Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan Türk Ticaret Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi (“Teklif”)1 uyarınca Türk Ticaret Kanunu'nda (“TTK”) birtakım değişikliklere gidiliyor. Teklif, söz konusu değişikliğin gerekçesini şirket işlemlerinde kolaylık sağlanması ve belirli konularda uygulamada yaşanan tereddütlerin giderilmesi olarak açıklıyor. Bahsi geçen değişiklik ve düzenlemelere sırasıyla göz atalım.
Asgari Sermaye Tutarlarına İlişkin Düzenleme
25 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı (“Karar”) uyarınca anonim ve limited şirketlerin asgari sermaye tutarları yükseltilmişti.2 Hatırlatmak gerekirse, yeni asgari sermaye tutarları anonim şirketler için 250.000 TL iken; limited şirketler ise 50.000 TL olarak belirlenmişti. İlgili Karar uyarınca yeni belirlenen asgari sermaye tutarının altında kalan mevcut şirketlerin sermayesini arttırma zorunluluğu öngörülmüyordu. Her ne kadar Ticaret Bakanlığı (“Bakanlık”) Karar sonrasında yayımladığı genelge ile bazı sicil işlemlerinde şirketlere yeni asgari sermaye tutarlarını karşılama yükümlülüğünü getirse de3 yine de mevcut şirketlerin tümünü kapsayacak bir düzenleme mevcut değildir. Bu belirsizliğin ve kanun boşluğunun giderilmesi maksadıyla Teklif, 31 Aralık 2026 tarihine kadar asgari sermaye yeterliliği şartına uymayan şirketlerin sermayelerini yeni asgari sermaye tutarlarına yükseltmesi gerekliliğini düzenliyor. Aksi halde bu şirketler için doğrudan tasfiye sürecinin başlatılacağı düzenleniyor. Bununla birlikte Bakanlık'a belirlenen süreyi iki defa birer yıl süreyle uzatma yetkisi veriliyor.
Yönetim Kurulunun Devredilemez Görev ve Yetkileri Açısından Değişiklik
Münhasıran yönetim kurulunun yerine getirmesi gereken devredilemez görev ve yetkileri düzenleyen mevcut TTK'nın 375. maddesi uyarınca müdürler ile aynı işleve sahip kişiler ile imza yetkisini haiz bulunanların atama ve görevden alınmaları yalnızca yönetim kurulu tarafından gerçekleştirilebiliyor. Bununla birlikte Teklif, şube müdürleri ile şubede imza yetkisine sahip kişilerin atama ve görevden alınmalarını bu madde kapsamından çıkartıyor. Her ne kadar TTK'nın gerekçesinde “müdür” kavramında şirketin üst düzey yöneticilerinin anlaşılması gerektiğine ilişkin bir açıklama yapılsa da ilgili bent kapsamında özellikle şube müdürlerinin “müdür” kavramının içerisinde yer alıp almadığı konusunda yargı kararlarına da yansıyan tereddütler mevcuttu. Teklif gerekçesinde de görülebileceği üzere yapılan değişiklik ile şube müdürlerinin atanması bakımından uygulamadaki belirsizlikler kaldırılmaktadır. Bu sayede, Teklif'in kanunlaşması durumunda, artık şube müdürlerinin ataması ve görevden alınmaları yönetim kurulu üyelerine veya üçüncü kişilere TTK'nın 367. maddesi uyarınca devredilebilecektir. Ancak şube müdürü olmayan ve üst düzey yönetime dahil olmayan kişilerin imza yetkilisi olarak atanması yetkisinin yönetim kurulu tarafından devredilmesinin (müdür ve üst düzey yönetim kavramlarının muğlaklığı sebebiyle) uygulamada ve ticaret sicili nezdinde nasıl sonuçlar doğuracağı konusundaki belirsizlik devam edecek gibi görünüyor.
