğu bulunan insansız hava araçlarına ilişkin sözleşmeler istisnalar arasına eklendi. Dolayısıyla, artık taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça tüketici yukarıda sayılan sözleşmelerde de cayma hakkını kullanamayacak. Özellikle tüketici, mesafeli sözleşme ile satın aldığı cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarı, mal ayıplı olmadıkça, iade edemeyecek.
Değerlendirme
Değişiklik Yönetmeliği, aracı hizmet sağlayıcıların da tüketici karşısında satıcı ve sağlayıcı ile beraber müteselsilen sorumlu olmasını öngören birçok düzenleme barındırıyor. Aracı hizmet sağlayıcıların bu yükümlülüklerini yerine getirebilmek adına platformlarını 1 Ekim 2022 tarihine kadar Yönetmelik'in yeni hükümleri ile uyumlu hale getirmesi gerekiyor. Diğer yandan, cep telefonu, bilgisayar gibi bazı elektronik ürünlerin internetten satın alınması halinde, ürünü iade etmek isteyen tüketicinin cayma hakkını kullanamayacağını öngören düzenleme ile belirli şartlarda iade masrafının tüketiciye yüklenmesi şimdiden tartışma konusu oldu.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
