5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("İnternet Kanunu") 31/7/2020 tarihinde 31202 sayılı Resmi Gazete'de yayınlandı. Meydana gelen değişikliklerle içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı ve sosyal ağ sağlayıcılarını yakından ilgilendiren, internet ortamında hukuka aykırı içeriği en aza indirgemeyi amaçlayan büyük çaplı regülasyonlar yapılmış ve yaptırımlar öngörülmüştür. İnternet Kanunu'nun 2. Maddesinde açıklandığı üzere internet ortamı üzerinden kullanıcılara sunulan her türlü bilgi veya veriyi üreten, değiştiren, sağlayan ve kullanıcılarına internet ortamına erişim olanağı sağlayan gerçek veya tüzel kişiler bu kapsamdadır. Dolayısıyla getirilen yenilikler, yükümlülükler ve yaptırımlar tüm internet kullanıcılarını ve bu sektör içinde faaliyet gösteren tüm kişileri yakından ilgilendirmektedir. 31/7/2020 tarihinde İnternet Kanunu'na eklenen ve değiştirilen maddeler ile sosyal ağ sağlayıcılara, yer sağlayıcılara ve içerik sağlayıcılara yüklenen sorumluluk ve yükümlülüklerin ihlali durumunda öngörülen ciddi boyutta yaptırımlar bulunmaktadır:
Bilgilendirme Yükümlülüğünün İhlali: İçerik, yer ve erişim sağlayıcıları, yönetmelikle belirlenen esas ve usuller çerçevesinde tanıtıcı bilgilerini kendilerine ait internet ortamında kullanıcıların ulaşabileceği şekilde ve güncel olarak bulundurmakla yükümlüdür. Aksi halde, 2.000 TL-50.000 TL idari para cezası öngörülmektedir.
Temsilci Gerekliliğinin İhlali: Temsilci bulundurulmaması durumunda Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ("BTK"), yabancı sosyal ağ sağlayıcısına bildirimde bulunabilir ve 30 gün içinde yükümlülüğün yerine getirilmesini talep edebilir. Yabancı sosyal ağ sağlayıcısı 30 gün içinde temsilci atamaz ve BTK'yı bilgilendirmezse ilk olarak, BTK 10.000.000 TL tutarında idari para cezası vermektedir. Daha sonra, yabancı sosyal ağ sağlayıcısı, yukarıdaki idari para cezasının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde bir temsilci atamaz ve BTK'ya bildirimde bulunmazsa, BTK 30.000.000 TL tutarında ek idari para cezası verebilir. Akabinde, yabancı sosyal ağ sağlayıcısı, ikinci idari para cezasının verilmesinden itibaren 30 gün içinde temsilci tayin etmez ve BTK'ya bildirimde bulunmazsa, BTK gerçek ve tüzel kişilerin reklam vermesini, anlaşma yapmasını, veya ilgili sosyal ağ sağlayıcısına bununla ilgili para transferini engelleyebilir. Yabancı sosyal ağ sağlayıcısının bir temsilci atamaması ve reklam yasağından sonraki 3 ay içinde BTK'ya bildirimde bulunmaması durumunda BTK sulh mahkemesine başvurabilir ve sağlayıcının internet bant genişliğinin yarı yarıya azaltılmasını talep edebilir. Sağlayıcı, ilk bant genişliği azaltımının uygulanmasından sonraki 30 gün içinde bir temsilci atayamazsa, BTK mahkeme kararı ile internet erişimine büyük oranda kısıtlama getirebilecektir ve faaliyetini kısıtlayacaktır.
Hosting Sağlayıcı Bildirimi ve Yükümlülükleri:
Değişiklikler, yer sağlayıcı bildirimi ile varlıklarını BTK'ya bildirmeyen veya İnternet Yasası kapsamında yer sağlayıcıları için belirtilen şartlara uymayan barındırma sağlayıcılarına uygulanan idari para cezası aralıklarını büyük boyutta artırmaktadır. Bu hosting sağlayıcılar, müşterilerinin verilerini kendi sunucularında barındırmakta ve bu sunucular da Veri İşlem Merkezlerinde yer almakta olup İnternet Kanunu'nun getirdiği yükümlülükleri yerine getirmedikleri taktirde ödeyecekleri idari para cezası aralığı 100.000 TL - 1.000.000 TL olarak belirlenmiştir.
