28 Şubat 2024 tarih ve 32474 sayılı Resmi Gazete ile Hazine ve Maliye Bakanlığı ("Bakanlık") tarafından Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin 32/34 sayılı Tebliğ'de ("Tebliğ") menkul satış sözleşmelerinde Türk Lirası cinsinden ödeme zorunluluğuna ilişkin istisna getiriliyor. Tebliğ değişikliği öncesindeki dönemde Türkiye'de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli belirlenebiliyorken bu sözleşmelerde yapılacak ödemelerin Türk Lirası cinsinden yapılması gerekiyordu. Değişiklikle birlikte bazı sözleşmelere dövizle ödeme esnekliği getiriliyor.

Dövizle Ödeme Yapılabilecek İstisnalar

Tebliğ kapsamında aşağıda belirtilen sözleşmelerde dövizle ödeme mümkün olacak. Buna göre:

  • 19 Nisan 2022tarihinden önce imzalanan menkul satış sözleşmelerinin ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde 19 Nisan 2022 tarihi öncesinde dolaşıma girmiş bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar kapsamında yapılacak ödemeler;
  • 19 Nisan 2022 tarihinden önce düzenlenmiş faturalar kapsamında yapılacak ödemeler;
  • Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasında döviz cinsinden gerçekleştirilen kıymetli maden ve kıymetli taş alım satım işlemleri ile bu işlemlerin takası kapsamında yapılacak ödemeler;
  • Dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri ve "ihracat konsorsiyumu" ile "e-ihracat konsorsiyumu" statüsüne sahip şirketler üzerinden aracılı ihracatlara yönelik menkul satış sözleşmeleri kapsamında yapılacak ödemeler;
  • Gümrük beyannamesine tabi tutulan ihrakiye satış ve teslimi dahil 4458 Sayılı Gümrük Kanunu'ndaki transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin uygulandığı malların teslimine ilişkin akdedilen menkul satış sözleşmeleri kapsamında yapılacak ödemeler;
  • Serbest bölgede faaliyet gösteren firmalar ile dış ticaret işlemleri kapsamında yapılan menkul satış sözleşmesine konu malların teslimine ilişkin yapılacak ödemeler.

Yukarıda sayılan ilk üç istisna 21 Nisan 2022 tarihinde, diğer istisnalar ise 28 Şubat 2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi.

Sonuç

Bakanlık, 29 Şubat 2024 tarihli basın duyurusunda Tebliğ ile getirilen değişikliğin farklı sektörlerden gelen yoğun talep üzerine menkul satış sözleşmelerinde Türk Lirası ile ödeme zorunluluğunun uygulamada oluşturduğu sorunların giderilmesi amacına yönelik olarak yapılmış olduğunu belirtiyor. Özellikle, geçmişe dönük olarak getirilen istisnalar sayesinde dış ticaret şirketleri bakımından kısmi af niteliğinde bir düzenleme yapıldığını düşünüyoruz. Dış ticaret işlemleri bakımından getirilen güncel istisnalar sayesindeyse sektördeki uygulama problemlerinin giderilmesi sağlanıp dış ticaret şirketleri bakımından önemli bir avantaj sağlanacağı kanaatindeyiz.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.