Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği ("Yönetmelik") 14 Temmuz 2021 tarih ve 31541 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yönetmelik, insan sağlığı ve güvenliği, işyerinde sağlık ve güvenlik, tüketicilerin korunması, çevrenin korunması, kamu güvenliğinin sağlanması ve diğer kamu yararının azami düzeyde korunmasına ilişkin gereklilikleri yerine getiren, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ("Bakanlık") sorumluluğunda bulunan ürünlerin piyasaya arz edilmesi, piyasada bulundurulması veya hizmete sunulması için piyasanın gözetimi ve denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemeyi amaçlamaktadır.

Yönetmelik uyarınca:

  • Piyasa gözetimi ve denetimi aşağıdaki hususlardan bir veya birkaçını kapsayacak şekilde yapılır:
    • Teknik düzenlemenin öngördüğü işaretler ve/veya belgeler üzerinden inceleme,
    • İlgili bir teknik düzenlemenin bulunmadığı veya insan sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümler içermediği durumlarda, genel ürün güvenliği mevzuatında belirtilen düzenlemeler çerçevesinde ürünün uygun olduğunu gösteren bilgi ve/veya belgeler üzerinden inceleme,
    • Duyusal inceleme,
    • Test ve muayene.
  • Denetim personeli, ürünün test ve muayenesini gerekli gördüğü takdirde, her türlü test ve muayeneyi yaptırmak üzere denetlenen üründen numune alır.
  • Numune almanın mümkün olmadığı, taşınamayan ürünler için test ve muayene işlemleri, denetim personelinin gözetiminde, ürünün bulunduğu yerde, belirlenen test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşuna, iktisadi işletmecinin veya temsilcisinin katılımı ile yaptırılır. İktisadi işletmecinin veya temsilcisinin gelmemesi test ve muayene işlemlerinin gerçekleştirilmesine engel teşkil etmez.
    • Test ve muayene sonucunda, numunenin uygun çıkması durumunda;
    • Test ve muayene, nakliye, bindirme ve indirme ücreti Bakanlık'a aittir,
    • Numunenin özelliğini kaybetmemesi durumunda, yapılan test sonucu iktisadi işletmeciye bildirilir. Bildirim tarihinden itibaren bir ay içinde şahit numune dahil alınmayan numuneler bakımından iktisadi işletmeci numune bedelini talep edemez.
    • Numunenin özelliğini kaybetmesi durumunda, numunenin bulunduğu test ve muayene kuruluşu tarafından bertaraf edilir ve numune bedeli Bakanlık tarafından iktisadi işletmeciye ödenir.
  • Test ve muayene sonucunda numunenin uygunsuz olduğunun tespit edilmesi durumunda;
    • Numune, test ve muayene, nakliye, bindirme, indirme, bertaraf ücreti ve bunlara ilişkin diğer giderler imalatçı veya ithalatçıya aittir. Yapılan masraflar, ilgili imalatçı veya ithalatçıya genel hükümlere göre rücu edilir.
    • Bakanlık tarafından bedelsiz olarak test ve muayene hizmeti alınan durumlarda, uygun olmadığı tespit edilen numuneler için ilgili test ve muayene kuruluşu tarafından fatura edilen bedel, imalatçı veya ithalatçı tarafından doğrudan bu kuruluşa ödenir.
    • Uygunsuzluğun şekli olması durumunda uygunsuzluğun giderilmesi için ilgili imalatçı veya ithalatçıya süre verilerek uygunsuzluğun giderilmesi talep edilir. Süresi içerisinde uygunsuzluğun giderilmemesi durumunda gerekli yaptırımlar uygulanır.
    • Uygunsuzluğun risk taşıması durumunda Bakanlık, riskin ortadan kaldırılması için, el koyma, ürünün piyasadan geri çekilmesi ve piyasaya arzının durdurulması dahil olmak üzere gerekli önlemleri alır.
  • Bakanlık, Gıda Dışı Güvenli Olmayan Ürünlere İlişkin AB Hızlı Uyarı Sistemi ("RAPEX") aracılığıyla uygun olmadığı ve ülke piyasasına arz edildiği tespit edilen ürünler hakkında, denetim süreci içerisinde test ve muayene işlemi yapmadan RAPEX sistem bildiriminde yer alan risk tipi göz önüne alınarak iktisadi işletmeciden savunma talep edebilir. Savunma talep yazısında ürüne ilişkin bilgi ve belgeler de talep edilebilir. İktisadi işletmeciden alınan savunma ve/veya bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi sonucunda tespit edilen uygunsuzluklarla orantılı olarak önlemleri uygulaması iktisadi işletmeciden talep edilebilir. İktisadi işletmeci tarafından sunulan savunma ile bilgi ve belgelerin değerlendirme yapılabilmesi için yeterli bulunmaması durumunda test ve muayene işlemleri de dahil olmak üzere ürüne ilişkin piyasa gözetimi ve denetim faaliyeti başlatılır.

14 Temmuz 2021 tarih ve 31541 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kanun'un tam metnine bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Yazı ilk olarak, Moroğlu Arseven'in iki haftada bir yayımlanan bülteni MA | Gazette'de yer almıştır.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.