7420 Sayili Kanun ile vergi mevzuatini ilgilendiren önemli degisiklikler yapildi. Bu degisiklikler, baslica sermaye azaltiminda yeni bir vergileme öngörülmesi, kur korumali mevduat dönüsüm süresinin uzatilmasi ve melek yatirimci olarak da anilan bireysel katilim yatirimcilari için öngörülen indirimin süresinin uzatilmasi olmakla birlikte, çalisanlara nakit olarak verilen yemek bedelinin 51 TL'yi asmayan kisminin gelir vergisinden istisna tutulmasi, turizm payi oranlarinda degisiklik yapilmasi gibi düzenlemeleri de kapsiyor.

Yeni Gelismeler

9 Kasim 2022 tarih ve 32008 sayili Resmi Gazete'de yayimlanan 7420 sayili Gelir Vergisi Kanunu ile Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun ("7420 Sayili Kanun") ile vergi mevzuatinda önemli degisiklikler yapildi. Bu bültenimizde 7420 Sayili Kanun'un önemli vergi düzenlemelerine yer verdik.

7420 Sayili Kanun'un Yaptigi Degisiklikler Neler?

i. Sermaye Azaltiminda Vergileme

Sermaye azaltiminda vergilemeye iliskin vergi kanunlarinda açik bir yasal düzenleme bulunmamasi sebebiyle sermaye azaltiminin vergi karsisindaki durumu uzun yillardir en tartismali konulardan biriydi.

Esasen, vergi mevzuatinda sermaye ve kâr yedegi gibi iç kaynaklardan karsilanan sermaye unsurlarinin sermaye azaltimi halinde dagitilmis kâr payi sayilacagina ve sermaye azaltiminda, azaltimin öncelikle hangi kaynaktan yapilmis sayilacagina dair herhangi bir hüküm bulunmuyor. Ancak, Gelir Idaresi tarafindan verilen özelgelerde, sermaye azaltiminda; (i) öncelikle, isletmeden çekilmesi halinde kurumlar vergisine ve kâr dagitimina bagli vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplarin (pasif kalemlere ait enflasyon fark hesaplari, yeniden degerleme deger artis fonu, istirakler yeniden degerleme deger artis fonu, maliyet artis fonu vb.), (ii) sonra, sadece kâr dagitimina bagli vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplarin (geçmis yil karlari, olaganüstü yedekler vb.), (iii) son olarak ise isletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdi sermayenin isletmeden çekildigi anlayisi benimseniyor. Konuya iliskin yasal düzenleme bulunmamasi karsisinda Gelir Idaresi'nin bu görüsü idare ve mükellefler arasinda da birçok ihtilafa sebebiyet vermisti.

7420 Sayili Kanun ile yasal boslugun giderilmesi ve ihtilaflarin önüne geçilmesi amaciyla 5520 sayili Kurumlar Vergisi Kanunu'na ("KVK") "Sermaye Azaltiminda Vergileme" baslikli 32/B maddesi eklenmistir. Söz konusu madde uyarinca sermaye azaltiminda vergileme, sermayeye eklenen öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklendigi tarihten itibaren bes tam yil içinde sermaye azaltimina konu edilip edilmemesine göre farklilasmaktadir. Yeni düzenleme uyarinca sermaye azaltiminda vergilemeye iliskin esaslar su sekildedir:

  • Sermaye azaltiminin 5 tam yil geçtikten sonra yapilmasi halinde nakdi ve ayni sermaye ile sermayeye eklenen diger unsurlarin toplam sermaye tutari içindeki payi dikkate alinarak azaltilan sermaye tutarinin kirilimi bulunacak ve buna göre vergileme yapilacaktir.
  • Sermaye azaltiminin 5 yil geçmeden yapilmasi halinde azaltimin sirasiyla asagida yazili sermaye unsurlarindan yapildigi kabul edilecek ve vergileme asagida belirtildigi sekilde yapilacaktir:
    • Sermayeye ilave disinda baska bir hesaba nakledilmesi, isletmeden çekilmesi veya sermaye hesabindan baska hesaplara aktarimi kurumlar vergisine ve kâr dagitimina veya ana merkeze aktarilan tutara bagli vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemleri. Bu kalemler kurumlar vergisine ve gelir vergisi stopajina tabi tutulacaktir.
    • Sadece kâr dagitimina veya ana merkeze aktarilan tutara bagli vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemleri. Bu kalemler gelir vergisi stopajina tabi tutulacaktir.
    • Baska bir hesaba nakledilmesi veya isletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdi sermaye. Sermaye azaltiminin bu kismi herhangi bir vergiye tabi degildir.
  • Sermaye azaltiminda öncelikli olarak, sermayeye ilave edilen öz sermaye kalemlerinden sermayeye eklenme tarihi bes tam yillik süreyi geçmemis olanlarin isletmeden çekildigi kabul edilecektir.
  • Geçmis yil zararlarinin mahsubu suretiyle sermaye azaltilmasi durumunda, azaltima konu edilen sermaye unsurlari yukarida açiklandigi sekilde tespit edilecek ancak bu tutarlar üzerinden kâr dagitimi veya ana merkeze aktarilan tutar kapsaminda "vergi kesintisi" yapilmayacaktir.

ii. Kur Korumali Mevduat Kapsaminda Elde Edilen Gelirlere Uygulanan Kurumlar Vergisi Istisnasi

KVK'nin geçici 14. maddesine göre mükelleflerin 2022 yili sonuna kadar yabanci paralarini ve altin hesabi bakiyelerini Türk Lirasi mevduat ve katilma hesaplarina dönüsümün desteklenmesi kapsaminda dönüsüm kuru/fiyati üzerinden Türk Lirasina çevirmeleri halinde bu kapsamda açilacak mevduata tahakkuk ettirilecek faiz ve kar paylari ile diger kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmisti.

