Το Αστικό Αδίκημα της δημόσιας και ιδιωτικής οχληρίας διέπεται από τα άρθρα 45 και 46 του Περί Αστικών Αδικημάτων Νομού Κεφ. 148 (εφεξής Κεφ. 148) .
Στο άρθρο 45 του Κεφ. 148 καθορίζονται τα συστατικά στοιχεία του αδικήματός της δημόσιας οχληρίας και ειδικότερα αναφέρεται ότι η δημόσια οχληρία συνίσταται σε παράvoμη πράξη, ή σε παράλειψη εκτέλεσης voμικής υπoχρέωσης αν η πράξη αυτή ή η παράλειψη θέτει σε κίvδυvo τη ζωή, ασφάλεια, υγεία, ιδιοκτησία ή άνεση τoυ κoιvoύ ή παρακωλύει τo κοινό στηv άσκηση κoιvoύ δικαιώματoς.
Επιπρόσθετα , το άρθρο 45 αναφέρει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την έγερση αγωγής αποτελεί η ύπαρξη ειδικής ζημίας του ενάγοντα . Ακόμη, εκτός από το φυσικό πρόσωπο, νομιμοποιείται να εγείρει αγωγή και ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας για την έκδοση απαγορευτικού διατάγματος͘. Τα συστατικά στοιχεία του αδικήματος καθιερώθηκαν νομολογιακά στην απόφαση Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας ν. Ελευθερίας Ζιπίτη και Άλλου1. Στην συγκεκριμένη απόφαση έχει νομολογηθεί ότι θα πρέπει να αποδειχθεί αμέλεια του εναγόμενου , στην προκειμένη περίπτωση της Δημοκρατίας .
Στην περίπτωση κατά την οποία κάποιο φυσικό πρόσωπο καταχωρίσει αγωγή για δημοσία οχληρία θα πρέπει να αποδείξει ειδική ζημιά, δηλαδή ότι έχει υποστεί εξαιτίας της οχληρίας ζημιά πέραν της ζημιάς που υφίσταται το κοινό. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να αποδειχθεί ότι ένας ικανός αριθμός ατόμων έχει επηρεαστεί από τα γεγονότα που αποτελούν δημόσια οχληρία.
Συνεπώς , η παράβαση θέσμιου καθήκοντος καθώς επίσης και η ύπαρξη αιτιώδης συνάφειας μεταξύ της παράβασης και της ζημίας αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για την επιτυχή έκβαση της αγωγής.
Στην υπόθεση Medcon Construction Ltd ν. Νίκης Ευαγγέλου και Άλλου 2 το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι η ιδιωτική οχληρία συνίσταται σε παράνομη επέμβαση στη χρήση ή απόλαυση της ακίνητης ιδιοκτησίας κάποιου προσώπου ή κάποιου δικαιώματος επί ή σε σχέση με αυτή.
Για την στοιχειοθέτηση της ιδιωτικής οχληρίας απαιτείται η ύπαρξη ζημίας. Σύμφωνα με την υπόθεση Palantzi v Agroti3 η ζημιά που θα πρέπει να αποδειχθεί δεν είναι αναγκαίο να ισοδυναμεί με άμεση βλάβη αλλά είναι αρκετό αν κάποιος εμποδίζεται σε υπολογίσιμη έκταση από την απόλαυση των συνηθισμένων ανέσεών της ζωής με βάσει τη φύση και τη θέση της ακίνητης ιδιοκτησίας. Στην υπόθεση Χρίστος Αγαθοκλέους Λτδ v Φωτεινής Σοφοκλέους4 επιβεβαιώθηκε ότι το αγώγιμο δικαίωμα αναφορικά με την ιδιωτική οχληρία ανήκει στον κάτοχο και στον ιδιόκτητη της ακίνητής ιδιοκτησίας η οποία έχει επηρεαστεί από την ιδιωτική οχληρία. Σύμφωνα με το άρθρο 46 του Κεφ. 148 ο κάτοχος και ο ιδιοκτήτης της ακίνητης περιουσίας δύναται να ασκήσουν αγωγή εναντίον πρόσωπού που επιδεικνύει συμπεριφορά ή διεξάγει τις εργασίες τoυ ή χρησιμοποιεί ακίvητης ιδιοκτησία πoυ ανήκει σε αυτό κατά κυριότητα ή κατέχεται από αυτό, με τρόπο ώστε κατά συνήθεια vα παρεμβαίνει στηv εύλογη χρήση και απόλαυση της περιουσίας του άλλου προσώπου.
Εν κατακλείδι ,αναφορικά με τις θεραπείες του αδικήματος της ιδιωτικής οχληρίας, το δικαστήριο δύναται να επιδικάσει αποζημιώσεις μόνο σε περίπτωση ύπαρξης ζημίας ενώ όταν δεν υφίσταται ζημία εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου να εκδώσει απαγορευτικό διάταγμα για άρση της οχληρίας.
Footnotes
1. (2003) 1 Α.Α.Δ 749
2. (1997) 1 Α.Α.Δ 565
3. (1968) 1 C.L.R 448
4. (2000) 1 Α.Α.Δ 1953
Originally published 21 June, 2021
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