İçerik Kaldırma Kararları ve Yanıt Süresinin İhlali:
BTK, hukuka aykırı olduğu tespit edilmiş olan içeriklere yönelik kaldırma talebinde bulunur ve 48 saat içinde yanıt vermeyen tüm sağlayıcılara 5.000.000 TL tutarında idari para cezası uygulayabilir.
İnternet Kanunu'nun 8. maddesine getirilen değişiklikle, internet ortamında yayınlanan ve içeriği intihara yönlendirme, çocukların cinsel istismarı vs. gibi suç oluşturduğu hususunda yeterli şüphe sebebi bulunan yayınlara yönelik erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılması kararının bildirildiği andan itibaren en geç 4 saat içerisinde cevap verilmelidir. Hukuka aykırı içeriğin kaldırılmasına yönelik karara cevap vermeyen erişim sağlayıcıları, 500 günden 3000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. İdarî tedbir olarak verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmemesi halinde, yer ve erişim sağlayıcıya 10.000-100.000 TL arası idarî para cezası verilir. Son olarak, bu yaptırımdan itibaren 24 saat içinde karar yerine getirilmezse BTK Başkanı söz konusu erişim sağlayıcının yetkilendirilmesinin iptaline karar vererek faaliyetini sonlandırabilir.
Unutulma Hakkının Kullanılması:
Yargıtay'ın tanımına göre unutulma hakkı, üstün bir kamu yararı olmadığı sürece, dijital hafızada yer alan, geçmişte yaşanan olumsuz olayların bir süre sonra unutulmasını, başkalarının bilmesini istemediği kişisel verilerin silinmesini ve yayılmasının önlenmesini isteme hakkı olarak ifade edilmektedir. İnternet Kanunu madde 9'a getirilen değişiklikle, unutulma hakkı, sulh ceza hakimliğine başvurularak elde edilecek bir hak olarak düzenlenmiştir.Unutulma hakkı kapsamındaki kişinin, kişisel verileri, tüm bağlantıları yani kişisel verilerin kopyaları da dahil olmak üzere silinmelidir. Aksi taktirde Genel Veri Koruma Yönetmeliği ("GDPR") ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ("KVKK") doğrultusunda bu durum, kişisel verilerin korunmasının ihlali niteliğinde olduğundan ilgililer KVKK madde 17 uyarınca cezalandırılacaktır. Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 23/06/2020 Tarihli ve 2020/481 Sayılı Kararı uyarınca kişilerin arama motorlarında çıkan sonuçlara yönelik unutulma haklarını arama motorlarına karşı ileri sürebileceğine hükmedilmiştir. Ne var ki, Avrupa Birliğini'nin üst mahkemesinin verdiği bir kararda, Google'ın küresel olarak unutulma hakkını uygulamak zorunda olmadığına karar verilmiştir, dolayısıyla yukarıdaki yükümlülüğe istisna teşkil etmektedir. Sosyal ağ sağlayıcısı tanımını ortaya koyan, yükümlülüklerini ortaya koyan ve yukarıda detaylıca açıkladığımız yaptırımları belirleyen ve değiştiren hükümler 01/10/2020 tarihinde yürürlüğe girecek olup, aşağıda açıklanan değişikliklerin geri kalanı
31/7/2020'den itibaren geçerli olacaktır. Bu önemli değişiklikler ışığında, içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı, sosyal ağ sağlayıcı ve hatta internet kullanıcılarının getirilen süre sınırlarına ve yükümlülüklere dikkat etmesi önem arz etmektedir. Yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının 1/10/2020 itibari ile gerekli süreci gerçekleştirip bir temsilci ataması gerekmektedir.
Originally published Ağustos 2020
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
We operate a free-to-view policy, asking only that you register in order to read all of our content. Please login or register to view the rest of this article.