Bu kez, 7420 Sayili Kanun ile yabanci paralarin ve altin hesabi bakiyelerini Türk Lirasi mevduat ve katilma hesaplarina dönüstüren mükelleflerin elde ettikleri faiz, kar payi ve diger kazançlarina saglanan kurumlar vergisi istisnasi uygulamasinda, yabanci para ve altin bakiyelerinin Türk Lirasina çevrilmesi gereken süre 31 Aralik 2023'e kadar uzatilmistir.

Ayrica, Kanun ile Cumhurbaskani'na istisnayi 31 Aralik 2023 tarihine kadar her geçici vergi veya yillik hesap dönemleri sonu itibariyla kurumlarin bilançolarinda yer alan yabanci paralar için ayri ayri veya birlikte uygulatma konusunda yetki verilmektedir.

iii. Bireysel Katilim Yatirimcisi (Melek Yatirimci) Indirimi

193 sayili Gelir Vergisi Kanunu'nun ("GVK") geçici 82. maddesi uyarinca bireysel katilim yatirimcisi tam mükellef gerçek kisiler (melek yatirimcilar), 31 Aralik 2017 tarihine kadar iktisap ettikleri tam mükellef anonim sirketlere ait istirak hisselerini en az iki tam yil elde tutmalari sartiyla hisse bedelinin %75'ini yillik beyannamelerine konu kazanç ve iratlarindan, hisselerin iktisap edildigi dönemde indirebilmektedir. Ancak, söz konusu istisna uygulamasi uyarinca yillik indirim tutari 1.000.000 TL'yi asamaz.

Ayrica, anilan indirim orani arastirma, gelistirme ve yenilikçilik programlari kapsaminda projesi son bes yil içinde desteklenmis kurumlara istirak saglayan bireysel katilim yatirimcilari için ise %100 olarak uygulanmaktadir.

Bu kez, 7420 Sayili Kanun ile 31 Aralik 2022'de sona erecek olan istisna uygulama süresi, 31 Aralik 2027 tarihine kadar uzatilmis ve ayrica yillik maksimum indirim tutari 1.000.000 TL'den 2.500.000 TL'ye yükseltilmistir.

iv. Diger Bazi Önemli Degisiklikler

  • GVK'nin 23/8. maddesi uyarinca hizmet erbabina isverenlerce yemek verilmek suretiyle saglanan menfaatler gelir vergisinden istisnadir. Ayrica, isverenlerce, isyerinde veya müstemilatinda yemek verilmeyen durumlarda çalisilan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 TL'yi asmamasi ve buna iliskin ödemenin yemek verme hizmetini saglayan mükelleflere yapilmasi halinde bu ödemeler de istisna kapsaminda degerlendirilmekteydi. 7420 Sayili Kanun ile yapilan degisiklikle istisnanin uygulanmasi için aranan sartlardan biri olan "ödemenin yemek verme hizmeti saglayan mükelleflere yapilmasi" kosulu kaldirilmistir. Böylece, anilan bedeli asmayan yemek ücreti çalisana nakit olarak ödense de istisnadan yararlanilabilecektir.
  • Isverenlerce çalisanlarin 1.000 TL'ye kadar elektrik, dogalgaz ve isinma giderlerinin ödenmesi amaciyla saglanan menfaatler, 30 Haziran 2023'e kadar gelir vergisinden istisna edilmistir. Ayrica ödemenin sigorta primine esas kazanca dahil edilmemesi düzenlenmistir.
  • Yurt disinda yapilan insaat, onarim, montaj isleri ile teknik hizmetlerde çalisan hizmet erbabina, fiilen yurt disindaki çalismalari karsiligi isverenin yurt disi kazançlarindan karsilanarak yapilan ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna tutulmustur.
  • Turizm payi, ticari isletmelerin yatirimcisi veya isletmecisi olan gerçek veya tüzel kisilerin bu isletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satis ve kira gelirlerinin toplami üzerinden alinan pay/paylardir. 7420 Sayili Kanun ile turizm payi mükellefleri ile bazi turizm payi oranlari yeniden belirlenmis ve bakanliktan turizm isletme belgeli deniz turizmi araçlarindan turizm payi alinmasina son verilmistir.

Sonuç

7420 Sayili Kanun ile birlikte vergi kanunlarinda bazi degisiklikler öngören önemli düzenlemeler hayata geçti. Bu düzenlemelerden özellikle sermaye azaltimina iliskin degisiklik oldukça önem arz etmekte olup; bu degisiklik ile en tartismali konularindan birisi olan sermaye azaltimi halinde vergilemeye iliskin ihtilaflarin kalici olarak ortadan kaldirilmasi ve yasal boslugun giderilmesi amaciyla KVK'ya "Sermaye Azaltiminda Vergileme" baslikli yeni bir hüküm eklenmistir. Sermaye azaltimina iliskin bu yeni düzenlemenin sirketler tarafindan gerçeklestirilecek sermaye hareketlerinde (sermaye artirimi/sermaye azaltimi) göz önünde bulundurulmasini ve etkilerinin islem öncesinde degerlendirilmesini öneriyoruz.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.