Yönetim Kurulu Başkan ve Vekillerinin Görev Sürelerinde Değişiklik
Yönetim kurulunun görev dağılımını düzenleyen mevcut TTK'nın 366. maddesi uyarınca yönetim kurulu başkan ve vekilleri en çok bir yıllığına seçilebiliyor. Bu düzenleme dolayısıyla yönetim kurulu üyeleri her yıl bir başkan ve başkan yardımcısı seçmekle yükümlü tutuluyor. Teklif ise madde ile getirilen her yıl yönetim yapısını yeniden belirleme yükümlülüğü sebebiyle bir sonraki yıl yönetim kurulu başkan ve vekilinin seçilmediği durumlarda uygulamada yaşanan belirsizlikleri gidermeyi amaçlıyor ve her yıl başkan ve vekil seçme zorunluluğunu kaldırıyor. Teklif kanunlaştığı takdirde başkan ve başkan vekili, yönetim kurulu üyeliği görev süresi ile paralel olacak şekilde görevlendirilebilecektir.
Yönetim Kurulunun Toplantıya Çağrılmasına İlişkin Düzenleme
TTK uyarınca yönetim kurulu başkan tarafından ve başkan olmadığı zaman ise başkan vekili tarafından toplantıya çağrılabilir. Nitekim mevcut TTK'nın 392/7. maddesi uyarınca da her yönetim kurulu üyesi yönetim kurulu başkanından yönetim kurulunu toplantıya çağırmasını isteme hakkına sahiptir. Ancak Teklif gerekçesinde de vurgulandığı üzere yönetim kurulu başkanının toplantıya çağrı teklifine sessiz kaldığı hallerde ne olacağına ilişkin herhangi bir düzenleme mevcut değildir. Özellikle şirket yönetimi için müzakerenin gerekli olduğu durumlarda başkan veya vekilinin sessiz kalması şirketin operasyonel sürecini etkilemekle birlikte bu durumda ne olacağına ilişkin tartışmaları da beraberinde getiriyordu. Teklif bu tartışmalardan hareketle, yönetim kurulu başkanının yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun yazılı istemine istinaden 30 gün içerisinde toplantıya çağırmakla yükümlü olduğunu, yönetim kurulu başkanına veya başkan vekiline ulaşılamadığı takdirde toplantı talebinde bulunan yönetim kurulu üyelerince toplantıya çağrı yapılabileceğini düzenlemektedir.
Ticaret Sicilinden Kaydı Silinen Şirket ve Kooperatiflere İlişkin Düzenleme
Ticaret Sicil Müdürlüğünce sicilden terkin edilen şirket ve kooperatifler bakımından menfaat sahipleri tarafından açılan ihya davalarında ihya kararı alınması halinde davalı olarak yer alan ticaret sicil müdürlükleri aleyhine yargılama giderleri ve vekalet ücretine karar verilebilmektedir. Uygulamada ise ticaret sicil müdürlüklerinin zorunlu hasım sıfatından kaynaklı olarak taraf gösterildiği bu davalarda yargılama giderlerinin müdürlükler üzerinde bırakılması ve müdürlükler aleyhine vekalet ücretine hükmolunması uygun görülmemektedir. Teklif, bu yaklaşımı kanun metnine taşımayı amaçlayarak yargılama giderlerinin müdürlükler üzerinde bırakılmasının ve müdürlükler aleyhine vekalet ücretine hükmolunmasının yasaklanmasını düzenlemektedir.
Sonuç
Teklif'in uygulamadaki birtakım tereddütleri gidermesi ve şirketlerin operasyonel süreçlerini hızlandırması beklenmekte olup Teklif'in kanunlaşma sürecinde gelişmeleri takip edip sizleri gelişmeler hakkında bilgilendireceğiz.
Footnotes
1. İlgili Teklif için bkz. https://cdn.tbmm.gov.tr/KKBSPublicFile/D28/Y2/T2/WebOnergeMetni/73c0fde0-ad2a-4cd5-bb4b-be3552d2014b.pdf
2. Detaylı bilgi için bkz. https://www.kecolegal.com/post/sirketlerin-asgari-sermaye-tutarlari-artirildi
3. Detaylı bilgi için bkz. https://www.kecolegal.com/post/asgari-sermaye-tutarlarina-iliskin-genelge-sirketlerin-sermayesini-ilgilendiren-sicil-islemlerine
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
We operate a free-to-view policy, asking only that you register in order to read all of our content. Please login or register to view the rest of this article.