Sermaye Piyasasi Kurulu ("SPK") almis oldugu bir karar ("Kurul Karari") ile yeniden yapilandirilmis ve donuk alacaklar ("Sorunlu Alacaklar") ile Sorunlu Alacaklar'in tarafi olan borçlu sirketlerin ortaklik paylarina ("Sorunlu Alacaklar" ile birlikte, "Sorunlu Varliklar") serbest fonlar araciligi ile yatirim yapilmasinin önünü açti. Diger bir deyisle, Sorunlu Varliklar'a yatirim yapmak isteyen yatirimcilar, birçok formaliteden kurtularak ve sadece yatirim fonu katilma payi almak suretiyle bu varliklara yatirim yapabilecek.
Serbest fon nedir?
Serbest fon, portföyünde bulunabilecek yatirim araçlari ve islemler açisindan, SPK'nin getirebilecegi sinirlamalar haricinde, herhangi bir kisitlamaya tâbi olmayan ve yalnizca nitelikli yatirimcilarin yatirim yapabildigi bir yatirim fonu türüdür. Riskli yatirim fonu kategorisinde degerlendirilen serbest fonlar, fonun bilgilendirme dokümanlarinda düzenlenen yatirim stratejileri ve sinirlari çerçevesinde serbestçe yatirim yapabilirler.
Bir serbest fon çesidi olarak sorunlu sirketler serbest özel fonu
Sorunlu sirketler serbest özel fonlari; fon toplam degerinin en az %80'i devamli olarak Sorunlu Varliklar'dan olusan fonlardir.
Fon kurucusu, bu fon için özel bir yatirim komitesi olusturur ve fonun, tüm faaliyetlerinin icrasinda kurucunun yönetim kurulu tarafindan temsil edilir. Bu yetki, bir veya daha fazla yönetim kurulu üyesi veya kurucunun birinci derece imza yetkisine sahip personeline devredilebilir. Ayrica, fon portföyünün yönetimi yatirim komitesine devredilebilir.
Fonun portföyünde bulunan varliklarin degeri SPK düzenlemeleri uyarinca düzenlenen esaslara göre tespit edilir ve Sorunlu Varliklar'a yatirim yapilmadan önce, en az iki degerleme kurulusu tarafindan bu yatirimlara iliskin olarak degerleme raporu hazirlanir. Raporlarda tespit edilen degerlerden düsük olani, yatirim için azami deger teskil eder.
Kolektif yatirim kuruluslari (yatirim fonlari ve yatirim ortakliklari) ve emeklilik yatirim fonlari, bu fonlara yatirim yapamaz.
Vergilendirme Esaslari
Fonun vergilendirilmesi
Kurumlar vergisi rejimine göre sorunlu sirketler serbest özel fonlari, kurumlar vergisi mükellefi kabul edilmekte olup kazançlari kurumlar vergisinden istisna edilen fonlar arasinda sayilmadigindan, fonun elde ettigi gelir kurumlar vergisine tabidir. Fonun islemlerine iliskin olarak, Katma Deger Vergisi Kanunu kapsaminda bu fonlar için herhangi bir istisna düzenlenmemisken, fonun taraf oldugu birtakim kagitlar damga vergisinden istisnadir.
Fondan elde edilen gelirin vergilendirilmesi
Türkiye'de yerlesik sirketlerin, fondan elde ettikleri gelirler prensip olarak kurumlar vergisine tâbi olmakla birlikte, kurumlar vergisi mükelleflerinin yatirim fonlarindan elde ettikleri (malvarligi döviz, altin ve diger kiymetli madenler ile bunlara dayali sermaye piyasasi araçlarina dayali yatirim fonlarindan elde edilen gelirler hariç olmak üzere) temettü gelirleri ile katilma paylarinin fona iadesinden elde edilen gelirler kurumlar vergisinden istisnadir. Kurumlar Vergisi Kanunu kapsaminda yer verilen sartlari tasimasi halinde sirketlerin en az iki tam yil süreyle ellerinde tuttuklari yatirim fonlarinin katilma paylarinin satisindan dogan kazançlarin %75'lik kismi da kurumlar vergisinden istisna tutulmustur.
Tüzel kisilerin fonun katilma paylarindan elde ettikleri gelire %0 oraninda stopaj uygulanirken gerçek kisilerin bu kapsamda elde ettikleri gelire %10 oraninda stopaj uygulanir.
Türkiye'de yerlesik olan gerçek kisiler ile Türkiye'de yerlesik olmayan gerçek ve tüzel kisilerin elde ettikleri gelir üzerinden uygulanan stopaj nihai niteliktedir ve ek bir beyanname verme yükümlülügü bulunmamaktadir.
Sonuç
Kurul Karari ile yeni bir serbest fon türü olarak, sorunlu sirketler serbest özel fonlari tanimlanmis ve Sorunlu Varliklar'in fon portföyüne dâhil edilebilmesi mümkün kilinmistir.
Bu adim, SPK'nin, donuk alacaklarin menkul kiymetlestirilebilmesine müsaade etmesinden sonra, donuk alacak sorununu sermaye piyasalari vasitasiyla çözme yolunda attigi en büyük adim niteligi tasiyor. Donuk alacaklarin menkul kiymetlestirilmesi ile ilgili mevzuat bültenimize buradan ulasabilirsiniz
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
