Türkiye'de ilaç fiyatları her dönem en tartışmalı konulardan olmuştur. Piyasaya sürülecek olan ilaçların fiyatları Beşerî Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına Dair Karar (“Karar”) ile bu alanı düzenlemek üzere yetkili kılınmış olan Bakanlık tarafından yayımlanan 29 Eylül 2017 tarihli Beşerî Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılması Hakkında Tebliğ (“Tebliğ”) uyarınca belirlenmektedir.
Karar; listede yer alan AB ülkelerinden birinde ilgili ürün için belirlenen en düşük depocuya satış fiyatının, Türkiye'de maksimum depocuya satış fiyatı olarak esas alındığı bir referans fiyatlandırma sistemini öngörmektedir. Referans alınan fiyat Türk lirasına çevrilmekte, ancak bu işlemin döviz kurundaki dalgalanmalardan etkilenmemesi için, her yıl sabit bir değer üzerinden hesaplama yapılmaktadır. Böylelikle; ilgili AB ülkesinden alınan referans fiyata uygulanacak döviz değeri bir yıl için sabit olmakta ve güncel döviz kurundan oldukça düşük olan bir değer olmaktadır.
2017 tarihli Karar'ın yürürlüğe girmesinden sonra kararda değişiklikler yapılmıştır. Kararın son haline göre, döviz değeri bir önceki yıldaki ortalama avro değerinin %60'ı olarak belirlenmiştir. Buna göre, esas kural Fiyat Değerlendirme Komisyonu'nun her yılın ilk 45 gününde toplanması ve önceki yıldaki ortalama değer üzerinden %60 oran ile yapılacak hesaplamaya dayalı olarak 1 avroya karşılık gelen değeri duyurmasıdır.
Bu kural uyarınca 14 Şubat 2022 tarihinde ilaçların fiyatlandırılmasında kullanılacak kur oranı 6.2925 TL olarak belirlenmiştir. Ancak 2022 yılında döviz kurundaki hızlı değişim dolayısıyla, Karar'a eklenen geçici madde ile 8 Temmuz 2022 tarihinde, 1 avro değeri %25 artırılarak yeni döviz kuru 7.8656 TL olarak belirlenmiştir. Daha sonra 14 Aralık 2022 tarihinde, beşerî tıbbi ürünlerin fiyatlandırılmasında kullanılacak Türk lirası cinsinden 1 avro değeri 2022 yılı Aralık ayında %36.77 oranında arttırılarak, 10.7577 TL'ye çıkarılmıştır.
2023 yılı için ise, bu son tutarın uygulanmaya devam edileceği ve yılın ilk 45 gününde Fiyat Değerlendirme Komisyonu'nun yeniden bir değer duyurmayacağı belirtilmiştir. Ancak mevzuatta henüz düzenlenmemişse de güncel kurlardaki dalgalanmalar nedeniyle, 2023 yılında da tekrardan bir artışa gidileceği öngörülebilir.
Grafik 1 TCMB ve Sağlık Bakanlığı ortalama Avro/Türk Lirası Kurları, TÜRKİYE, 2018-2022
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.