Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde yapılan son değişikliklerle doğrudan karşılaştırmalı reklam serbestisi 2018 yılına ertelendi ve elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin reklamlara ilişkin çeşitli yükümlülükler getirildi.

Karşılaştırmalı Reklam

Mevzuatımızda 6502 Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Madde 61(5)1 uyarınca karşılaştırmalı reklam yapmak belirli şartlar çerçevesinde serbesttir. Bu şartlar Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği2 ("Yönetmelik") Madde 8(1) uyarınca aşağıdakilerden ibarettir:

  • Aldatıcı ve yanıltıcı olmaması
  • Haksız rekabete yol açmaması
  • Karşılaştırılan mal veya hizmetlerin aynı ihtiyaçları karşılaması ya da aynı amaca yönelik olması
  • Tüketiciye fayda sağlayacak bir hususun karşılaştırılması
  • Karşılaştırılan mal veya hizmetlerin, fiyatı da dahil, bir ya da daha fazla maddi, esaslı, doğrulanabilir ve tipik özelliğinin objektif olarak karşılaştırılması
  • Nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanan iddiaların; bilimsel test, rapor veya belgelerle ispatlanması
  • Rakiplerin fikri ve sınai mülkiyet haklarını, ticaret unvanını, işletme adını, diğer ayırt edici işaretlerini, mallarını, hizmetlerini, faaliyetlerini veya diğer özelliklerini kötülememesi veya itibarsızlaştırmaması
  • Menşei belirtilmiş mal veya hizmete ilişkin karşılaştırmada, mal veya hizmetlerin aynı coğrafi yerden olması
  • Reklam veren ile rakibinin markası, ticaret unvanı, işletme adı veya diğer bir ayırt edici işareti ya da mal veya hizmetleri ile ilgili karışıklığa yol açmaması
  • Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere aykırı olmaması

Bunların yanı sıra Yönetmelik uyarınca gıda reklamlarında, ilgili mevzuata göre sağlık beyanı kapsamına giren hususlar karşılaştırmaya konu edilemez. Beslenme beyanı kapsamındaki hususların reklamlarda karşılaştırma unsuru olarak kullanılması ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır. Takviye edici gıdaların karşılaştırmalı reklamı ise hiçbir şekilde yapılamaz.

Bir diğer sınırlama da fiyat düzenlemeleri ile etkin piyasa gücü yükümlülükleri ilgili idari otoriteler tarafından belirlenen sektörlere ilişkin getirilmiştir. Nitekim bu sektörlere ilişkin fiyat karşılaştırması yapılması yasaklanmıştır.

Doğrudan Karşılaştırmalı Reklam: Yürürlüğü 2018 Yılına Ertelendi

Karşılaştırmalı reklam serbestisi mevzuatımızda halihazırda mevcut bir sistem olsa da karşılaştırmalı reklamlarda, rakiplere ait isim, marka, logo veya diğer ayırt edici şekil veya ifadeler ile ticaret unvanı veya işletme adlarına yer verebilme hakkı ("doğrudan karşılaştırmalı reklam") Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği Madde 8(2) ile getirilen bir yeniliktir.

Ancak Madde 8(2)'de yer alan hükmün yürürlüğe giriş tarihi önce 10 Ocak 2016 tarihi olarak belirlenmiş olsa da, daha sonra 31 Aralık 2016 tarihine ve en son 4 Ocak 2017 tarihli ve 29938 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca 1 Ocak 2018 tarihine ertelenmiştir.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, 13 Nisan 2016 tarihinde İstanbul Ticaret Üniversitesi'nin 15. Kuruluş yıldönümü etkinlikleri kapsamında düzenlenen Reklamda Yeni Düzenlemeler Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı'nda yaptığı açıklamada3 hükmün yürürlüğe girmesi için bir geçiş süresinin gerekliliğini uygulamada karşılaşılabilecek sorunlara ilişkin tedbirlerin alınması ve uygun mevzuat altyapısının oluşturulması hususlarına bağlamıştır.

Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'nde yapılan son değişikliklerle beraber, doğrudan karşılaştırmalı reklamlarda herhangi birkişi veya kurumun tanıklığına yer verilemeyeceği hususu da eklenmiştir.

Elektronik Haberleşme Hizmetlerine İlişkin Reklamlar

Yönetmelik hükümlerinde yapılan son değişikliklerle beraber elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin reklamlar hakkında da çeşitli usul ve esaslar belirlenmiştir. Yönetmeliğin 27. Maddesine eklenen 7. fıkra uyarınca:

  • İnternet hızının veya kapsama alanının belirtilmesi durumunda; vaat edilen hızın veya kapsama alanının altyapı, coğrafi şartlar, şebeke yoğunluğu, kullanılan cihaz, bina konumu gibi etkenlere bağlı olarak değişebileceği bilgisi ortalama tüketicinin algılayabileceği süre ve biçimde verilir.
  • Test veya laboratuvar koşullarında geçerli olan internet hızlarına, tüm tüketicilerin ulaşabileceği algısı oluşturulamaz. Bu koşullarda elde edilen hızların, reklama konu edilmesi halinde, test veya laboratuvar koşullarında geçerli olduğu bilgisi dış ses veya durağan yazı olarak ana vaatte belirtilir.
  • Sunulan hizmette; adil kullanım kotası, hız kotası ve benzeri sınırlamaların bulunması durumunda bu husus açıkça belirtilir.

2017 Yılında Uygulanacak Olan İdari Para Cezaları

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan ve 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 77nci Maddesine Göre 2017 Yılında Uygulanacak Olan İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğ ("Tebliğ") uyarınca, aldatıcı ticari reklamlar için idari para cezaları:

  • Yerel düzeyde yayın yapan televizyon kanalı aracılığıyla gerçekleşmişse 12.070 TL
  • Ülke düzeyinde yayın yapan televizyon kanalı aracılığıyla gerçekleşmişse 241.413 TL
  • Ülke düzeyinde süreli yayın aracılığıyla gerçekleşmişse 120.706 TL
  • Ülke düzeyinde yayın yapan radyo ve internet aracılığıyla gerçekleşmişse 60.353 TL
  • Yerel düzeyde radyo veya süreli yayın aracılığıyla gerçekleşmiş ise 6.034 TL

olarak belirlenmiştir.

Tebliğe linkten ulaşabilirsiniz.

Footnotes

1. Madde 61(5) "Aynı ihtiyaçları karşılayan ya da aynı amaca yönelik rakip mal veya hizmetlerin karşılaştırmalı reklamı yapılabilir."

2. 10 Ocak 2015 tarihli ve 29232 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.

3. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Resmi Sitesi. En son 9 Ocak 2017 tarihinde erişildi:
http://www.gtb.gov.tr/haberler/bakan-tufenkci-reklamda-yeni-duzenlemeler-sorunlar-ve-cozum-onerileri-calistayina-katildi

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.