6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Hakkında Kanun'un (“Kanun”) 22.maddesinde Kişisel Verileri Koruma Kurulu'na kanunda öngörülmüş idari yaptırımlara karar verme yetkisi verilmiştir. İdarenin her türlü eylem ve işlemine karşı yargı yolunun açık olması ilkesinin bir görünümü olarak, Kurul'un kararlarına karşı yargı yolu açıktır.
A. CEZA TİPLERİ
- İdari Para Cezaları
İdari para cezalarının tabi olduğu Kabahatler Kanunu'nun 27.maddesi uyarınca, idari para cezası kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç on beş gün içinde, kabahatin işlendiği yer veya mağdurun bulunduğu yer Sulh Ceza Mahkemesine başvurulabilir. Yani Kurul tarafından kendisine idari para cezası verilmiş gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, karara karşı yargı yoluna gitmek istiyorlarsa cezanın tebliğinden itibaren on beş gün içinde sulh ceza mahkemesine başvurmalıdır. Üç bin Türk Lirası dahil idarî para cezalarına karşı başvuru üzerine verilen kararlar kesindir. Üç bin Türk Lirası sınırını aşan cezalarda, mahkemenin verdiği son karara karşı itiraz edilebilir. Bu itiraz, kararın tebliği tarihten itibaren en geç yedi gün içinde yine Sulh Ceza Mahkemesine yapılır.
- Diğer İdari Yaptırımlar
İdari para cezası ile birlikte ayrıca bir yaptırım kararı verilmişse, görevli mahkeme İdare Mahkemesi olacaktır. Örneğin para cezasıyla birlikte Kişisel Verilerin Korunması Hakkında Kanun'un 15.maddesinin 7.fıkrası uyarınca verinin yurtdışına aktarılmasının durdurulmasına karar verilmişse, İdare Mahkemesinde durdurma kararının ve idari para cezasının iptali için dava açılması gerekmektedir. Yetkili mahkeme Kişisel Verileri Koruma Kurumu'nun bulunduğu yer olan Ankara İdare Mahkemeleridir, dava açma süresi 60 gündür ve bu süre yazılı bildirimin yapıldığı günü izleyen gün işlemeye başlayacaktır. Açılan davada mahkeme, idari işlemin yetki, şekil, sebep, konu ve amaç unsurlarının hukuka uygunluğunu inceleyecektir. İdari para cezası dışında, tek başına verilen diğer idari yaptırım kararlarına karşı da İdare Mahkemesi'nde dava açılmalıdır.
- Kurul'un Diğer Kararları Yönünden
Kanun'un 9. maddesi kapsamında Kişisel Verileri Koruma Kurulu'nun izninin gerektiği başvurularda, izin talebinin Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından reddine ilişkin kararın idari nitelikli bir işlem olması sebebiyle, ret kararının iptali için İdare Mahkemelerinde dava açılabilir.
Kanun'un 15. maddesi kapsamında Kişisel Verileri Koruma Kurulu'na yapılan başvurunun olumsuz cevaplanarak veya 60 gün sessiz kalınarak reddedilmesi ya da Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından resen yürütülen incelemenin sonucunda ihlal bulunmaması yönündeki kararların da iptali için İdare Mahkemelerinde dava açılabilir.
B. İTİRAZ YOLU KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kurum veri sorumluları hakkında inceleme yaparken, veri sorumlusunun genel olarak Kanuna uygunluğunu da denetlemektedir. Sadece şikayet konusu olayla ilgili nispi bir inceleme değil, veri sorumlusunun Kanun kapsamındaki yükümlülükleri de incelenmektedir. Bu sebeple, öncelikle veri sorumlusunun Kanuna uyumu konusunda bir iç inceleme yapılmalı ve itiraz süreçlerinde uyumluluk oranı da kullanılmalıdır. Mahkemeler, inceleme yaparken, veri sorumlusunun Kanun kapsamındaki uyumluluğunu irdelemektedir. Bu irdeleme sonucunda da İdari Para Cezalarında yerine göre alt sınırdan uzaklaşıldığı gerekçesi ile indirimler yapılabilmektedir.
Kurum'un idari para cezalarında European Data Protection Board'un “Guidelines 04/2022 on the calculation of administrative fines under the GDPR”'da yer alan hesaplamalar benzeri bir idari para cezalarının hesaplanmasına ilişkin bir yöntemi bulunmamaktadır. Bu sebeple, Yargı denetimini Kanun kapsamındaki görevlerin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği eşiklerine göre yapmaktadır.
Bununla birlikte, Yargı tarafından konu ile ilgili bir ihtisas durumu söz konusu olmadığı için, teknik konularda Bilirkişiler ile çalışılmaktadır. Bilirkişiler ise genel olarak Bilgisayar Mühendisleri, Yazılımcılar arasından seçilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken, teknik bir ihlal söz konusu ise, bu ihlal ilgili olarak ayrıntılı bir Taraf Bilirkişi (“Mütalaa”) Raporu alınması ve dosyaya sunulması veri sorumlusunun menfaatine olacaktır.
Ek olarak itiraz süresinde Kurum'un eski kararları iyi bir şekilde taranarak, Kurum kararlarında lehe yapılan yorumlar ile Kurum'un vermiş olduğu idari para cezalarındaki orantısız olduğu düşünülen hususların da itiraz dilekçelerinde sunulması gerekmektedir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
